ahmetbeyler
Active member
CHP Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, faturasını ödemeyeceğini söylemişti. Beklenen oldu ve Kılıçdaroğlu’nun elektrikleri kesildi. O da bunu bir direnişe çevireceğini, 1 hafta boyunca karanlıkta oturacağını söylemiş oldu. Meskeninin elektriklerinin kesildiği gün, Eşi Selvi Hanım’la bir arada, konutlarının salonunda 6 buçuk dakikalık bir açıklama yaparak direnişine ait bir perspektif çizdi.
Siyasetçilerin ekseriyetle bir masanın ya da bir kürsünün gerisinden açıklama yaptığını görürüz. Ancak Kemal Bey’i ve eşi Selvi Hanım’ı bir kanepenin üzerinde görüyoruz. Bu haliyle, kimi bölümlerce tartışılan mütevazı bir manzara veriyor. Tartışılıyor zira “Erdoğan’ın karşısına kuvvetli görünen başkan gerekir” diyenler bu mütevazi manzaranın, muhalefetin kampanyası için yanlışsız olmadığını düşünüyor. Bu görüş ne kadar yanlışsız? birlikte sorgulayalım.
İzleyenleri selamladıktan daha sonra konuşmasına şu biçimde devam ediyor;
“Saraylı eşkıya holdinglerin cepleri dolacak diye, halkın elektrik üzere, besin üzere temel hakları gasp edildi bu ülkede. Elektrik dağıtım şirketlerinin büyük bir kısmını beşli çeteye verdiler. ”
Bu haliyle bir çatışma tabanı kuruyor Kılıçdaroğlu. Bir tarafa saraylı eşkıya holdingler ya da beşli çete olarak tanımladığı şirketleri koyuyor, öteki tarafa geniş halk kesitlerini yerleştiriyor. bu biçimdece küçük bir azınlığı karşısına, geniş yığınları ardına almayı amaçlıyor. Çatışma tabanını kültürel farklılıklar üzerine kurmuyor, sınıfsal eşitsizlikleri vurguluyor. Kimlik siyasetinin dar kalıbından kurtulmak için “sınıfa” yaslanıyor. Akabinde bu beşli çetenin bir üyesi olarak tanımladığı Cengiz Holding’in 8 yılda yalnızca elektrik alanında kamudan 2 milyar 295 milyon 311 bin TL bedelinde 37 başka ihale aldığını tabir ediyor.
Denebilir ki, bunu birinci defa yapmıyor, sık sık bu biçimde bir lisan kullanıyor, bu sefer ne farklı?
Kılıçdaroğlu buradan hareketle, dünyaya bakıyor. “Girdiğimiz bu çağ öfke çağı, Dünya da tıpkı girdabın arasında” diyor ve bu biçimdece yalnızca Türkiye’yi değil, dünyayı da sınıflar çatışması ekseninden okuyor. Bu sayade global ölçekli bir paradigmanın inşasına girişiyor. Tezinde bir adım daha ileri gidiyor ve dünyanın demokrat muhaliflerine sesleniyor. Bu noktada büyük ölçüde dünyadaki kamplaşmada batıya yakın konumlanıyor. Bir iki cümleyle, otokrasi-demokrasi ikiliği üzerinden bir dünya okuması yaptığı anlaşılıyor. Ancak buradaki liberal tavrı, sonrasındasında toplumsal bir içerik kazanıyor.
“Tüm dünyada güçlü azınlıklar, halkların toplumsal, siyasi ve çevresel refahını baltalıyor” diye devam ediyor Kılıçdaroğlu. sonrasındasında dünyanın en varlıklı 26 şahsının servetinin, dünyanın yarısının yıllık gelirine denk olduğu verisini paylaşıyor. Derken, bir adım daha ileri gidiyor ve dış politik eksenine ait de ipuçları veriyor. Şöyle diyor;
“Dünyadaki bütün demokratların, adalet peşinde koşanların, demokrasiyi savunanların da, bu hengamede omuz omuza vermesi gerekiyor. Zengini daha güçlü, yoksulu daha da yoksullaştıran bu sistem, artık miadını doldurdu. Neoliberalizm artık can çekişiyor. Hiç kimse olarak görünenlerin, kolay insanların öfkesine yenilmek üzere bu neoliberalizm.”
Bir an için bu kelamları söyleyenin kim olduğunu aklımıza getirmesek, İngiltere’de Jeremy Corbin, ABD’de Bernie Sanders olduğuna inanabilirsiniz. Bu haliyle, elektrik faturasını ödememe direnişi, bir paradigmaya kavuşuyor. Zira şu biçimde devam ediyor;
“Artık imkansız üzere görülen kanıların, fikirlerin vakti gelmiştir”
pek sıra dışı değil mi? Bu haliyle, saraylı eşkıya holdingler, beşli çete üzere alışageldiğimiz ve “sıkıcılaşan” tabirler politik bir bütünlük ortasında kavranmış oluyor.
Akabinde devletin temel vazifelerine ait birtakım unsurlar sıralıyor.
“Günümüzde devletler, yoksullaşan vatandaşın temel muhtaçlıklarını muhafaza altına almakla yükümlüdürler. Bu millete yatırımdır. 21. yüzyılda temel muhtaçlık harcamalarına masraf gözüyle bakılamaz, bakamazsınız. Halkın temel hakları da, açgözlü çetelere, holdinglere bırakılamaz. Faturalarını ödeyemeyecek kadar fakirleşmiş. İşe, aşa eğitime dahi ulaşamayan bir toplumdan refah çıkmaz” diyor ve “Dünyada da huzur olmaz” diye ekleyerek dış politik vizyonunu vurguluyor.
Devamında dünya ile Türkiye içinde bağ kuruyor.
“4 milyona yakın abonenin elektriği kesilmiş Türkiye’de. Onların sesi duyulsun diye bu yola girdim. Bu hareketim bir sivil itaatsizlik daveti da değildir. Bu bir direniştir, bu sizin hakkınızı arama çabasıdır. Uğraşım, sizin hakkınızı arama uğraşıdır. Uğraşım ülkenin karanlıkta kalan ailelerine, çocuklarına, ses olmak içindir. Eşimle bir arada 1 hafta boyunca karanlıkta kalacağız.”
Buraya kadar yükselttiği sert ton, burada yerini temkinliliğe bırakıyor. Tüm halka faturalarını ödememe daveti yapacak kadar ileri gitmiyor. Onun yerine, daha “az riskli” yolu tercih ediyor. Kimine göre rasyonel.
Devamında ise bir daha dünyaya sesleniyor.
“(Mücadelem) beraberinde dünyanın tüm demokratlarına da bir davettir.”
Akabinde, tüm bu anlattığı kıssaya bir imaj katıyor ve liderlik periyodunun parladığı Adalet Yürüyüşü’ne gönderme yapıyor.
“Sevgili halkım. Adalet için bu ülkede kilometrelerce yol yürüdüm. Halkımın acısını yaşamak için artık karanlıkta oturacağım. Tereddüt ediyor muyum? Asla Asla… Ben ne ağzımda gümüş kaşıkla doğdum ne de daha sonradan saraylara yerleşip sefa ortasında yaşadım. Bu dünyadaki tüm demokratlara sesleniyorum. Onlar da samimiyse, onlar da adalete inanıyorlarsa şayet, halkları için acı çekmeyi, aksiyona geçmeyi bilsinler. Adaletsizliğe başkaldırmayı bilsinler.”
Dünyaya ait bu vurgular, anlaşılan o ki, karşılık da buluyor ve Kılıçdaroğlu dünya basınının da gündemine giriyor. Reuters, “Kılıçdaroğlu, potansiyel aday olarak öne çıkıyor” başlığıyla giriyor haberi.
Akabinde Erdoğan’a sesleniyor, onu muhatap alıyor. Elektriğe ait taleplerini sıralıyor. Artırımları geri alması gerektiğini söylüyor, fakirlere elektrik çekleri verme planından bahsediyor.
Sadede gelelim. Bütünlüklü bir konuşma dinledik Kılıçdaroğlu’ndan. Bu vakte dek muhafazakar fakir kitlelerin sınıfına değil daha hayli kimliğine seslenmeye çalışırdı. Büyük ölçüde merkez sağ bir çizgi bile denebilirdi. Yoksulluğu teşhir etmekten öteye geçmiyordu.
Liderlik periyodunun başlarında “Kasketli” fotoğraflarıyla 70’li senelerdaki Ecevit imajı çizdiğinde yarattığı heyecan, parti içi tüm sıkıntıları çözmüş, liderliği artık tartışılmayan bir isim haline geldiği Adalet Yürüyüşü’nde de yenidenlamıştı. Bu heyecanın sebebi neydi? Kılıçdaroğlu bu anlarda niye popülaritesinin tepesine çıkıyor?
Bu heyecanın tek kaynağı Kemal Bey’in liderlik özellikleri değil. Bu heyecanda en az onun kadar tesirli bir öteki niye bir “hasret”… Türkiye siyasetinde uzun müddettir görmediğimiz, 12 Eylül’den daha sonra bir türlü belini doğrultamamış, yer yer denemiş lakin bir müddetdir denemeyi bile bırakmış toplumsal demokrat heyecana duyulan hasret. Hele ki bu kriz devirlerinde eksikliği fazlaca hissediliyor toplumsal demokrasinin… Devrin şartlarının tesirini gözardı etmemek gerekir fakat geçmişimizde CHP’nin tek partili devirden daha sonra tek başına iktidara oynadığı tek devir 70’lerdi. Bu senelerda toplumsal demokrasi Türkiye siyasi yelpazesine değerli bir aktör olarak yerleşti. 12 Eylül’den daha sonra SHP’de yeşermeye çalıştı. Hakikaten başarısız da değildi. 1989 Mahallî Seçimleri’nin birinci partisiydi. Ecevit’in yüzde 9’la oyları bölmesine karşın Erdal İnönü liderliğindeki “Sosyal Demokrat Halkçı Parti” yüzde 28,7 oy alabilmişti.
90’larda hareket dağıldı. Baykal da Ecevit de büyük oranda ulusal güvenlikçi, neoliberal taarruza tümüyle teslim olmuş önderlere dönüştü. Yalnızca Türkiye’de değil, dünyada da toplumsal demokrasinin kriziydi bu. Toplumsal demokratlar, yırtıcı piyasa saldırganlığına karşı kuvvetli bir telaffuz üretemedi. 1980’lerden daha sonra Sovyetler’in de dağılmasıyla bir arada neoliberalizm açık galibiyetini ilan etmişti. Margaret Thatcher neoliberalizme ait “There is no alternative” (Alternatif yok) diyordu. Şimdiyse Kılıçdaroğlu “Artık imkansız üzere görülen kanıların, fikirlerin vakti gelmiştir” diyor.
Şayet bu paradigma dahilinde siyaset yaparsa “Kılıçdaroğlu’nun yıldızının bir daha parladığı bir periyoda giriyoruz” demek yanlış olmaz. Bu niçinle, “Erdoğan’ın karşısına kuvvetli başkan gerekir” diyerek Kılıçdaroğlu’nun elektrik kesintisi aksiyonunu eleştirmek gereğince yerinde olmuyor. Kılıçdaroğlu, bu kumaşın önderi. “Muhafazakar demokrat” çıkışlarında ışıltısını kaybeden, “sosyal demokrat” çıkışlarında parlayan bir isim.
Siyasetçilerin ekseriyetle bir masanın ya da bir kürsünün gerisinden açıklama yaptığını görürüz. Ancak Kemal Bey’i ve eşi Selvi Hanım’ı bir kanepenin üzerinde görüyoruz. Bu haliyle, kimi bölümlerce tartışılan mütevazı bir manzara veriyor. Tartışılıyor zira “Erdoğan’ın karşısına kuvvetli görünen başkan gerekir” diyenler bu mütevazi manzaranın, muhalefetin kampanyası için yanlışsız olmadığını düşünüyor. Bu görüş ne kadar yanlışsız? birlikte sorgulayalım.
İzleyenleri selamladıktan daha sonra konuşmasına şu biçimde devam ediyor;
“Saraylı eşkıya holdinglerin cepleri dolacak diye, halkın elektrik üzere, besin üzere temel hakları gasp edildi bu ülkede. Elektrik dağıtım şirketlerinin büyük bir kısmını beşli çeteye verdiler. ”
Bu haliyle bir çatışma tabanı kuruyor Kılıçdaroğlu. Bir tarafa saraylı eşkıya holdingler ya da beşli çete olarak tanımladığı şirketleri koyuyor, öteki tarafa geniş halk kesitlerini yerleştiriyor. bu biçimdece küçük bir azınlığı karşısına, geniş yığınları ardına almayı amaçlıyor. Çatışma tabanını kültürel farklılıklar üzerine kurmuyor, sınıfsal eşitsizlikleri vurguluyor. Kimlik siyasetinin dar kalıbından kurtulmak için “sınıfa” yaslanıyor. Akabinde bu beşli çetenin bir üyesi olarak tanımladığı Cengiz Holding’in 8 yılda yalnızca elektrik alanında kamudan 2 milyar 295 milyon 311 bin TL bedelinde 37 başka ihale aldığını tabir ediyor.
Denebilir ki, bunu birinci defa yapmıyor, sık sık bu biçimde bir lisan kullanıyor, bu sefer ne farklı?
Kılıçdaroğlu buradan hareketle, dünyaya bakıyor. “Girdiğimiz bu çağ öfke çağı, Dünya da tıpkı girdabın arasında” diyor ve bu biçimdece yalnızca Türkiye’yi değil, dünyayı da sınıflar çatışması ekseninden okuyor. Bu sayade global ölçekli bir paradigmanın inşasına girişiyor. Tezinde bir adım daha ileri gidiyor ve dünyanın demokrat muhaliflerine sesleniyor. Bu noktada büyük ölçüde dünyadaki kamplaşmada batıya yakın konumlanıyor. Bir iki cümleyle, otokrasi-demokrasi ikiliği üzerinden bir dünya okuması yaptığı anlaşılıyor. Ancak buradaki liberal tavrı, sonrasındasında toplumsal bir içerik kazanıyor.
“Tüm dünyada güçlü azınlıklar, halkların toplumsal, siyasi ve çevresel refahını baltalıyor” diye devam ediyor Kılıçdaroğlu. sonrasındasında dünyanın en varlıklı 26 şahsının servetinin, dünyanın yarısının yıllık gelirine denk olduğu verisini paylaşıyor. Derken, bir adım daha ileri gidiyor ve dış politik eksenine ait de ipuçları veriyor. Şöyle diyor;
“Dünyadaki bütün demokratların, adalet peşinde koşanların, demokrasiyi savunanların da, bu hengamede omuz omuza vermesi gerekiyor. Zengini daha güçlü, yoksulu daha da yoksullaştıran bu sistem, artık miadını doldurdu. Neoliberalizm artık can çekişiyor. Hiç kimse olarak görünenlerin, kolay insanların öfkesine yenilmek üzere bu neoliberalizm.”
Bir an için bu kelamları söyleyenin kim olduğunu aklımıza getirmesek, İngiltere’de Jeremy Corbin, ABD’de Bernie Sanders olduğuna inanabilirsiniz. Bu haliyle, elektrik faturasını ödememe direnişi, bir paradigmaya kavuşuyor. Zira şu biçimde devam ediyor;
“Artık imkansız üzere görülen kanıların, fikirlerin vakti gelmiştir”
pek sıra dışı değil mi? Bu haliyle, saraylı eşkıya holdingler, beşli çete üzere alışageldiğimiz ve “sıkıcılaşan” tabirler politik bir bütünlük ortasında kavranmış oluyor.
Akabinde devletin temel vazifelerine ait birtakım unsurlar sıralıyor.
“Günümüzde devletler, yoksullaşan vatandaşın temel muhtaçlıklarını muhafaza altına almakla yükümlüdürler. Bu millete yatırımdır. 21. yüzyılda temel muhtaçlık harcamalarına masraf gözüyle bakılamaz, bakamazsınız. Halkın temel hakları da, açgözlü çetelere, holdinglere bırakılamaz. Faturalarını ödeyemeyecek kadar fakirleşmiş. İşe, aşa eğitime dahi ulaşamayan bir toplumdan refah çıkmaz” diyor ve “Dünyada da huzur olmaz” diye ekleyerek dış politik vizyonunu vurguluyor.
Devamında dünya ile Türkiye içinde bağ kuruyor.
“4 milyona yakın abonenin elektriği kesilmiş Türkiye’de. Onların sesi duyulsun diye bu yola girdim. Bu hareketim bir sivil itaatsizlik daveti da değildir. Bu bir direniştir, bu sizin hakkınızı arama çabasıdır. Uğraşım, sizin hakkınızı arama uğraşıdır. Uğraşım ülkenin karanlıkta kalan ailelerine, çocuklarına, ses olmak içindir. Eşimle bir arada 1 hafta boyunca karanlıkta kalacağız.”
Buraya kadar yükselttiği sert ton, burada yerini temkinliliğe bırakıyor. Tüm halka faturalarını ödememe daveti yapacak kadar ileri gitmiyor. Onun yerine, daha “az riskli” yolu tercih ediyor. Kimine göre rasyonel.
Devamında ise bir daha dünyaya sesleniyor.
“(Mücadelem) beraberinde dünyanın tüm demokratlarına da bir davettir.”
Akabinde, tüm bu anlattığı kıssaya bir imaj katıyor ve liderlik periyodunun parladığı Adalet Yürüyüşü’ne gönderme yapıyor.
“Sevgili halkım. Adalet için bu ülkede kilometrelerce yol yürüdüm. Halkımın acısını yaşamak için artık karanlıkta oturacağım. Tereddüt ediyor muyum? Asla Asla… Ben ne ağzımda gümüş kaşıkla doğdum ne de daha sonradan saraylara yerleşip sefa ortasında yaşadım. Bu dünyadaki tüm demokratlara sesleniyorum. Onlar da samimiyse, onlar da adalete inanıyorlarsa şayet, halkları için acı çekmeyi, aksiyona geçmeyi bilsinler. Adaletsizliğe başkaldırmayı bilsinler.”
Dünyaya ait bu vurgular, anlaşılan o ki, karşılık da buluyor ve Kılıçdaroğlu dünya basınının da gündemine giriyor. Reuters, “Kılıçdaroğlu, potansiyel aday olarak öne çıkıyor” başlığıyla giriyor haberi.
Akabinde Erdoğan’a sesleniyor, onu muhatap alıyor. Elektriğe ait taleplerini sıralıyor. Artırımları geri alması gerektiğini söylüyor, fakirlere elektrik çekleri verme planından bahsediyor.
Sadede gelelim. Bütünlüklü bir konuşma dinledik Kılıçdaroğlu’ndan. Bu vakte dek muhafazakar fakir kitlelerin sınıfına değil daha hayli kimliğine seslenmeye çalışırdı. Büyük ölçüde merkez sağ bir çizgi bile denebilirdi. Yoksulluğu teşhir etmekten öteye geçmiyordu.
Liderlik periyodunun başlarında “Kasketli” fotoğraflarıyla 70’li senelerdaki Ecevit imajı çizdiğinde yarattığı heyecan, parti içi tüm sıkıntıları çözmüş, liderliği artık tartışılmayan bir isim haline geldiği Adalet Yürüyüşü’nde de yenidenlamıştı. Bu heyecanın sebebi neydi? Kılıçdaroğlu bu anlarda niye popülaritesinin tepesine çıkıyor?
Bu heyecanın tek kaynağı Kemal Bey’in liderlik özellikleri değil. Bu heyecanda en az onun kadar tesirli bir öteki niye bir “hasret”… Türkiye siyasetinde uzun müddettir görmediğimiz, 12 Eylül’den daha sonra bir türlü belini doğrultamamış, yer yer denemiş lakin bir müddetdir denemeyi bile bırakmış toplumsal demokrat heyecana duyulan hasret. Hele ki bu kriz devirlerinde eksikliği fazlaca hissediliyor toplumsal demokrasinin… Devrin şartlarının tesirini gözardı etmemek gerekir fakat geçmişimizde CHP’nin tek partili devirden daha sonra tek başına iktidara oynadığı tek devir 70’lerdi. Bu senelerda toplumsal demokrasi Türkiye siyasi yelpazesine değerli bir aktör olarak yerleşti. 12 Eylül’den daha sonra SHP’de yeşermeye çalıştı. Hakikaten başarısız da değildi. 1989 Mahallî Seçimleri’nin birinci partisiydi. Ecevit’in yüzde 9’la oyları bölmesine karşın Erdal İnönü liderliğindeki “Sosyal Demokrat Halkçı Parti” yüzde 28,7 oy alabilmişti.
90’larda hareket dağıldı. Baykal da Ecevit de büyük oranda ulusal güvenlikçi, neoliberal taarruza tümüyle teslim olmuş önderlere dönüştü. Yalnızca Türkiye’de değil, dünyada da toplumsal demokrasinin kriziydi bu. Toplumsal demokratlar, yırtıcı piyasa saldırganlığına karşı kuvvetli bir telaffuz üretemedi. 1980’lerden daha sonra Sovyetler’in de dağılmasıyla bir arada neoliberalizm açık galibiyetini ilan etmişti. Margaret Thatcher neoliberalizme ait “There is no alternative” (Alternatif yok) diyordu. Şimdiyse Kılıçdaroğlu “Artık imkansız üzere görülen kanıların, fikirlerin vakti gelmiştir” diyor.
Şayet bu paradigma dahilinde siyaset yaparsa “Kılıçdaroğlu’nun yıldızının bir daha parladığı bir periyoda giriyoruz” demek yanlış olmaz. Bu niçinle, “Erdoğan’ın karşısına kuvvetli başkan gerekir” diyerek Kılıçdaroğlu’nun elektrik kesintisi aksiyonunu eleştirmek gereğince yerinde olmuyor. Kılıçdaroğlu, bu kumaşın önderi. “Muhafazakar demokrat” çıkışlarında ışıltısını kaybeden, “sosyal demokrat” çıkışlarında parlayan bir isim.