Van Gölü’nde çekilme sürüyor: İşte 26 yılda buharlaşan su

ahmetbeyler

Active member
Van’da son senelerda azalan yağış ve artan buharlaşma ile bir arada yaşanan kuraklıktan en çok Van Gölü Havzasındaki su kaynakları etkileniyor. Çekilmenin sürdüğü Van Gölü’nün su düzeyinde, yüzeyden 2 metrelik düşüş yaşandı. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Su Eserleri Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, “1995-96 senelerında Van Gölü yüzey berbatın 1650 metrelerde olduğunu görüyoruz. Yani Van Gölü yüzeyden itibaren 2 metrelik düşüş hayatış. Bu da 3 bin 712 kilometrekarelik bir göl için 61 milyon metreküpten daha fazla bir suyun buharlaşma ile kaybolduğunu gösteriyor” dedi.

Küresel iklim değişikliği ve buna bağlı olarak yaşanan kuraklığın tesirleri bölgede devam ediyor. Azalan yağışlar ve artan buharlaşma ile birlikte birfazlaca su kaynağının kuruduğu Van Gölü Havzası’nda bilhassa son senelerda gölde yaşanan çekilme dikkat çekiyor. Van Gölü’nün birfazlaca noktasında daha evvel su altında olan yerler, artık karaya çıkmış durumda. Bu bölgelerde artık tarım yapılırken, balıkçılıkla uğraşanlar ise suların çekilmesiyle bir arada teknelerini barınaklara yanaştıramaz hale geldi. Dünyanın en büyük sodalı gölü, Türkiye’nin ise en büyük gölü olma özelliğini taşıyan 3 bin 712 kilometrekarelik alana sahip Van Gölü’nün yüzey makus 1648 metreye düştü.

61 milyon metreküp su buhar oldu


Van YYÜ Su Eserleri Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, son senelerda Türkiye’nin öbür göllerinde olduğu üzere Van Gölü’nde de süratli bir çekilme süreci yaşandığını söylemiş oldu. Dr. Akkuş, “Van Gölü kot olarak son yılların en düşük düzeyinde. 1995 yılında Van Gölü’nün yüzey berbat 1650 metre, 2022 yılındaki en son datalara bakılırsa 1648 metre. Yani yüzeyden 2 metrelik bir su düşüşü kelam konusu. Bunu 3 bin 712 kilometrekarelik alan için düşündüğümüz vakit fazlaca devasa bir su kaybı olduğunu görüyoruz. Yani bu da Van Gölü’nde 61 milyon metreküpten daha fazla bir suyun buharlaşma ile kaybolduğunu gösteriyor” dedi.

Balıkçı barınakları olumsuz etkileniyor


Göldeki çekilmenin biroldukça olumsuzluğu birlikteinde getirdiğini anlatan Akkuş, “Van Gölü kenarındaki balıkçı limanları bu durumdan olumsuz etkileniyor. Şayet bu çekilme bu biçimde devam ederse önümüzdeki senelerda Van Gölü kenarındaki balıkçı barınaklarının birçoğu fonksiyonsuz hale gelecek. Van Gölü özel bir ekosistem. Kapalı bir ekosistem olması gölü epeyce kırılgan bir hale getiriyor. Yani dışardan hiç bir su girdisi yok. Bütün su bütçesi gölün kendi içerisinde. Bu sebepten dolayı Van Gölü epeyce kırılgan bir yapıya sahip” diye konuştu.

Kuzey kesitleri daha fazla etkileniyor


Van Gölü’nün kuzey kısımlarının derinlik olarak daha az pahalara sahip olduğunu ve çekilmenin en bariz tesirlerinin Erciş ve Van taraflarında ortaya çıktığını da belirten Akkuş, “Göldeki 15- 20 santimetrelik bir düşüş bile kilometrelerce karelik alanın karaya çıkmasına niçiniyet veriyor. Şu anda dikildiğimiz nokta Karasu Çayı’nın Van Gölü’ne döküldüğü Çitören Mahallesi’nin olduğu yer. Şu anda bulunduğumuz noktada göl, 1996 senelerında yaklaşık 2 kilometre ilerdeydi. Lakin 2022 yılına geldiğimiz vakit göle ulaşmak için en az 1-2 kilometre yürümeniz lazım” tabirlerini kullandı.

Ocak ve şubat yağışları hayati kıymete sahip


Buharlaşmanın fazla olduğu senelerda gölün biraz daha geriye çekildiğini anlatan Akkuş, göldeki çekilmenin yavaşladığını ancak durmadığını söylemiş oldu. Önümüzdeki kış ocak ve şubat aylarının hayati ehemmiyete sahip olduğunu belirten Akkuş, “Umuyoruz ki kış aylarında yani 2023’ün ocak ve şubat aylarında havza bol kar yağışı alır. Ve Van Gölü yenidendan yükselmeye başlar” dedi.
 
Üst