bencede
Member
Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi İdeoloji Kısım Lideri, Etraf İdeolojisi Uzmanı Prof. Dr. İbrahim Özdemir, son periyotlarda bilhassa Marmara Denizini tesiri altına alan müsilaj sorunu ve çevrecilik konusuna ait değerli değerlendirmelerde bulundu.
Sevgi temelli çevreciliğe muhtaçlığımız var
Müsilajın oluşmasındaki en büyük niçinin insan faktörü olduğunu belirten Özdemir, “Genelde denizlerin kirlenmesinde ve deniz salyasının oluşmasında temel etkenlere baktığımızda bilhassa konut ve sanayi kaynaklı atıklar, arıtım düzeylerindeki yetersizlikler, çok balık avı, kıyı şeridinin tahribatı, taban tarama ve boşaltma faaliyetleri ile ağır gemi trafiği dikkat çekiyor. Bunların hepsi insan kaynaklı. Her şeyin temeli sevgi ve aşk. Sevgi temelli bir çevreciliğe muhtaçlığımız var.” dedi.
Mart ayından bu yana giderek yayılan, balıkçılık faaliyetlerini adeta durduran ve halkta tedirginliğe sebep olan müsilajın Marmara denizini tehdit ettiğini tabir eden Prof. Dr. İbrahim Özdemir, “Marmara Denizi’nin yüzeyinde ve altında görülen bu sorunun kaynağı Marmara’da kirlenmeden ötürü ortaya çıkan biroldukça sorunlarla karşı karşıyayız. Bilim adamlarımız ‘denizdeki biyolojik üretimin başlangıcının, birinci basamağını teşkil eden fitoplankton dediğimiz mikroskobik bitkiciklerin çok çoğalması kararı, ortamda ortaya çıkan birtakım kaidelere reaksiyon olarak bıraktıkları salgıyı’ müsilaj olarak isimlendiriliyor. Genelde denizlerin kirlenmesinde ve deniz salyasının oluşmasında temel etkenlere baktığımızda bilhassa konut ve sanayi kaynaklı atıklar, arıtım düzeylerindeki yetersizlikler, çok balık avı, kıyı şeridinin tahribatı, taban tarama ve boşaltma faaliyetleri ve ağır gemi trafiği dikkat çekiyor.” dedi.
Körlük, salgın bir hastalık üzere toplumu sardı
Dereleri, ırmakları, gölleri ve denizleriyle tabiatın canlı bir bütün olduğunu belirten Özdemir, şunları söylemiş oldu: “Bizim olumsuz davranış ve tüketim şeklimizden tüm tabiatın etkilendiğini 1960’lı senelerdan bu yana biliyoruz. Amerikalı bilim bayanı Rachel Carson, ‘Sessiz Bahar’ isimli kitabıyla bizi daha bu biçimdelar uyarmıştı. Bu kitap tüm dünyada çevreci hareketlerin el kitabı oldu fakat suları, ırmakları, gölleri ve denizleri kirleten sanayi kuruluşları bu ikazlara kulak tıkadılar. Tarım ilaçlarını kullanan çiftçiler de, kullandıkları tarım ilaçlarının uzun vadedeki sonuçlarını düşünmediler. vakit içinde etraf şuuru gelişti. Etraf Bakanlıkları kuruldu. Etraf mevzuatı gelişti. Bütün dünyada etraf şuuru gelişmeye başladı. Fakat para kazanma hırsı, daha doğrusu daha epeyce kazanma hırsı ve gelecekle ilgili körlük, olası sorunları görmemizi engelledi. Canlı bir organizma olan deniz ekolojisinin, denize bıraktığımız yahut döktüğümüz sanayi atıkları başta olmak üzere her çeşit kimyevî atıktan etkilenerek bozulacağını; bunun da denizde yaşayan canlıları ve bunlara bağlı dalları etkileyeceğini biliyorduk. Lakin bilmezden geldik. Etraf hassasiyeti olan birtakım beşerler hâriç ilim adamları da gereğince ihtar bakılırsavlerini yapmadılar yahut yapamadılar. Sanayi kuruluşları atıklar için filtre taktırma masrafına girmediler. Devlet ve vatandaş da gereğini yapmadı. Bilhassa tarım ilaçlarını bilinçsizce kullanan vatandaşlar da sorumluluklarının farkında olmalılardı. Deniz eserleriyle geçimlerini temin edenler de kirlenen ve bozulan deniz ekolojisiyle ilgili seslerini gereğince çıkarmadılar. özetlemek gerekirsesı, âdetâ 1998 Nobel Edebiyat Mükafatı sâhibi Jose Saramago’nun en ünlü romanı olan ‘Körlük’teki bir durumla karşı karşıyayız. Başta Marmara denizinin vefatı olmak üzere senelerca etrafımızda olup-biten etraf katliamlarını görmezden geldik. Körlük, salgın bir hastalık üzere toplumu sardı.”dedi.
Müsilaj, deniz suyuna giren ışığı azaltıyor
Marmara denizinde müsilajın birinci defa 2007 yılının Eylül-Ekim aylarında gözlemlendiğini vurgulayan Özdemir, “Şu an Marmara Denizinde yaşandığı üzere ağır ve kalıcı olması doğal değil. Bunun insan kaynaklı biroldukça sebepleri var. İki yıl evvel ziyaret ettiğim Maldiv Adalarında mercan resiflerinin kararması ve ölmesi hadisesini şahsen gördüm. Mercanlar canlı varlıklar. Lakin okyanusların kirlenmesiyle onlar da ölmeye başlamış. Başta Avusturalya olmak üzere biroldukça bölgede 50 yıl öncesine nazaran birfazlaca mercan resifleri yok olmuş. En büyük niçini ise okyanus ekolojisini dikkate almayan, insan kaynaklı faaliyetler olduğunu bilim insanları söylüyor. Deniz salyasının ortaya çıkışına baktığımızda sanayi ve konut atıklarının hiç bir filtreleme yapmadan yahut gereğince filtrelemeden denize boşaltımının en değerli etkenler olarak önümüze çıkıyor. Buna bilinçsiz kullanılan tarım ilaçlarının yağmur ve seller ile denize karışmasını da ekleyebiliriz. Denizde oluşan müsilaj, deniz suyuna giren ışığı azaltıyor. Fotosentezin engellenmesi ile deniz ekolojisinde zincirleme sıkıntılar ortaya çıkıyor. Çok hassas dengelerden oluşan deniz ekolojisinin ani ve ağır gelişen müsilaja bağlı olarak denizde yaşayan canlıların mevti kaçınılmaz oluyor. Dahası ekosistemin dirençliliği yâni kendini yenileme kapasitesinde düşüş meydana geliyor ve önemli biçimde ziyan görüyor. Bunun da yakın ve uzun vâdeli sonuçları olacak.” formunda vurgu yaptı.
Sevgi temelli bir çevreciliğe muhtaçlığımız var
İnsan-doğa münasebetinin başlamasıyla, doğayı etkilediğimizin bir gerçek olduğunu belirten Özdemir; “Sanayi öncesi toplumlarda tabiat insanın kendisine verdiği bu tahribatı tâmir edebiliyordu. Asıl problem tabiatın kendini tamir edemeyeceği ölçüde sanayi ve kimyevî atıkların tabiata boşatılmasıyla başladı. Meselâ bir plastik, bin yıl da geçse çürümüyor ve tabiata ziyan vermeye devam ediyor. Geldiğimiz noktada evvela hayat şeklimizi ve tüketim alışkanlıklarımızı bir daha gözden geçirebilirsek; mütevazı olabilirsek tabiata ve etrafa verdiğimiz ziyanları da azaltabiliriz. Bilinçsiz tüketim odaklı hayat şeklimizden taviz vermeden bu sorunu çözmemiz mümkün değil. Nasıl ki pandemi ile çaba için birtakım alışkanlıklarımızdan fedakârlık yaptık; konutumuza hapsolduk, maske taktık, fizikî aralığa uyduk ve aşı olduk. Motamot bunu üzere evvela tabiata büyük bir hürmet ve sevgiyle yaklaşmalıyız. İnsan sevdiği şeyleri korur. Dereleri, denizleri, okyanusları, mükemmel dağları, derin vadileri ve engin ovaları ve ortasındaki binlerce tıp bitki ve hayvan çeşitliliğini sevmeden çevreyi korumak mümkün mü? Her şeyin temeli sevgi ve aşk. Sevgi temelli bir çevreciliğe gereksinimimiz var.” formunda konuştu.
Hibya Haber Ajansı
Sevgi temelli çevreciliğe muhtaçlığımız var
Müsilajın oluşmasındaki en büyük niçinin insan faktörü olduğunu belirten Özdemir, “Genelde denizlerin kirlenmesinde ve deniz salyasının oluşmasında temel etkenlere baktığımızda bilhassa konut ve sanayi kaynaklı atıklar, arıtım düzeylerindeki yetersizlikler, çok balık avı, kıyı şeridinin tahribatı, taban tarama ve boşaltma faaliyetleri ile ağır gemi trafiği dikkat çekiyor. Bunların hepsi insan kaynaklı. Her şeyin temeli sevgi ve aşk. Sevgi temelli bir çevreciliğe muhtaçlığımız var.” dedi.
Mart ayından bu yana giderek yayılan, balıkçılık faaliyetlerini adeta durduran ve halkta tedirginliğe sebep olan müsilajın Marmara denizini tehdit ettiğini tabir eden Prof. Dr. İbrahim Özdemir, “Marmara Denizi’nin yüzeyinde ve altında görülen bu sorunun kaynağı Marmara’da kirlenmeden ötürü ortaya çıkan biroldukça sorunlarla karşı karşıyayız. Bilim adamlarımız ‘denizdeki biyolojik üretimin başlangıcının, birinci basamağını teşkil eden fitoplankton dediğimiz mikroskobik bitkiciklerin çok çoğalması kararı, ortamda ortaya çıkan birtakım kaidelere reaksiyon olarak bıraktıkları salgıyı’ müsilaj olarak isimlendiriliyor. Genelde denizlerin kirlenmesinde ve deniz salyasının oluşmasında temel etkenlere baktığımızda bilhassa konut ve sanayi kaynaklı atıklar, arıtım düzeylerindeki yetersizlikler, çok balık avı, kıyı şeridinin tahribatı, taban tarama ve boşaltma faaliyetleri ve ağır gemi trafiği dikkat çekiyor.” dedi.
Körlük, salgın bir hastalık üzere toplumu sardı
Dereleri, ırmakları, gölleri ve denizleriyle tabiatın canlı bir bütün olduğunu belirten Özdemir, şunları söylemiş oldu: “Bizim olumsuz davranış ve tüketim şeklimizden tüm tabiatın etkilendiğini 1960’lı senelerdan bu yana biliyoruz. Amerikalı bilim bayanı Rachel Carson, ‘Sessiz Bahar’ isimli kitabıyla bizi daha bu biçimdelar uyarmıştı. Bu kitap tüm dünyada çevreci hareketlerin el kitabı oldu fakat suları, ırmakları, gölleri ve denizleri kirleten sanayi kuruluşları bu ikazlara kulak tıkadılar. Tarım ilaçlarını kullanan çiftçiler de, kullandıkları tarım ilaçlarının uzun vadedeki sonuçlarını düşünmediler. vakit içinde etraf şuuru gelişti. Etraf Bakanlıkları kuruldu. Etraf mevzuatı gelişti. Bütün dünyada etraf şuuru gelişmeye başladı. Fakat para kazanma hırsı, daha doğrusu daha epeyce kazanma hırsı ve gelecekle ilgili körlük, olası sorunları görmemizi engelledi. Canlı bir organizma olan deniz ekolojisinin, denize bıraktığımız yahut döktüğümüz sanayi atıkları başta olmak üzere her çeşit kimyevî atıktan etkilenerek bozulacağını; bunun da denizde yaşayan canlıları ve bunlara bağlı dalları etkileyeceğini biliyorduk. Lakin bilmezden geldik. Etraf hassasiyeti olan birtakım beşerler hâriç ilim adamları da gereğince ihtar bakılırsavlerini yapmadılar yahut yapamadılar. Sanayi kuruluşları atıklar için filtre taktırma masrafına girmediler. Devlet ve vatandaş da gereğini yapmadı. Bilhassa tarım ilaçlarını bilinçsizce kullanan vatandaşlar da sorumluluklarının farkında olmalılardı. Deniz eserleriyle geçimlerini temin edenler de kirlenen ve bozulan deniz ekolojisiyle ilgili seslerini gereğince çıkarmadılar. özetlemek gerekirsesı, âdetâ 1998 Nobel Edebiyat Mükafatı sâhibi Jose Saramago’nun en ünlü romanı olan ‘Körlük’teki bir durumla karşı karşıyayız. Başta Marmara denizinin vefatı olmak üzere senelerca etrafımızda olup-biten etraf katliamlarını görmezden geldik. Körlük, salgın bir hastalık üzere toplumu sardı.”dedi.
Müsilaj, deniz suyuna giren ışığı azaltıyor
Marmara denizinde müsilajın birinci defa 2007 yılının Eylül-Ekim aylarında gözlemlendiğini vurgulayan Özdemir, “Şu an Marmara Denizinde yaşandığı üzere ağır ve kalıcı olması doğal değil. Bunun insan kaynaklı biroldukça sebepleri var. İki yıl evvel ziyaret ettiğim Maldiv Adalarında mercan resiflerinin kararması ve ölmesi hadisesini şahsen gördüm. Mercanlar canlı varlıklar. Lakin okyanusların kirlenmesiyle onlar da ölmeye başlamış. Başta Avusturalya olmak üzere biroldukça bölgede 50 yıl öncesine nazaran birfazlaca mercan resifleri yok olmuş. En büyük niçini ise okyanus ekolojisini dikkate almayan, insan kaynaklı faaliyetler olduğunu bilim insanları söylüyor. Deniz salyasının ortaya çıkışına baktığımızda sanayi ve konut atıklarının hiç bir filtreleme yapmadan yahut gereğince filtrelemeden denize boşaltımının en değerli etkenler olarak önümüze çıkıyor. Buna bilinçsiz kullanılan tarım ilaçlarının yağmur ve seller ile denize karışmasını da ekleyebiliriz. Denizde oluşan müsilaj, deniz suyuna giren ışığı azaltıyor. Fotosentezin engellenmesi ile deniz ekolojisinde zincirleme sıkıntılar ortaya çıkıyor. Çok hassas dengelerden oluşan deniz ekolojisinin ani ve ağır gelişen müsilaja bağlı olarak denizde yaşayan canlıların mevti kaçınılmaz oluyor. Dahası ekosistemin dirençliliği yâni kendini yenileme kapasitesinde düşüş meydana geliyor ve önemli biçimde ziyan görüyor. Bunun da yakın ve uzun vâdeli sonuçları olacak.” formunda vurgu yaptı.
Sevgi temelli bir çevreciliğe muhtaçlığımız var
İnsan-doğa münasebetinin başlamasıyla, doğayı etkilediğimizin bir gerçek olduğunu belirten Özdemir; “Sanayi öncesi toplumlarda tabiat insanın kendisine verdiği bu tahribatı tâmir edebiliyordu. Asıl problem tabiatın kendini tamir edemeyeceği ölçüde sanayi ve kimyevî atıkların tabiata boşatılmasıyla başladı. Meselâ bir plastik, bin yıl da geçse çürümüyor ve tabiata ziyan vermeye devam ediyor. Geldiğimiz noktada evvela hayat şeklimizi ve tüketim alışkanlıklarımızı bir daha gözden geçirebilirsek; mütevazı olabilirsek tabiata ve etrafa verdiğimiz ziyanları da azaltabiliriz. Bilinçsiz tüketim odaklı hayat şeklimizden taviz vermeden bu sorunu çözmemiz mümkün değil. Nasıl ki pandemi ile çaba için birtakım alışkanlıklarımızdan fedakârlık yaptık; konutumuza hapsolduk, maske taktık, fizikî aralığa uyduk ve aşı olduk. Motamot bunu üzere evvela tabiata büyük bir hürmet ve sevgiyle yaklaşmalıyız. İnsan sevdiği şeyleri korur. Dereleri, denizleri, okyanusları, mükemmel dağları, derin vadileri ve engin ovaları ve ortasındaki binlerce tıp bitki ve hayvan çeşitliliğini sevmeden çevreyi korumak mümkün mü? Her şeyin temeli sevgi ve aşk. Sevgi temelli bir çevreciliğe gereksinimimiz var.” formunda konuştu.
Hibya Haber Ajansı