Yakutiye ilçesinde klâsik giysi, el sanatları, halı dokuma, nakış, kuyumculuk ve tasarım üzere atölyelerin bulunduğu Erzurum Olgunlaşma Enstitüsü’nde bir yandan araştırma, geliştirme (Ar-Ge), kıymetlendirme, arşivleme ve üretim çalışmaları yaparak yeni bireyler yetiştirilirken, bir yandan da unutulmaya yüz tutan el sanatlarının yaşatılmasına katkıda bulunuluyor.
SELÇUKLULAR’DAN BERİ DOKUNUYOR
Şenkaya ilçesine bağlı Bardız Mahallesi’nde, geçmişte yörede karar süren Selçuklular devrinde üretilen Bardız kiliminin unutulmaması için enstitünün Ar-Ge kısmınca saha araştırması yapılıyor.
Mahalle mahalle gezerek inceledikleri kilim çeşitleri ile motiflerini bir daha işleyen enstitü, cet yadigarı iki asırlık dokumayı bir daha yaşatıyor.
Enstitü müdürü Fatma Taşbaşı, Türklerin halıyı bulan millet olduğunu ve Orta Asya’dan Anadolu’ya göçle de halkın güçlü kültürle tanıştığını belirtti.
EN BÜYÜK ÖZELLİĞİ, KÖK BOYASIYLA YAPILMASI
Bardız kiliminin yapılışına ait bilgi veren Taşbaşı, “Kilimin en büyük özelliği, kök boyalarıyla yapılıyor olmasıdır. Anadolu’daki başka desenlerden ayırılması da tabanın büsbütün siyah olmasıdır. ‘Zenk düğümü’ tekniğiyle de renklerin kaynaştığı ve birleştiği noktada bir düğümün olması, boşlukların olmaması Bardız kilimine en değerli özelliği katmaktadır.” diye konuştu.
GÜL MOTİFİ, BAŞKALARINDAN AYIRIYOR
Taşbaşı, enstitüde kaybolmaya yüz tutmuş el sanatlarını yaşatma ismine ustalarla bu işe gönül koyduklarını anlattı.
Kilimlerde daha fazlaca geometrik bezemeler ve desenlerin kullanıldığını söyleyen Taşbaşı, “Bardız kilimini ayıran değerli faktörlerden birisi de güldür. Orta Asya’dan gelen desenlerin bir birçoklarında geometrik bezemeler vardır lakin yöresel boyuta geçtiği vakit en hayli gül motifi kullanılır. Halıların da en büyük özelliği gül motifli olmasıdır.” dedi.
KAFKASLAR VE ANADOLU’NUN 200 YILLIK DESENLERİ
Kilimlerde kullanılan birfazlaca desende bölgenin endemik bitkisinin de işlendiğini aktaran Taşbaşı, şunları kaydetti:
“Ar-Ge kısmının saha araştırmalarında çıkan sonuçlara bakılırsa Bardız kilimi, daha epey siyah yer üzerine yapılır. Bu kilimlerde iri güller dikkat çekiyor. Kilimlere yapılan güller, Doğu Anadolu’nun daha fazlaca yöresel endemik bitkilerinden kaynaklanıyor lakin bir taraftan da Kafkasya’dan gelen Kafkas desenlerinden de etkilendiği gözüküyor. Hem Kafkas desenleri tıpkı vakitte yöresel bezemeler birbirini etkilemiş ve bu biçimde bir sonuç ortaya çıkmış. Doğu Anadolu, bu manada endemik bitki konusunda varlıklı bir bölgedir. Ar-Ge Kısmı öğretmenlerinin saha araştırmasıyla bilinen en eski desenler, yaklaşık 200 yıllık desenler enstitümüzde uygulanıyor.”
SELÇUKLULAR’DAN BERİ DOKUNUYOR
Şenkaya ilçesine bağlı Bardız Mahallesi’nde, geçmişte yörede karar süren Selçuklular devrinde üretilen Bardız kiliminin unutulmaması için enstitünün Ar-Ge kısmınca saha araştırması yapılıyor.
Mahalle mahalle gezerek inceledikleri kilim çeşitleri ile motiflerini bir daha işleyen enstitü, cet yadigarı iki asırlık dokumayı bir daha yaşatıyor.
Enstitü müdürü Fatma Taşbaşı, Türklerin halıyı bulan millet olduğunu ve Orta Asya’dan Anadolu’ya göçle de halkın güçlü kültürle tanıştığını belirtti.
EN BÜYÜK ÖZELLİĞİ, KÖK BOYASIYLA YAPILMASI
Bardız kiliminin yapılışına ait bilgi veren Taşbaşı, “Kilimin en büyük özelliği, kök boyalarıyla yapılıyor olmasıdır. Anadolu’daki başka desenlerden ayırılması da tabanın büsbütün siyah olmasıdır. ‘Zenk düğümü’ tekniğiyle de renklerin kaynaştığı ve birleştiği noktada bir düğümün olması, boşlukların olmaması Bardız kilimine en değerli özelliği katmaktadır.” diye konuştu.
GÜL MOTİFİ, BAŞKALARINDAN AYIRIYOR
Taşbaşı, enstitüde kaybolmaya yüz tutmuş el sanatlarını yaşatma ismine ustalarla bu işe gönül koyduklarını anlattı.
Kilimlerde daha fazlaca geometrik bezemeler ve desenlerin kullanıldığını söyleyen Taşbaşı, “Bardız kilimini ayıran değerli faktörlerden birisi de güldür. Orta Asya’dan gelen desenlerin bir birçoklarında geometrik bezemeler vardır lakin yöresel boyuta geçtiği vakit en hayli gül motifi kullanılır. Halıların da en büyük özelliği gül motifli olmasıdır.” dedi.
KAFKASLAR VE ANADOLU’NUN 200 YILLIK DESENLERİ
Kilimlerde kullanılan birfazlaca desende bölgenin endemik bitkisinin de işlendiğini aktaran Taşbaşı, şunları kaydetti:
“Ar-Ge kısmının saha araştırmalarında çıkan sonuçlara bakılırsa Bardız kilimi, daha epey siyah yer üzerine yapılır. Bu kilimlerde iri güller dikkat çekiyor. Kilimlere yapılan güller, Doğu Anadolu’nun daha fazlaca yöresel endemik bitkilerinden kaynaklanıyor lakin bir taraftan da Kafkasya’dan gelen Kafkas desenlerinden de etkilendiği gözüküyor. Hem Kafkas desenleri tıpkı vakitte yöresel bezemeler birbirini etkilemiş ve bu biçimde bir sonuç ortaya çıkmış. Doğu Anadolu, bu manada endemik bitki konusunda varlıklı bir bölgedir. Ar-Ge Kısmı öğretmenlerinin saha araştırmasıyla bilinen en eski desenler, yaklaşık 200 yıllık desenler enstitümüzde uygulanıyor.”