Uzun bir ‘otoriter kış’tan siyasal İslam’ın sonbaharına

celikci

Active member
Uzun bir ‘otoriter kış’tan siyasal İslam’ın sonbaharına
Josef Kılçıksız

Tunus cumhurbaşkanı sürpriz bir açıklama yaparak, Ennahda’nın ana oluşumu olduğu Parlamento’nun faaliyetlerinin dondurulduğunu, hükümet liderini ve Savunma Bakanını vazifelerinden alarak, yürütme gücünü kendisinde topladığını duyurdu.

Tunus’ta İhvan’ın iktidar sistemlerinden büsbütün uzaklaştırılması için temelli bir yol paklığı yapılmasını savunan köktenci laiklerin yanında bir de Mısır senaryosunun yenidenlanmasından korkan çevreler de bulunuyor.

Müslüman Kardeşler’e bağlı İslamcı-muhafazakâr Ennahda partisinin önderi Raşed Gannuşi destekçilerini sokaklara çıkmaya ve parlamentonun önünde kamp kurmaya çağırırken, siyasi cepheler de giderek sertleşmeye başladı.

Jakoben laikler en son İhvan kırıntılarını da sokaklardan süpüreceklerine ve Tunus’u uygar yüzüne kavuşturmak için akabinde sokakları sabunla yıkayacaklarına ant içtiler.

Süpürme ve püskürtme tabirleri, kaçınılmaz olarak Al Sisi’nin Mısır’da uyguladığı kanlı tedbirleri çağrıştırdı.

Siyasal İslamcılar ise olayları, Tunus ihtilalinin kazanımlarını yok etmek gayesiyle Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin laik casuslarınca başlatılan açık ve şiddetli bir savaş olarak görüyor.

İki “mahalle” içindeki bu tehlikeli konuşlanma, sekiz yıl evvel Mısır’da yaşananların neredeyse bugüne kadar yineı niteliğinde bir olaylar silsilesini anımsattı.

İki Körfez ağır sıkleti Riyad ve Abu Dabi ise Kais Saied’in sonucunı coşkuyla selamladı.

Türkiye, Tunus’ta ortaya çıkan siyasi rejimin anayasal olmayan popülizmini bir yandan kınarken, bölgesel izolasyondan kurtulmak kaygısının bir işareti olarak da öbür yandan, Mursi’nin 2013 yılında devrilmesine müteakip gösterdiğine kıyasla daha az şiddetli bir reaksiyon gösterdi.

3 Temmuz 2013 hatırlanacağı üzere, Mareşal Abdel Fattah Al-Sisi’nin, Mısır’da Müslüman Kardeşler’in Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’ye karşı darbesinin tarihiydi.

Tunus’taki son gelişmelerin, Türkiye-Katar ekseninin, İhvan’ın Mağrip’teki tesirini genişletmek için stratejik olarak yerleştirdiği piyonları devirme potansiyeli bulunuyor. Zira Türkiye-Katar iş birliğini, İhvancı ajandanın ideolojik içeriği ile bir arada okumak gerekiyor.

Gerçekten geçen pazartesi, Katar’ın medya kolu El Cezire’nin Tunus ofisi polis tarafınca basılarak kapatıldı.

Türk ve Katar medyası Doha ve Ankara’nın hoşnutsuzluğunu, Kais Saied’in “darbesini” şiddetle kınayarak aşikâr etti ve Said’i hem Batı’nın birebir vakitte BAE’nin kuklası olmakla suçladı.

Türkiye’de ana akım medya Tunus’taki gelişmeleri, 2011’de Zeynel Abidin Bin Ali’nin düşmesi ve akabinde demokratik bir geçişin sağlanmasının akabinde kurulan kurumsal nizama sonuncu darbenin vurulması olarak görüyor.

Tunus’taki durum hakkında kesin ve muteber güncellemeler almak için olayları TRT’den takip etmeyi sürdürenler, orada olup bitenin yanlış bir fotoğrafını çekiyor. Türkiye’deki siyasal İslamcı rejim de hakikatin bükülmüş halini İhvancıların mağduriyet hanesine yazdırmak için elinden geleni yapıyor.

Siyasal İslam’a dayalı bölgesel bir vizyonu savunan Doha ve Ankara, bilhassa 2011 ve 2013 yılları içinde Tunus’ta İhvancı Ennahda’nın varlığı yardımıyla son on yılda Tunus ile bağlarını güçlendirmeyi başarmıştı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Raşed Ghannuşi ile içindeki şahsi münasebet, siyasal İslam’ın uzun soluklu iktidar yürüyüşü bağlamında daha da güçlendi. Tunus’taki İslamcı-muhafazakâr hareket, Erdoğan’ın Türkiye’sini İslam ve demokrasiyi uzlaştırmayı başaran bir model olarak görüyordu.

Erdoğan, Tunus ile bağlantıları, nüfuz ve güç için siyasal İslam’ın bölgesel rekabet prizmasından görüyor. Tunus, İhvancı siyasal İslam’ın Akdeniz’deki jeopolitik konuşlanması için stratejik bir savaş alanını temsil ediyor.

Saied’in Tunus’taki “sivil darbesi”, Türk-Katar çıkarlarını tehdit etmeye başladı. Sivil darbe Tunuslu başkanları Emirlik’in tesir yörüngesine taşırsa, Doha ve Ankara için siyasi ve ekonomik olarak maliyeti ağır olacak. Tunus’a yakınlaşmak için ekonomik ve ticari diplomasiyi kullanan Doha, son senelerda Tunus’ta önde gelen Arap yatırımcısı olmuştu. Katar’ı ikinci sırada Abu Dabi takip ediyor.

Saied’in siyasi darbesi, iki ülke içindeki ekonomik işbirliğini baltalarken, 2013’te yürürlüğe giren ve Türkiye’den yapılan ithalatın 2011 ile 2018 içinde ikiye katlandığı bir özgür ticaret mutabakatını da tehlikeye soktu.

Tunus için verilen çabayı, tüm Ortadoğu’da Müslüman Kardeşler’e karşı verilen savaşın bir modülü bağlamında okumak gerekiyor. Kahire ve Abu Dabi tarafınca desteklenen Mareşal Halife Haftar’ın kuvvetleri Trablus’a yürürken Raşed Ghannouşi, Ocak 2020’de, Ulusal Birlik Hükümeti’ne (UMH) askeri dayanağı “Reis” ile görüşmek üzere Türkiye’ye gitmişti. Bu ziyaret Tunus cumhurbaşkanı ile tansiyonu arttırmıştı.

Bana bakılırsa Tunus’ta olanı, bir darbe olarak değil de, laik cumhuriyetin kendini anayasal sonlar ortasında savunma refleksi olarak okumak gerekiyor. Bence Kais Saied, cumhurbaşkanlığı ayrıcalıklarını, yasal hudutlar ortasında kalarak, ülkeyi İslamcı sürüklenişe karşı savunmak için kullandı.

Kais Saied, buna müteakip, kimi İslamo-solcu naiflerin “ılımlı” İslamcılar olarak gördüğü, demokrat kılığındaki takiyyeci teokratlar tarafınca yönetilen tek ve son Arap ülkesinin tarihinde bir dönüm noktası oluşturacak kararlar aldı.

Kais Saied’in kararları, uzun vakittir beklenen, İslamcıların halk tarafınca reddedilişinin ideolojik sarsıntısını de tetiklemiş oldu.

Tunus’ta yaşanan kırılma, Türkiye’deki siyasal İslamcılar için yalnızca milletlerarası siyasi arenada giderek daha fazla yalnızlık manasına gelmeyecek, bununla birlikte siyasi bir proje olarak İhvanizmin tarihin çöp sepetine atıldığı bir tarih olarak da onların zihinlerine kazınacak.

Bana sorarsanız, ölçülü siyasal İslam diye bir şey yoktur. Şimdiye kadar yapılan “Müslüman demokratlar, İslami-muhafazakârlar, ölçülü İslamcılar ya da ilerici Müslümanlar” üzere güzellemeler, siyasal İslam’ın 1928’de Mısır’da başlayan ve iktidarı fethetmeyi amaçlayan tarihî, ideolojik ve politik karanlık yürüyüşünü daima gizlemeyi amaçladı.

Müslüman Kardeşler’den DEAŞ’a ve oradan El Kaide’ye uzanan siyasal İslam’ın “ılımlı” ve radikal tüm sürümlerinin, tıpkı teokratik, totaliter ve şiddet doktrininden yararlandığına dair bir epeyce siyasal bağlam ve olay bulunuyor.

Siyasal İslamcıların çoğulculuk oyununu oynama yetenekleri, onları sırf şiddetin kaydıyla sınırlayan karamsar kehanetlerin, sanı ve kanıların üstüne inşa ettikleri doxa’larının asında bir distopya olduğunu gösterdi.

Türkiye’de AKP Sünni İslamcı kanıyı politik ajandasının taşıyıcı kolonu haline getirdi. Rejimin taşıyıcı kolonu olarak Ihvancılık güya taklit edilemez bir biçimde bir çağdaş politik teoriye dönüştürüldü.

Türkiye’de iktidarın maksat kitlesi “müminler”, başından beri işte bu biçimde bir dinci resepsiyona maruz bırakıldı.

bu biçimdece, dinin hudut sorularına karşılık vermekten aciz, laik-şeriatçı indirgemeci düalizminin kapanında bir istek, itaat, itikat ve tevekkül ordusu oluşturuldu.

Bu kitle, giderek rejimin Sünni İslamcı-Turancı metafiziğinin gayesindeki “anlatı varlıkları” olarak tanımlandı.

Din, mezhep, yıkıcı milliyetçilik, negatif diyalektik, Makyavelizm ve toplumsal Darwinist, nihilist şiddet, tansiyon ve kutuplaştırma kontekstlerinde ortaya çıkan siyasi araçlar olarak rezonansa girerken, İhvancılık, siyasi kanon olarak art plan fonksiyonu gördü.

Öte yandan, İhvan asla yanılgısından ders almıyor. halbuki 2013’te Mısır’da ve 2019’da Sudan’da yok edilmişti.

Siyasal İslamcılar, Mısır’da, Sudan’da, Endonezya’da, Afganistan, Pakistan, Moritanya, İran ve Gambiya’da oluşturdukları otoriter onarımın karmaşık matrisini sorgulamayı reddederken, yüzde yetmiş üzere bir halk dayanağıyla seçilen Kais Saied’in otoriter bir onarımı amaçladığını ileri sürüyor.

özetlemek gerekirsesı, Kais Saied Tunus’u, Müslüman Kardeşler’in laik tertibi kundaklamalarından, aşındırmalarından ve tacizinden kurtarmaya devam edecek.

Ve 5 Şubat 1937’de, ülkemizde olduğu üzere, son kelamı bir defa daha vatanlarına ve özgürlüklerine sadık halklar ve yöneticiler söyleyecek.

ALINTIDIR
 
Üst