William Shakespeare 458 yıl evvel bugün dünyaya geldi

DrEMEL

Global Mod
Global Mod
Shakespeare, Stratford-upon-Avon’da doğdu ve büyüdü. 18 yaşında, Anne Hathaway ile evlendi ve üç çocuğu oldu: Susanna, ikizler Hamnet ve Judith. 1585 ile 1592 ortası, Londra’da bir aktör, muharrir ve Lord Chamberlain’s Men (daha sonraki ismi King’s Men) isminde bir tiyatro şirketinin sahibi olarak başarılı bir mesleğe başladı. Ölmeden 3 yıl evvel 1613’te, 49 yaşındayken Stratford’da emekli olarak görüldü. Shakespeare’in şahsi hayatına dair birtakım kayıtlar günümüze ulaştı. Fizikî görünüşü, cinsel yönelimi, dinî inançları ve öbürleri tarafınca yazılıp ona atfedilen eserler olup olmadığı hakkında kıymetli iddialar yürütüldü.

Shakespeare, bilinen yapıtlarının birçoklarını 1589 ile 1613 senelerında üretti. Birinci oyunları sıklıkla güldürü ve tarihîydi, bu cinslerle 16. yüzyıl sonunda kültür ve sanatın tepesine yükseldi. sonrasındasında 1608’e kadar trajedilere yöneldi, İngilizcenin en uygun mamüllerinden kimileri kabul edilen Hamlet, Kral Lear, Othello ve Macbeth’i bu vakitte yazdı. Son basamağında, dram olarak da bilinen trajikomedilerini yazdı ve başka oyun yazarlarıyla iş birliği yaptı.


Oyunlarının birçoğu ömrü boyunca değişik kalitede ve doğrulukta basında yayımlandı. 1623’te, Shakespeare’in iki arkadaşı ve aktör dostu John Heminges ve Henry Condell, artık Shakespeare’in olduğu bilinen iki eser haricindeki tüm dramatik yapıtlarını içeren bir derleme baskıyı, Birinci Folyo’yu yayımladı. Önsözü Ben Jonson’ın bir şiiriydi, şiirde ileri görüşle Shakespeare için “bir periyoda değil, tüm vakit içindera ait” formunda bahsedildi.

Shakespeare yaşadığı vakitte saygın bir şair ve oyun yazarıydı, fakat ünü 19. yüzyıla kadar günümüzdeki yüksekliğine erişmedi. Bilhassa romantikler, Shakespeare’in dehasını epey beğendi ve Victoria periyodunda yaşayanlar Shakespeare’e George Bernard Shaw’ın “bardolatry” (Shakespeare hayranlığı) olarak tabir ettiği bir hürmetle taptı. 20. yüzyılda, yapıtları bilim ve tiyatrodaki yeni akımlar tarafınca tekraren benimsendi ve bir daha keşfedildi. Oyunları bugün popülerliğini büyük ölçüde sürdürüyor ve daima olarak incelenip sergileniyor ve tüm dünyada farklı kültürel ve politik bağlamlarda bir daha yorumlanıyor.


William Shakespeare, aslen Snitterfield’lı olan belediye meclisi üyesi ve başarılı bir deri eşya tüccarı John Shakespeare ve varlıklı toprak sahibi bir çiftçinin kızı Mary Arden’ın oğluydu. Stratford-upon-Avon’da doğdu ve burada 26 Nisan 1564’te vaftiz edildi. Gerçek doğum günü bilinmiyor; fakat klasik olarak 23 Nisan’da, Durdevdan’da doğduğu söyleniyor. 18. yüzyıl alımının yanılgısına dayandırılan bu tarih, Shakespeare 23 Nisan 1616’da öldüğünden beri, biyografi müelliflerine cazip geliyor. Sekiz çocuğun üçüncüsüydü ve hayatta kalan en büyük çocuktu.

Geriye kalan bir ispat olmamasına karşın, birçok biyografi muharriri Shakespeare’in büyük ihtimalle Stratford’da, konutuna yaklaşık 400 metre uzaklıkta olan ve 1553’te açılan fiyatsız okul King’s New School’da okuduğu konusunda anlaşıyor. İngiltere’deki ilkokullar Elizabeth Çağı müddetince kalitede çeşitlilik gösterdi, lakin ilkokul müfredatı tüm İngiltere’de kraliyet kararnamesiyle standartlaştırıldı ve okul klasik Latin muharrirleri üzerine dayalı olarak Latince ağır bir eğitim sağlıyordu.


18 yaşındayken, Shakespeare 26 yaşındaki Anne Hathaway ile evlendi. Worcester Anglikan Psikoposluğu kardinalleri mahkemesi 27 Kasım 1582’de bir evlilik cüzdanı yayımladı. Bir gün daha sonra Hathaway’in iki komşusu, hiç bir tüzel tezin evliliği engellemediğini garantileyen senetler yolladı. Worcester şansölyesinin evlenme ilânına olağan üç defa okunması yerine bir defa okunmasına müsaade vermesinden, ve evliliklerinden altı ay daha sonra, 26 Mayıs 1583’te vaftiz edilen kızları Susanna’nın doğmasından ötürü, merasimin biraz çabukla düzenlenmiş olma mümkünlüğü bulunuyor. Bunu yaklaşık iki yıl daha sonra ikizler, erkek Hamnet ve kız Judith izledi ve 2 Şubat 1585’te vaftiz edildiler. Hamnet bilinmeyen niçinlerden dolayı 11 yaşında öldü ve 11 Ağustos 1596’da gömüldü.


İkizlerin doğumundan daha sonra, 1592’de Londra tiyatro sahnesinin bir modülü olarak anılana kadar, Shakespeare tarihe geçen birkaç iz bıraktı ve alımlar 1585 ile 1592 içindeki senelera Shakespeare’in “kayıp senelerı” olarak değindiler. Bu devri açıklama teşebbüsünde bulunan biyografi muharrirleri doğruluğu kuşkulu birfazlaca öykü anlattı. Shakespeare hakkında biyografi yazan birinci kişi Nicholas Rowe, Thomas Lucy’nin mülkünde kaçak geyik avcılığı davasından kaçmak için Shakespeare’in Londra’ya gitmek üzere kasabayı terk ettiği bir Stratford efsanesi ortaya attı. Shakespeare’in ayrıyeten hakkında küfürlü bir balad yazarak Lucy’den intikam aldığı düşünülüyor. Bir diğer 18. yüzyıl öyküsü Londra’daki tiyatro müşterilerinin atlarına bakıcılık yaparken tiyatro mesleğine başlayan Shakespeare üzerineydi. John Aubrey ise Shakespeare’in öğretmenlik yaptığını sav etti. Birtakım 20. yüzyıl alımları, vasiyetinde kesin olarak “William Shakeshafte” halinde bahseden Katolik toprak sahibi Lancashire’lı Alexander Hoghton’ın, Shakespeare’i öğretmen olarak gorevlendirdiğini öne sürdü. Küçük bir bulgu, vefatından daha sonra bir ortaya getirilen söylentiler haricindeki birçok kıssayı doğruluyor ve Shakeshafte, Lancashire bölgesinde yaygın bir isimdi.
 
Üst