Mehmet Hanifi GÜLEL
Başta Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgesi olmak üzere 41 vilayette kuraklıktan etkilenen çiftçiler ekim için kuraklık dayanağının ödenmesini bekliyor. Devlet tarafınca kuraklıktan etkilenen buğday, arpa, yulaf, çavdar, nohut ve mercimek üreticilerine randıman kayıplarına bakılırsa dekara 100 liraya kadar ödeme yapılacağı duyurulmuştu. Çiftçilerin bir daha ekim için maddi gücü olmadığını belirten kesim temsilcileri, bu vakitte çiftçilerin paraya gereksinim duyduğunu gübre, tohum ve yakıt alması gerektiğini belirtiyorlar. Ekim öncesi en azından bu paranın verilmesi çiftçiye bir nefes olacağına dikkat çekiliyor. Ayrıyeten büyükbaş hayvancılığın ağır olarak yapıldığı Erzurum üzere vilayetlerde ise takviyelerin hayvan sayısına göre verilmesi talep ediliyor. Öteki yandan çiftçilerin Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifl eri’ne olan borçların ertelenmesinin ise yüksek faizle yapıldığını ve yapılandırmanın bir anlamanın olmadığı tabir ediliyor.
Dayanakların ödenmesi çiftçiye nefes olacak
Hilvan Ziraat Odası Lideri ve Şanlıurfa Ziraat Odaları Vilayet Uyum Şurası Lideri Hikmet İpar, ekim öncesi kuraklık takviyesinin verilmesi çiftçiye bir nefes olacağını söylemiş oldu. Devletin gübre ihracatına yönelik kısıtlama getirmesi iç pazarda ton başına 200 lira bir düşüş bulunmasına karşın bunun çiftçiye faydasının olmadığını kaydedenw, İpar, “Bölgede 2 hafta daha sonra ekimler başlayacak. Tohum fiyatları buğdayda 4 lira, arpada ise 3 lira düzeyine kadar çıktı. Çiftçi ekim yapmak için gereksinim duyduğu para cebinde yok. Şu anda çiftçi aslında ekmese daha kârlı olacağını düşünüyor. O yüzden çiftçi onuru için ekiyor. Başka yandan bölgede yüzde 70 hasar olan bir tarlada biz ona otomatikken yüzde 100 diyoruz. Yüzde 70 hasar olan bir tarlaya aslına bakarsanız biçerdöver giremiyor. Kalan yüzde 30 biçerdöver fiyatını karşılamayacağı için bu yüzden yüzde 100 hasar manasına geliyor. bir daha Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifl eri’ne olan borçların ertelenmesi de hayal kırıklığı yaşattı. Çiftçilerin yüzde 80’ni öngördüğü şartları sağlayamıyor ve faydalanamıyor. Kredi alamadığı üzere icraya giden, gecikmiş olan borçların hiç birini kapsama alınmadığı için yapılandırmaya da giremiyor” dedi.
“Borçların ertelenmesi faiş faizle yapılandırılıyor”
Dayanakların ödenmesi ile ilgili genelgenin geldiğini ve yakın vakitte ödeme yapılmasını beklediklerini tabir eden Nusaybin Ziraat Odası Lideri Mehmet Ali Yanlışsız, “Oluşan ziyana ölçüsüne oranla takviye verilecek lakin epey yetersiz. Mardin’de kuraklığın tesirleri kimi ilçelerde yüzde 100, kimilerinde ise yüzde 60 ile 50 içinde değişiklik gösteriyor. Başka bir değerli bahis ise çiftçi borçlarının yüzde 13’e yakın bir faiz ile yapılandırılıyor olması. Çiftçi borçlarını ertelenmesini talep ederken, fahiş bir faizle yapılandırma yapılıyor. Olağan kredi alındığı vakit sübvansiyondan dolayı yüzde 8 olarak yapılıyor. Yapılandırma yaptığın vakit ise yüzde 13’e çıkıyor. Çiftçilerde ekim yapacak maddi güç de yok. Çiftçiler ya tefeciye gidecek ya da tekrar ÇSK’ları oburunun ismine yapıp kredi çekecek” tabirlerini kullandı.
“Kredi borçları 0 faizle yapılandırılmalı”
Kuraklık dayanaklarının açıklanmasına karşın çabucak hemen çiftçilerin hesaplarına yatmadığını bildiren TZOB İdare Şurası Üyesi ve Diyarbakır Ziraat Odaları Vilayet Uyum Konseyi Lideri Mehmet Cevat Kanıt de, çiftçilerin hesaplarında yakın vakitte yatması beklediklerini iletti. Ekim için girdi maliyetlerinin devasa yükseklikte olduğuna vurgu yapan Kanıt, ayrıyeten çiftçinin Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifl erine olan borçlarının ertelenmesi için kendilerinin sıfır faizle yapılmasını talep ettiklerini ancak onların faizli erteleme yaptıklarını duyurdu.
“Hayvancılık ve yem bitkilerine de dayanak verilmeli”
Şu anda ekim yapmanın epey güç olduğunu tabir eden Erzurum Aşkale Ziraat Odası Lideri Selçuk Güney, ilçe tarım müdürlüğünün tohum dağıtmasına karşın müracaat eden çiftçilerin sayısının yok denilecek kadar az olduğunu belirtti. Çiftçilerin ekime aralı yaklaştığını aktaran Güney, daha ekim vaktin olduğunu ve nispeten toprağını işleyenlerin de bulunduğunu iletti. Çiftçilerin korkusu aslında kuraklık değil, girdi maliyetlerinin çok yüksek olması diyen Güney, “Girdi maliyetleri çok yüksek ve çiftçiler ekim yapmaya da mecbur. Bizim bölgede hayvan yemi için ekim yapılır ve çiftçinin tek geçim kaynağı hayvancılık. Kuraklık kararında hayvancılığı bırakanların oranı yüzde 30 bekleniyor. Bu oran hayvan sayısını azaltan değil eksiksiz bırakan. Devlet dönümüne 100 liraya kadar kuraklık takviyesi deklare etti. Ödemeler yalnızca hububata veriliyor, çayıra ve yoncaya verilmiyor. Bölgemizde genelde hayvanlara yönelik yem bitkisi ekiliyor. Yem bitkisine ve hayvanlara takviye verilmiyor. Benim 30 dönüm eski yoncam var ve bu yıl 100 balya biçemedim. Olağan kurallarda 600 balya biçmem lazımken 100 balya biçtim. Altıda birini biçtim. Devletin vereceği takviye bölgede ÇKS’ye nazaran değil, hayvancılığa dayalı dayanak vermesi gerekiyor. her insanın işletmesinde hayvan sayısı belidir. Hayvan sayısına bakılırsa takviye verilirse dayanaklar hakikat manada da yerine masraf. Bölgemizde ilçe tarım müdürlüğü yüzde 70 rapor tuttu. Biz bölgemizde yem bitkilerine de dayanak verilmesini talep ediyoruz. Öte yandan bizim bu kuraklıktan etkilenmememiz için sulama alt yapısının yapılması lazım. Bölgede sulanabilir arazi var lakin su yakın bulunmasına karşın bir türlü su verilmiyor” dedi.
TARSİM ödemeleri yaptı
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, geçtiğimiz perşembe günü Twitter hesabından yaptığı paylaşımında, “Kuraklıkla çabada üreticilerimizin yanındayız, yanında olmaya devam edeceğiz. 43 vilayette kuraklıktan ziyan bakılırsan 14 bin 213 üreticimize dekar başına 400 liraya kadar toplam 214 milyon lira hasar ödemesi TARSİM tarafınca gerçekleştirildi” sözlerini kullandı.
Başta Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgesi olmak üzere 41 vilayette kuraklıktan etkilenen çiftçiler ekim için kuraklık dayanağının ödenmesini bekliyor. Devlet tarafınca kuraklıktan etkilenen buğday, arpa, yulaf, çavdar, nohut ve mercimek üreticilerine randıman kayıplarına bakılırsa dekara 100 liraya kadar ödeme yapılacağı duyurulmuştu. Çiftçilerin bir daha ekim için maddi gücü olmadığını belirten kesim temsilcileri, bu vakitte çiftçilerin paraya gereksinim duyduğunu gübre, tohum ve yakıt alması gerektiğini belirtiyorlar. Ekim öncesi en azından bu paranın verilmesi çiftçiye bir nefes olacağına dikkat çekiliyor. Ayrıyeten büyükbaş hayvancılığın ağır olarak yapıldığı Erzurum üzere vilayetlerde ise takviyelerin hayvan sayısına göre verilmesi talep ediliyor. Öteki yandan çiftçilerin Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifl eri’ne olan borçların ertelenmesinin ise yüksek faizle yapıldığını ve yapılandırmanın bir anlamanın olmadığı tabir ediliyor.
Dayanakların ödenmesi çiftçiye nefes olacak
Hilvan Ziraat Odası Lideri ve Şanlıurfa Ziraat Odaları Vilayet Uyum Şurası Lideri Hikmet İpar, ekim öncesi kuraklık takviyesinin verilmesi çiftçiye bir nefes olacağını söylemiş oldu. Devletin gübre ihracatına yönelik kısıtlama getirmesi iç pazarda ton başına 200 lira bir düşüş bulunmasına karşın bunun çiftçiye faydasının olmadığını kaydedenw, İpar, “Bölgede 2 hafta daha sonra ekimler başlayacak. Tohum fiyatları buğdayda 4 lira, arpada ise 3 lira düzeyine kadar çıktı. Çiftçi ekim yapmak için gereksinim duyduğu para cebinde yok. Şu anda çiftçi aslında ekmese daha kârlı olacağını düşünüyor. O yüzden çiftçi onuru için ekiyor. Başka yandan bölgede yüzde 70 hasar olan bir tarlada biz ona otomatikken yüzde 100 diyoruz. Yüzde 70 hasar olan bir tarlaya aslına bakarsanız biçerdöver giremiyor. Kalan yüzde 30 biçerdöver fiyatını karşılamayacağı için bu yüzden yüzde 100 hasar manasına geliyor. bir daha Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifl eri’ne olan borçların ertelenmesi de hayal kırıklığı yaşattı. Çiftçilerin yüzde 80’ni öngördüğü şartları sağlayamıyor ve faydalanamıyor. Kredi alamadığı üzere icraya giden, gecikmiş olan borçların hiç birini kapsama alınmadığı için yapılandırmaya da giremiyor” dedi.
“Borçların ertelenmesi faiş faizle yapılandırılıyor”
Dayanakların ödenmesi ile ilgili genelgenin geldiğini ve yakın vakitte ödeme yapılmasını beklediklerini tabir eden Nusaybin Ziraat Odası Lideri Mehmet Ali Yanlışsız, “Oluşan ziyana ölçüsüne oranla takviye verilecek lakin epey yetersiz. Mardin’de kuraklığın tesirleri kimi ilçelerde yüzde 100, kimilerinde ise yüzde 60 ile 50 içinde değişiklik gösteriyor. Başka bir değerli bahis ise çiftçi borçlarının yüzde 13’e yakın bir faiz ile yapılandırılıyor olması. Çiftçi borçlarını ertelenmesini talep ederken, fahiş bir faizle yapılandırma yapılıyor. Olağan kredi alındığı vakit sübvansiyondan dolayı yüzde 8 olarak yapılıyor. Yapılandırma yaptığın vakit ise yüzde 13’e çıkıyor. Çiftçilerde ekim yapacak maddi güç de yok. Çiftçiler ya tefeciye gidecek ya da tekrar ÇSK’ları oburunun ismine yapıp kredi çekecek” tabirlerini kullandı.
“Kredi borçları 0 faizle yapılandırılmalı”
Kuraklık dayanaklarının açıklanmasına karşın çabucak hemen çiftçilerin hesaplarına yatmadığını bildiren TZOB İdare Şurası Üyesi ve Diyarbakır Ziraat Odaları Vilayet Uyum Konseyi Lideri Mehmet Cevat Kanıt de, çiftçilerin hesaplarında yakın vakitte yatması beklediklerini iletti. Ekim için girdi maliyetlerinin devasa yükseklikte olduğuna vurgu yapan Kanıt, ayrıyeten çiftçinin Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifl erine olan borçlarının ertelenmesi için kendilerinin sıfır faizle yapılmasını talep ettiklerini ancak onların faizli erteleme yaptıklarını duyurdu.
“Hayvancılık ve yem bitkilerine de dayanak verilmeli”
Şu anda ekim yapmanın epey güç olduğunu tabir eden Erzurum Aşkale Ziraat Odası Lideri Selçuk Güney, ilçe tarım müdürlüğünün tohum dağıtmasına karşın müracaat eden çiftçilerin sayısının yok denilecek kadar az olduğunu belirtti. Çiftçilerin ekime aralı yaklaştığını aktaran Güney, daha ekim vaktin olduğunu ve nispeten toprağını işleyenlerin de bulunduğunu iletti. Çiftçilerin korkusu aslında kuraklık değil, girdi maliyetlerinin çok yüksek olması diyen Güney, “Girdi maliyetleri çok yüksek ve çiftçiler ekim yapmaya da mecbur. Bizim bölgede hayvan yemi için ekim yapılır ve çiftçinin tek geçim kaynağı hayvancılık. Kuraklık kararında hayvancılığı bırakanların oranı yüzde 30 bekleniyor. Bu oran hayvan sayısını azaltan değil eksiksiz bırakan. Devlet dönümüne 100 liraya kadar kuraklık takviyesi deklare etti. Ödemeler yalnızca hububata veriliyor, çayıra ve yoncaya verilmiyor. Bölgemizde genelde hayvanlara yönelik yem bitkisi ekiliyor. Yem bitkisine ve hayvanlara takviye verilmiyor. Benim 30 dönüm eski yoncam var ve bu yıl 100 balya biçemedim. Olağan kurallarda 600 balya biçmem lazımken 100 balya biçtim. Altıda birini biçtim. Devletin vereceği takviye bölgede ÇKS’ye nazaran değil, hayvancılığa dayalı dayanak vermesi gerekiyor. her insanın işletmesinde hayvan sayısı belidir. Hayvan sayısına bakılırsa takviye verilirse dayanaklar hakikat manada da yerine masraf. Bölgemizde ilçe tarım müdürlüğü yüzde 70 rapor tuttu. Biz bölgemizde yem bitkilerine de dayanak verilmesini talep ediyoruz. Öte yandan bizim bu kuraklıktan etkilenmememiz için sulama alt yapısının yapılması lazım. Bölgede sulanabilir arazi var lakin su yakın bulunmasına karşın bir türlü su verilmiyor” dedi.
TARSİM ödemeleri yaptı
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, geçtiğimiz perşembe günü Twitter hesabından yaptığı paylaşımında, “Kuraklıkla çabada üreticilerimizin yanındayız, yanında olmaya devam edeceğiz. 43 vilayette kuraklıktan ziyan bakılırsan 14 bin 213 üreticimize dekar başına 400 liraya kadar toplam 214 milyon lira hasar ödemesi TARSİM tarafınca gerçekleştirildi” sözlerini kullandı.