O fotoğrafçılığın usta ismiydi; bir İstanbul aşığıydı… 17 Ekim 2018’de ortamızdan ayrıldığından beri fotoğraflar daima siyah beyaz kaldı ömrümüzde. Çektiği fotoğraflarla hafızalara yer edinen Orta Güler’in bugün vefatının dördüncü sene-i devriyesi…
Usta sanatçıyı hürmetle yad ediyoruz.
16 Ağustos 1928’de doğan, lisedeyken sinema stüdyolarında sinemacılığın her kolunda çalışırken direktör ve oyun müellifi olma hayaliyle Muhsin Ertuğrul’un tiyatro kurslarına devam eden Orta Güler, 1950’de Yeni İstanbul gazetesinde gazeteciliğe başladı.
İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi mezunu olan Güler, 1958’de Time-Life, Paris-Match ve Der Stern mecmualarının yakın doğu foto muhabirliği nazaranvlerini üstlendi. Hayat mecmuasında fotoğraf kısım şefi olarak çalışmaya başlayan Güler, 1953’de Henri Cartier Bresson ile tanışarak, Paris Magnum Ajansı’na katıldı.
Dünyanın en âlâ yedi fotoğrafçısı
Ara Güler’i, İngiltere’de yayımlanan Photography Annual Antalojisi dünyanın en yeterli 7 fotoğrafçısından biri olarak tanımladı. Aynı yıl Amerikan Mecmua Fotoğrafçıları Derneği’ne tek Türk üye olarak kabul edilen Güler, 1962’de Almanya’da fazlaca az fotoğrafçıya verilen Master of Leica unvanını kazandı ve İsviçre’de çıkan Kamera mecmuasında kendisine özel bir sayı ayırdı.
Mariana Noris’in 1953’te ABD’de basılan Young Turkey isimli yapıtında fotoğrafları kullanılan Güler’in, 1967’de Japonya’da çıkan Photography of the World antolojisinde Richard Avedon ile bir arada bir dizi fotoğrafı yayımlandı.
Güler’in, Kanada’da 1967’de açılan İnsanların Dünyasına Bakışlar standında, 1968’de New York Çağdaş Sanatlar Galerisi’nde düzenlenen Renkli Fotoğrafın On Ustası isimli stantta; tıpkı yıl Almanya’da Köln’de Fotokina Fuarı’nda yapıtları sergilendi.
“Yaratıcı Amerikalılar”
“Turkey” isminde fotoğraf albümü 1970’te Almanya’da yayınlanan Orta Güler’in, sanat ve sanat tarihi bahislerindeki fotoğrafları ABD’de Time-Life, Horizon ve Newsweek kitap bölümlerince ve İsviçre’de Skira Yayınevi tarafınca kullanıldı. 1971’de Lord Kinross’un “Hagia-Sophia” (Ayasofya) kitabının fotoğraflarını çeken Güler, bir daha Skira yayınevince Picasso’nun 90. yaş günü için yayınlanan “Picasso Metamorphose et unite” isimli kitap için Picasso’nun foto-röportajını yaptı.
Paris Ulusal Kitaplık’ta 1972’de standı açılan Güler, 1975’te ABD’ye davet edildi ve biroldukça ünlü Amerikalının fotoğraflarını çektikten daha sonra “Yaratıcı Amerikalılar” isimli standını dünyanın birfazlaca kentinde sergiledi.
bir daha birebir yıl Yavuz zırhlısının sökülmesini mevzu alan “Kahramanın Sonu” isimli bir belgesel sinema çeken Güler, 1979’da Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin “Foto Muhabirliği” kısmındaki birincilik mükafatını kazandı.
“Fotğraflar….”
Fotoğraflarının bir kısmı 1980’de Karacan Yayıncılığın “Fotoğraflar” isimli kitabında basılan Güler, 1986’da Hürriyet Vakfı’nca basılan Prof. Abdullah Kuran’ın yazdığı Mimar Sinan kitabını fotoğrafladı. Tıpkı kitap 1987’de “Institute of Turkish Studies” tarafınca İngilizce olarak yayınlandı. 1989’da “Ara Güler’in Sinemacıları” kitabı basıldı.
Ara Güler, 1991’de Dışişleri Bakanlığı için Halikarnas Balıkçısı’nın (Cevat Şakir Kabaağaçlı) “The Sixth Continent” isimli kitabını fotoğrafladı.
Bu ortada bütün dünyayı gezerek foto röportajlar yapan ve bunları Magnum Ajansı ile dünyaya duyuran Orta Güler, İsmet İnönü, Winston Churchill, Indira Gandi, John Berger, Bertrand Russel, Bill Brandt, Alfred Hitchcock, Ansel Adams, Imogen Cunningham, Salvador Kolu, Picasso üzere birfazlaca ünlü kişi ile röportajlar yaptı ve fotoğraflarını çekti.
“Eski İstanbul Anıları”
Ara Güler’in senelerca üstünde çalıştığı Mimar Sinan yapıtlarının fotoğrafları, 1992’de Fransa’da, ABD ve İngiltere’de “Sinan, Architect of Soliman the Magnificent” isimli kitabı yayınlandı.
Aynı yıl “Living in Turkey” isimli kitabı İngiltere, ABD ve Singapur’da “Turkish Style” başlığıyla, Fransa’da “Demeures Ottomanes de Turquie” ismiyle yayımlandı. 1994’te “Eski İstanbul Anıları”, 1995’te “Bir Zaman bu biçimde Geçti”, “Yitirilmiş Renkler ve Yüzlerinde Yeryüzü” fotoğraf kitapları yayınlandı.
Ara Güler’in fotoğrafları Paris Ulusal Kitaplık’ta, ABD’de Rochester Georg Eastman Müzesi’nde, Nebraska Üniversitesi Sheldon Koleksiyonu’nda bulunuyor. Güler’in fotoğrafları Köln Mueseum Ludwing’de Das Imaginare Photo Museum’da sergileniyor.
Arşivinde 2 milyonu aşkın fotoğraf bulunan Orta Güler’in mükafatları içinde Cumhurbaşkanlığı Kültür Sanat Büyük Mükafatı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür ve Sanat Büyük Mükafatı de yer alıyor.
“Biz fotoğrafçı değil, foto muhabiriyiz”
Bir röportajında kendisini “Her vakit foto muhabiri ile fotoğrafçı birbirine karıştırılır. Biz, fotoğrafçı değiliz, foto muhabiriyiz.” halinde tanımlayan Orta Güler, tedavi gördüğü Florence Nightingale Hastanesi’nde 90 yaşında hayata veda etti.
Ara Güler’in fotoğraflarından kimileri…
Usta sanatçıyı hürmetle yad ediyoruz.
16 Ağustos 1928’de doğan, lisedeyken sinema stüdyolarında sinemacılığın her kolunda çalışırken direktör ve oyun müellifi olma hayaliyle Muhsin Ertuğrul’un tiyatro kurslarına devam eden Orta Güler, 1950’de Yeni İstanbul gazetesinde gazeteciliğe başladı.
İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi mezunu olan Güler, 1958’de Time-Life, Paris-Match ve Der Stern mecmualarının yakın doğu foto muhabirliği nazaranvlerini üstlendi. Hayat mecmuasında fotoğraf kısım şefi olarak çalışmaya başlayan Güler, 1953’de Henri Cartier Bresson ile tanışarak, Paris Magnum Ajansı’na katıldı.
Dünyanın en âlâ yedi fotoğrafçısı
Ara Güler’i, İngiltere’de yayımlanan Photography Annual Antalojisi dünyanın en yeterli 7 fotoğrafçısından biri olarak tanımladı. Aynı yıl Amerikan Mecmua Fotoğrafçıları Derneği’ne tek Türk üye olarak kabul edilen Güler, 1962’de Almanya’da fazlaca az fotoğrafçıya verilen Master of Leica unvanını kazandı ve İsviçre’de çıkan Kamera mecmuasında kendisine özel bir sayı ayırdı.
Mariana Noris’in 1953’te ABD’de basılan Young Turkey isimli yapıtında fotoğrafları kullanılan Güler’in, 1967’de Japonya’da çıkan Photography of the World antolojisinde Richard Avedon ile bir arada bir dizi fotoğrafı yayımlandı.
Güler’in, Kanada’da 1967’de açılan İnsanların Dünyasına Bakışlar standında, 1968’de New York Çağdaş Sanatlar Galerisi’nde düzenlenen Renkli Fotoğrafın On Ustası isimli stantta; tıpkı yıl Almanya’da Köln’de Fotokina Fuarı’nda yapıtları sergilendi.
“Yaratıcı Amerikalılar”
“Turkey” isminde fotoğraf albümü 1970’te Almanya’da yayınlanan Orta Güler’in, sanat ve sanat tarihi bahislerindeki fotoğrafları ABD’de Time-Life, Horizon ve Newsweek kitap bölümlerince ve İsviçre’de Skira Yayınevi tarafınca kullanıldı. 1971’de Lord Kinross’un “Hagia-Sophia” (Ayasofya) kitabının fotoğraflarını çeken Güler, bir daha Skira yayınevince Picasso’nun 90. yaş günü için yayınlanan “Picasso Metamorphose et unite” isimli kitap için Picasso’nun foto-röportajını yaptı.
Paris Ulusal Kitaplık’ta 1972’de standı açılan Güler, 1975’te ABD’ye davet edildi ve biroldukça ünlü Amerikalının fotoğraflarını çektikten daha sonra “Yaratıcı Amerikalılar” isimli standını dünyanın birfazlaca kentinde sergiledi.
bir daha birebir yıl Yavuz zırhlısının sökülmesini mevzu alan “Kahramanın Sonu” isimli bir belgesel sinema çeken Güler, 1979’da Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin “Foto Muhabirliği” kısmındaki birincilik mükafatını kazandı.
“Fotğraflar….”
Fotoğraflarının bir kısmı 1980’de Karacan Yayıncılığın “Fotoğraflar” isimli kitabında basılan Güler, 1986’da Hürriyet Vakfı’nca basılan Prof. Abdullah Kuran’ın yazdığı Mimar Sinan kitabını fotoğrafladı. Tıpkı kitap 1987’de “Institute of Turkish Studies” tarafınca İngilizce olarak yayınlandı. 1989’da “Ara Güler’in Sinemacıları” kitabı basıldı.
Ara Güler, 1991’de Dışişleri Bakanlığı için Halikarnas Balıkçısı’nın (Cevat Şakir Kabaağaçlı) “The Sixth Continent” isimli kitabını fotoğrafladı.
Bu ortada bütün dünyayı gezerek foto röportajlar yapan ve bunları Magnum Ajansı ile dünyaya duyuran Orta Güler, İsmet İnönü, Winston Churchill, Indira Gandi, John Berger, Bertrand Russel, Bill Brandt, Alfred Hitchcock, Ansel Adams, Imogen Cunningham, Salvador Kolu, Picasso üzere birfazlaca ünlü kişi ile röportajlar yaptı ve fotoğraflarını çekti.
“Eski İstanbul Anıları”
Ara Güler’in senelerca üstünde çalıştığı Mimar Sinan yapıtlarının fotoğrafları, 1992’de Fransa’da, ABD ve İngiltere’de “Sinan, Architect of Soliman the Magnificent” isimli kitabı yayınlandı.
Aynı yıl “Living in Turkey” isimli kitabı İngiltere, ABD ve Singapur’da “Turkish Style” başlığıyla, Fransa’da “Demeures Ottomanes de Turquie” ismiyle yayımlandı. 1994’te “Eski İstanbul Anıları”, 1995’te “Bir Zaman bu biçimde Geçti”, “Yitirilmiş Renkler ve Yüzlerinde Yeryüzü” fotoğraf kitapları yayınlandı.
Ara Güler’in fotoğrafları Paris Ulusal Kitaplık’ta, ABD’de Rochester Georg Eastman Müzesi’nde, Nebraska Üniversitesi Sheldon Koleksiyonu’nda bulunuyor. Güler’in fotoğrafları Köln Mueseum Ludwing’de Das Imaginare Photo Museum’da sergileniyor.
Arşivinde 2 milyonu aşkın fotoğraf bulunan Orta Güler’in mükafatları içinde Cumhurbaşkanlığı Kültür Sanat Büyük Mükafatı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür ve Sanat Büyük Mükafatı de yer alıyor.
“Biz fotoğrafçı değil, foto muhabiriyiz”
Bir röportajında kendisini “Her vakit foto muhabiri ile fotoğrafçı birbirine karıştırılır. Biz, fotoğrafçı değiliz, foto muhabiriyiz.” halinde tanımlayan Orta Güler, tedavi gördüğü Florence Nightingale Hastanesi’nde 90 yaşında hayata veda etti.
Ara Güler’in fotoğraflarından kimileri…