ahmetbeyler
Active member
Türk Tabipleri Birliği (TTB), Danıştay 10. Daire’nin İstanbul Sözleşmesi’nin feshinin iptaline karşı açılan davada verdiği ret sonucunı temyize taşıdı. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na temyiz müracaatında bulunan TTB’nin müracaatında Anayasa’nın 90. ve 104. unsurlarına atıfta bulunarak, bir insan hak ve özgürlükleri metni olan İstanbul Sözleşmesi’nin yönetimin yetki alanında olmadığı açıklandı.
‘Hukuka aykırı’
Danıştay 10. Dairesi sonucunda dava konusu sürecin hukuka uygunluğunun salt yetki tartışması ile yürütüldüğünün söz edildiği müracaatta, “ötürüsıyla kararda ‘yerindelik kontrolü yapılamayacağı’ belirtilirken Anayasa’ya ters yetki kullanması ise anayasal kıstın yorum yoluyla genişletilmesi ile yapılmıştır. Dava konusu süreç, sebep, husus ve gaye istikametlerinden hukuka ters olup Daire sonucunın ögelere dair münasebet içermeyen sonucunın bozulması gerekir” denildi.
Başvuruda, toplumsal cinsiyet ayrımcılığına dayalı hak ihlallerinin önlenmesinin salt mevzuat ile değil, mevzuatın uygulanmasını belirleyen politik tercihlerle de bağlantılı olduğunun altı çizilerek şu sözlere yer verildi:
‘Değerler, paha yargılarına feda edilemez’
Sosyal, ekonomik ve siyasal bağlantıların düzenlenmesini belirleyen unsurları ve kamu alanında bireylerin nazaranceği muameleyle ilgili normları -yani hukuku- her tarihi anda mevcut şartlara insan hakları bilgisinin ışığı altında bakarak türetmektir. Ve bedeller, bedel yargılarına feda edilemezler. bu biçimde bir anlayışla oluşturulan hukuk sisteminin ise adalet ortaya koyması beklenemez. Bu sebeple bedel yargıları üzerinden alınan bu sonucun adalet getirmesi beklenemez. Bedel yargıları üzerinden alınan bu sonucun toplum faydasını gözetmesi de beklenemez.
‘sonucun bozulmasını talep ediyoruz’
Davamız nakdî bahisler ve sonlarla değil, şiddetsiz bir hayat hakkı ile ilgili bir dava olduğu için yöntem iktisadı prosedürleri ve yargı üstündeki iş yükü üzere istisnai hallere ait münasebetlerle duruşmasız görülecek davalardan değildir. Anayasa’nın 141. unsurunda düzenlenen yargılamanın açık ve duruşmalı yapılması unsurunun bir gereğidir. Kamunun isimli düzeneğin işleyişine ve kontrolüne katılmasını, yargılama faaliyetinin saydamlığını teminat altına almak ve yargılamada keyfiliği önlemek üzere tesirleri niçiniyle hukuk devletinin en değerli gereklerinden biridir. Bu niçinle duruşma talebimizin kabulü adil yargılanma hakkının gereklerindendir. Temyiz incelemesi yapılarak dava konusu sürecin yürütmesinin durdurulması, ilgili Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin Anayasa’ya tersliği niçiniyle Anayasa Mahkemesi’ne itiraz yolu ile iptali için başvurulması ve sonucun bozulması talep edildi.
Ne olmuştu?
Kamuoyunda İstanbul Kontratı olarak bilinen “Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Uğraşa Dair Avrupa Kurulu Sözleşmesi“, Cumhurbaşkanı sonucunın, 20 Mart 2021’de Resmi Gazete’de yayımlanmasıyla Türkiye Cumhuriyeti tarafınca feshedildi.
Bunun üzerine Cumhurbaşkanı sonucunın iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle ortalarında Türk Tabipleri Birliği’nin de olduğu fazlaca sayıda sivil toplum kuruluşu, barolar ve bayan örgütü Danıştayda fazlaca sayıda dava açtı.
Danıştay 10. Dairesi, açılan davalarda yürütmenin durdurulması istemlerini reddetmiş, iptal istemlerini ise duruşmalı olarak ele almıştı.
Duruşmalarda, Danıştay Savcısı, “Bir süreç hangi yola uygun tesis edilmişse birebir yola uyularak feshedilmesi gerekmektedir. TBMM’nin uygun bulma kanunuyla yürürlüğe giren bir mutabakatın feshi fakat TBMM’nin uygun bulma kanunuyla kaldırılması sonucu ve cumhurbaşkanının uygun bulmasıyla yürürlükten kaldırılacaktır. Yalnızca cumhurbaşkanı sonucuyla feshedilemez” görüşünü lisana getirerek, sürecin iptaline karar verilmesini istemişti. Danıştay ise kümeler halinde görülen duruşmalar kararında kontratın iptaline ait müracaatları reddetmişti.
‘Hukuka aykırı’
Danıştay 10. Dairesi sonucunda dava konusu sürecin hukuka uygunluğunun salt yetki tartışması ile yürütüldüğünün söz edildiği müracaatta, “ötürüsıyla kararda ‘yerindelik kontrolü yapılamayacağı’ belirtilirken Anayasa’ya ters yetki kullanması ise anayasal kıstın yorum yoluyla genişletilmesi ile yapılmıştır. Dava konusu süreç, sebep, husus ve gaye istikametlerinden hukuka ters olup Daire sonucunın ögelere dair münasebet içermeyen sonucunın bozulması gerekir” denildi.
Başvuruda, toplumsal cinsiyet ayrımcılığına dayalı hak ihlallerinin önlenmesinin salt mevzuat ile değil, mevzuatın uygulanmasını belirleyen politik tercihlerle de bağlantılı olduğunun altı çizilerek şu sözlere yer verildi:
‘Değerler, paha yargılarına feda edilemez’
Sosyal, ekonomik ve siyasal bağlantıların düzenlenmesini belirleyen unsurları ve kamu alanında bireylerin nazaranceği muameleyle ilgili normları -yani hukuku- her tarihi anda mevcut şartlara insan hakları bilgisinin ışığı altında bakarak türetmektir. Ve bedeller, bedel yargılarına feda edilemezler. bu biçimde bir anlayışla oluşturulan hukuk sisteminin ise adalet ortaya koyması beklenemez. Bu sebeple bedel yargıları üzerinden alınan bu sonucun adalet getirmesi beklenemez. Bedel yargıları üzerinden alınan bu sonucun toplum faydasını gözetmesi de beklenemez.
‘sonucun bozulmasını talep ediyoruz’
Davamız nakdî bahisler ve sonlarla değil, şiddetsiz bir hayat hakkı ile ilgili bir dava olduğu için yöntem iktisadı prosedürleri ve yargı üstündeki iş yükü üzere istisnai hallere ait münasebetlerle duruşmasız görülecek davalardan değildir. Anayasa’nın 141. unsurunda düzenlenen yargılamanın açık ve duruşmalı yapılması unsurunun bir gereğidir. Kamunun isimli düzeneğin işleyişine ve kontrolüne katılmasını, yargılama faaliyetinin saydamlığını teminat altına almak ve yargılamada keyfiliği önlemek üzere tesirleri niçiniyle hukuk devletinin en değerli gereklerinden biridir. Bu niçinle duruşma talebimizin kabulü adil yargılanma hakkının gereklerindendir. Temyiz incelemesi yapılarak dava konusu sürecin yürütmesinin durdurulması, ilgili Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin Anayasa’ya tersliği niçiniyle Anayasa Mahkemesi’ne itiraz yolu ile iptali için başvurulması ve sonucun bozulması talep edildi.
Ne olmuştu?
Kamuoyunda İstanbul Kontratı olarak bilinen “Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Uğraşa Dair Avrupa Kurulu Sözleşmesi“, Cumhurbaşkanı sonucunın, 20 Mart 2021’de Resmi Gazete’de yayımlanmasıyla Türkiye Cumhuriyeti tarafınca feshedildi.
Bunun üzerine Cumhurbaşkanı sonucunın iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle ortalarında Türk Tabipleri Birliği’nin de olduğu fazlaca sayıda sivil toplum kuruluşu, barolar ve bayan örgütü Danıştayda fazlaca sayıda dava açtı.
Danıştay 10. Dairesi, açılan davalarda yürütmenin durdurulması istemlerini reddetmiş, iptal istemlerini ise duruşmalı olarak ele almıştı.
Duruşmalarda, Danıştay Savcısı, “Bir süreç hangi yola uygun tesis edilmişse birebir yola uyularak feshedilmesi gerekmektedir. TBMM’nin uygun bulma kanunuyla yürürlüğe giren bir mutabakatın feshi fakat TBMM’nin uygun bulma kanunuyla kaldırılması sonucu ve cumhurbaşkanının uygun bulmasıyla yürürlükten kaldırılacaktır. Yalnızca cumhurbaşkanı sonucuyla feshedilemez” görüşünü lisana getirerek, sürecin iptaline karar verilmesini istemişti. Danıştay ise kümeler halinde görülen duruşmalar kararında kontratın iptaline ait müracaatları reddetmişti.