Süratli fakirleşme

ahmetbeyler

Active member
İktidar izlediği iktisat siyasetiyle halkı fakirleştiriyor. Fakirleşme son üç ayda hızlandı.

Temel besin eserleri başta olmak üzere birfazlaca mal ve hizmetin fiyatı fiyatlarda sağlanan artışı geçti. Taban fiyata yapılan yüzde 50 oranındaki artırım üç ay ortasında tümüyle eridi.

Bu sonuç Aralık 2021’de Hazine ve Maliye Bakanı olan Nureddin Nebati’nin deklare ettiğı ekonomik modelin de üç ayda çöktüğünü gösteriyor.

Nebati, yapılan faiz indiriminin bir süre daha sonra enflasyonu düşüreceğini belirtmişti. Türk lirasının paha kaybı niçiniyle Türkiye’nin ihraç mamüllerinin yabancılar için cazip hale geleceğini ve ihracat patlamasıyla cari fazla verileceğini de müjdelemişti. Lakin Türkiye, 2002’nin Ocak ve Şubat aylarında beklenenin bilakis daha fazla cari açık verdi. 2022 yılının birinci iki ayında 18,4 milyar dolar dış ticaret açığı ortaya çıktı. Ülke fakirleşti.

Enflasyonun altında düşük faiz siyasetinin döviz kurlarını ve ötürüsıyla enflasyonu aşağı çekeceği tezinin yanlış olduğu yaşanarak bir sefer daha görüldü.

Nebati’nin bakılırsave geldiği Aralık 2021’de yüzde 19 olan yıllık enflasyon, 2022 Şubat sonu itibariyle TÜİK’e bakılırsa yüzde 54,44, Enflasyon Araştırma Grubu’na (ENAG) nazaran ise yüzde 123,8 oldu.

TÜİK yıllık besin enflasyonunu 64.47 olarak deklare etti. Fiyatı en epey artan 20 eserden 15’i besin eseri.

TÜİK’e bakılırsa üreticinin fiyatlarındaki artış yıllık yüzde 105,01 olarak gerçekleşti.

Üretici fiyatları yüzde 105 oranında artarken tüketici fiyatlarının yüzde 54.44 oranında artmasında bir gariplik var. Şayet bu biçimdeyse maliyetleri yüzde 105 artan üreticiler, “mallarını yüzde 50 ziyanla satıyor, tüketici meblağlarına yansıtmıyor” demektir ki üreticilerin bu biçimde bir ziyanla çalışmaları mümkün değildir.

Son bir yıl ortasında akaryakıta yüzde 141, motorine yüzde 164 artırım geldi. Akaryakıta en sık artırım son üç ay ortasında geldi. Son iki ayda, akaryakıta yüzde 42, motorine yüzde 54, LPG’ye yüzde 77 artırım yapıldı.

İktidarın, yanlış para, faiz ve döviz siyaseti kararında Türkiye’de elektrik, doğalgaz faturaları ödenemez akaryakıt, motorin, LPG alınamaz hale geldi. Vatandaşın reaksiyon göstermesi ve muhalefetin bastırması kararı elektrikte yüzde 18 olan KDV yüzde 8’e indirildi. Buna karşı elektrik fiyatlarındaki artış yüzde 100’ün altına inmedi.

İktidarın “düşük faiz” siyasetinin dövizi ve enflasyonu düşürmesinin mümkün olmadığı bilim insanlarınca epeyce defa söylenmesine rağmen “faiz sebep, enflasyon sonuç” tezinden vazgeçmedi. Yanlışta ısrarın faturasını ise vatandaş ödedi, ödemeye devam ediyor.

Düşük faiz, yüksek kur, yüksek enflasyon sarmalı yoksuldan alıp zengine veren bir sistem yarattı. Fakir vatandaş temel muhtaçlıklarını karşılayamaz biçimdeyken, orta sınıf da süratle fakirleşmeye başladı.

Bu durum sokak röportajlarında fazlaca açık görülüyor. Market çıkışlarında tutulan mikrofonlara söylenenler ve hayat pahalılığına gösterilen yansılar birebir.

Ankara’da paltosuz bir vatandaş, ısınmak için metro ile gidiş-geliş seyahat yaptığını söylemiş oldu. İstanbul’da bir başkası bir daha ısınmak için AVM’lerde vakit geçirdiğini söz etti.

Bu hayat pahalılığında 4 bin 253 lira minimum fiyat alan bir vatandaşın bilhassa kirada oturuyorsa geçinebilmesi mümkün değil. Hele 2 bin 500 lira emekli aylığı alan vatandaşın hiç mümkün değil.

İktidarın vakit yitirmeden çöktüğü artık kanıtlanmış olan “faiz sebep, enflasyon sonuç” takıntısından vazgeçmesi gerekiyor. Enflasyonla çabayı öncelemesi ve buna uygun bir para, faiz, kur, istihdam siyaseti izlemesi gerekiyor.

Lakin iktidarda bu yanlış politikayı değiştireceğine ait bir işaret, bir hareket yok. Son günlerde krizin derinleşmesini “dünyada kriz, biz ne yapalım” yaklaşımıyla açıklamaya çalışan iktidar, makûs gidişi Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesine de bağlayabilir. Bu münasebet de sokaktaki vatandaşı tatmin etmeyecektir.

Gerçekten Şubat 2022 dataları çabucak hemen Rusya – Ukrayna savaşı başlamadan evvelki periyoda ilişkin. Savaşın tesirleri çabucak hemen datalara yansımadı.

Türkiye’ye bir çıkış yolu açacak ve ekonomiyi olumlu etkileyecek en değerli faktör bir erken seçim olacaktır.

Erken seçim sonucu alınması bile yaratacağı olumlu beklenti ve oluşturacağı itimat ile döviz kurunun düşme eğilimine girmesine kâfi.
 
Üst