Ateşle şekillenen sanat: Seramik

Ideast

New member
Toprağın şekillendikten daha sonra ateşle buluşmasıyla oluşan seramik sanatı, insanların ilgisinin artmasıyla son vakit içinderda atölyelerde, kurslarda daha sık karşımıza çıkmaya başladı.

Genç yaşlı farketmeksizin birbirinden hoş yapıtlara imza atarak bu sanatı icra edenler, çeşitli mecralarda yapıtlarını sergileyerek insanların ilgi odağı olmaya devam ediyorlar…

Seramik sanatının ne olduğunu ve tarhiçesini sizler için araştırdık…

SERAMİK NEDİR?

Seramik, günlük kullanım gereksinimi ihtiyacı ile ortaya çıkmış “pişmiş toprak” olarak tabir edilmektedir.

Seramiğin ana materyali, suya sağlam su geçirgen özelliğinin olmadığı killi topraktır. Seramik, hayli çabuk şekillendirilen, kuruduktan ve pişirildikten daha sonra deforme olmayan kuvvetli hammaddeye sahiptir. Ana gereç bakımından seramik, kil ve kaolen üzere toprak temelli gereçlerin pişirilmesiyle oluşan bir unsurdur. Kil, güçlü bir hal alana kadar türlü pişirme tekniklerinden de faydalanılarak özel bir sürece sokulur.


SERAMİK NASIL YAPILIR?

Her eser üzere birtakım teknikler kullanılarak seramik sanatı uygulanmaktadır. Bu manada materyalin sürece hallerinden bahsetmek gerekir: Parmak yolu, plaka tekniği, sosis tekniği, bordür sistemi ve boyama ve fırınlama ile istenen imaj elde edilir. Torna yapmak da ayrıyeten bir süreç tipidir ve seramikteki ana sınırların oluşumunu sağlar. En son seramik hamuru düzeltmeleri için de tornalama yapılabilir.

Biroldukca artısıyla seramik gereç tercih sebebi olmaya devam etmektedir. Tabiata ziyan vermemesi, dış etkenlere karşı sağlam yapısı öne çıkan artılarıdır. Şekillendirmesi ve paklığı kolay seramikler estetik açıdan beklentileri karşılayan eserlerdir.


SERAMİK BOYAMA NASIL YAPILIR?

Seramik, yapısı gereği boyayı basitçe emer. Seramik boyanızın istediğiniz renk tonunda ve canlılıkta olabilmesi için uygulama yapacağınız seramik nesneyi evvela su bazlı vernik uygulamasıyla boyaya hazırlamanızı öneririz. Vernik büsbütün kuruduktan daha sonra boyama sürecine geçebilirsiniz.

Seçtiğiniz boyanın A-akrilik boya bulunmasına bilhassa dikkat etmeniz gerekir. Uygulama sırasında birinci katı, astar üzere düşünebilirsiniz. Boyanın ve seramiğin kapatıcılığına nazaran boyama sürecini 2 yahut 3 kere yenidenlamanız gerekebilir.

Son olarak sprey vernikle boyama sürecini tamamlayıp eseri kurumaya bırakabilirsiniz.

SERAMİK SANATININ TARİHİ

Birinci örneklerinin Anadolu’da görüldüğü bilinen seramiğin 8 bin sene öncesine kadar uzanan bir tarihi olduğu düşünülmektedir. . Kimi kaynaklar seramiğin tarihini insanlığın tarihiyle yaşıt kabul etmektedir.

Uygarlıklar boyunca keşfedilen bir gereç olarak türlü biçimlerde varlığını sürdürmüş olan seramik, değişik kültürlere ilişkin hala kullanması devam eden ortak gereç niteliği taşımaktadır.

İnsanın yaşadığı tüm bölgelerde seramik modüllerine, seramik nesnelerine rastlanmış ve tarih boyunca fonksiyonunu ve gelişmenini birebir teknik ve uygulama alanlarıyla sürdürmeyi başarmıştır. Seramik eserler, üretildikleri toplumların çağlar boyunca geleneklerine ve uygarlıkların kültürel özelliklerine ışık tutmuş, toplumların ekonomik, siyasal ve kültürel gelişmeninin en değerli sanatsal göstergesi olmuştur. Seramiğin gelişimi, ona form veren toplumun sosyo-kültürel ve ekonomik evreleriyle paralellik taşımaktadır.

Seramik sanatı Anadolu kültürlerin sentezidir. Anadolu coğrafyasından türlü tarihlerde yapılan arkeolojik hafriyatlar kararında sayıları on binlerle söz edilecek kadar seramik yapıtlarına rastlanmıştır.

Birinci kaynaklarını Anadolu haricindeki Türk seramiğinden alan Anadolu seramik sanatı, Osmanlı bölümünde büsbütün kendine has bir gelişme göstermiş, tercih edilen, ihraç edilen eserler ortaya konularak ağır bir ilgi görmüştür.

Ecdadımız Orta Asya’da konar-göçer bir hayat stiline sahip bulunmasına karşın, seramik sanatına dair kıymetli eserler üretmesini bilmiştir.

Türklerin yerleşik sisteme geçmeleri ve İslamiyet’i kabul etmeleriyle seramik sanatında daha büyük gelişmeler görülmeye başlamıştır.

Seramik sanatı asıl gelişimi ve günümüz teknik çeşitliliğini İran’da, Selçuklular periyodunda geliştirmiştir. Türkler Anadolu’ya yerleştikten daha sonra, Bizans geleneklerini devralmışlar ve o periyotta İran geleneklerinde kullanılan ve birliktelerinde getirdikleri sanatsal seramik tekniğinden etkilenmişlerdir. Selçuklu mimari yapıları çinilerle kaplıdır. Selçuklu sanatında mescitlerin mihrapları, kubbeler, minareler, türbe, medrese ve saraylar çinilerle donatılmıştır.

Seramikten Tabaklar, hokkalar, kâseler, ibrikler, sürahiler, bardaklar, kandiller, kupalar, gülabdanlar, buhurdanlıklar, tütsü kapları vs. pek epey gereç yapılmıştır.

(Tarihten seramik örnekleri)

SERAMİK İLE ÇİNİ ORTASINDAKİ FAR NEDİR?

Seramik genel bir isimdir ve daha hayli seramik çamurundan (yapımda kullanılan hamur kıvamındaki özel çamura verilen ad) üretilen eşyalar, bu tabirle isimlendirilmektedir.

Daha özel bir seramik hamurundan üretilen, klâsik renk ve motiflerle süslenmiş, bir yüzü sırlanmış süsleyici eserlere ise “çini” denilir. Seramik ve çinide kullanılan teknikler birebirdir, yalnızca kullanım gayelerine bakılırsa sınıflandırılmış ve ayrım yapılmıştır.

Çini, süs ögesi olarak kullanılırken seramik (kap kacak gibi) büsbütün günlük kullanım hedeflidir.


SERAMİK NERELERDE KULLANILIR?

Seramik sanatı hayatın çabucak her alanında dağılarak varlığını sürdürmektedir. Kategorilere ayrılarak genel bir sıralama yapılırsa:

  • Çay kahve fincanı, bardak, kupa
  • Mutfak gereci ve çeşitli süs emelli vazo, kase vs. eserler
  • Kaplama gereci
  • Sıhhat eserleri üretimi
  • Protez dişler
  • Yüksek tansiyon alanlarında güvenlik tedbirli birtakım modüller
  • Pist platformları
  • ışınıma karşı eserler
  • Güç iletim sistemleri vs.
 
Üst