ahmetbeyler
Active member
Sudan’da fakirlerin buzdolabı yolcuların sebili çömlek su küpü geleneği yaşatılıyor
Sokaktakilerin su muhtaçlıklarını karşılaması için hayırseverlerce yaptırılıp çoklukla okul, cami üzere kalabalık yerlerin yakınlarına bırakılırken, birtakım aileler de ölen yakınları ismine meskenlerinin önüne sebiller koyuyor.
şimdi her caddede rastlanan zirler, sabahları temizlenip dolduruluyor, hayvanların erişememesi için yüksekçe bir yere temalıp üzeri kapakla örtülüyor.
Çöl ikliminin tesirli olduğu ve yazları termometrelerin 50 santigrat dereceyi gösterdiği Sudan’da zirler, suyu soğuk tutması ve doğal bir tat verdiği için tercih ediliyor.
Zirler, başşehrin kuzeyindeki Umdurman kentinin Abrof (El Kamair) Mahallesi’ndeki derme çatma çömlek atölyelerinde ustaların Nil Nehri’nin toprağından hazırladıkları çamura biçim verip taş fırınlarda pişirmesiyle üretiliyor.
Evvelden meskenlerin şayet olmazsa olmazı bu eski adet, şimdilerde konutlarda dekorasyon ve sokaklarda ise hayrat hedefiyle yaşatılıyor.
Güney Sudanlı çömlek ustası 66 yaşındaki Garen Bol Mo yaklaşık 40 yıldır, Umdurman’ın Abrof Mahallesi’nde çömlekçilik yapıyor.
Mo, “Bu işin okulunu okumadım. Hobi olarak başladım. İşimi epey seviyorum.” dedi.
Nil’den getirdiğimiz toprağı ayağımızın altında çiğneyip elimizle kıvam verdikten daha sonra şekillendirip süsleriz. Birkaç gün bekledikten daha sonra taş fırınlarda pişiririz. Çanak, çömlek, vazo, küp ve çeşitli süs eşyaları yapıyoruz. Günde yaklaşık 30 kadar büyük uzunluk küp yapabiliyorum. Bunlar pazarlar ve sokaklarda satılıyor. Büyük uzunluk bir su küpünü toptan yaklaşık 2 bin cüneyhe (60 lira) satıyoruz.” diye konuştu.
Alaylı ustalardan Nakkaş ve ressam Nasreddin Dafallah Abdulkadir de “Çömleklere form veriyorum. Zir kültürü, ‘Rahmetat’ dediğimiz bir hayır geleneği. Zirin kültürümüzde ve geleneğimizde kıymetli bir yeri var. Her konutta zir olmalı lakin zirler bakımlı, pak ve ağzı kapalı olmalı. Beşerler sokaklarda ölmüşlerinin ruhu için zirden sebil hayratı yaptırırlar. Meyyit için sadaka olarak. Hayır sahibi paklığı ve bakımını üstlenir.” sözlerini kullandı.
Umdurman sakinlerinden Dr. Sadık Meczub’un vefat eden babası için 1960’ta konutunun önünde birkaç zirle başladığı hayır seyahati bugün 66 zirle devam ediyor.
Meczub, zir kültürü hakkında şunları söylemiş oldu:
“Tüm mahalle sakinleri ve yolcular bu sudan istifade ediyor. Bu tüm insanlık için bir hayır projesi. Rastgele bir sebeple su bulunamadığında beşerler gereksinimlerini buradan karşılıyorlar. Büyük bir hayır projemiz daha var. Çok daha büyük ebatta zirler yaptırarak suyun olmadığı kırsal bölgelerdeki halkın ve çobanların istifadesine sunacağız. Bu merhum babam İsmail Meczub’un hayratı. Zirlerin bakımını sistemli yaparız. Herkes, suyunu gönül rahatlığıyla içebilir. Her sene Mevlid-i Nebevi aktiflikleri periyodunda su küplerini yenileriz.”
Sokaktakilerin su muhtaçlıklarını karşılaması için hayırseverlerce yaptırılıp çoklukla okul, cami üzere kalabalık yerlerin yakınlarına bırakılırken, birtakım aileler de ölen yakınları ismine meskenlerinin önüne sebiller koyuyor.
şimdi her caddede rastlanan zirler, sabahları temizlenip dolduruluyor, hayvanların erişememesi için yüksekçe bir yere temalıp üzeri kapakla örtülüyor.
Çöl ikliminin tesirli olduğu ve yazları termometrelerin 50 santigrat dereceyi gösterdiği Sudan’da zirler, suyu soğuk tutması ve doğal bir tat verdiği için tercih ediliyor.
Zirler, başşehrin kuzeyindeki Umdurman kentinin Abrof (El Kamair) Mahallesi’ndeki derme çatma çömlek atölyelerinde ustaların Nil Nehri’nin toprağından hazırladıkları çamura biçim verip taş fırınlarda pişirmesiyle üretiliyor.
Evvelden meskenlerin şayet olmazsa olmazı bu eski adet, şimdilerde konutlarda dekorasyon ve sokaklarda ise hayrat hedefiyle yaşatılıyor.
Güney Sudanlı çömlek ustası 66 yaşındaki Garen Bol Mo yaklaşık 40 yıldır, Umdurman’ın Abrof Mahallesi’nde çömlekçilik yapıyor.
Mo, “Bu işin okulunu okumadım. Hobi olarak başladım. İşimi epey seviyorum.” dedi.
Nil’den getirdiğimiz toprağı ayağımızın altında çiğneyip elimizle kıvam verdikten daha sonra şekillendirip süsleriz. Birkaç gün bekledikten daha sonra taş fırınlarda pişiririz. Çanak, çömlek, vazo, küp ve çeşitli süs eşyaları yapıyoruz. Günde yaklaşık 30 kadar büyük uzunluk küp yapabiliyorum. Bunlar pazarlar ve sokaklarda satılıyor. Büyük uzunluk bir su küpünü toptan yaklaşık 2 bin cüneyhe (60 lira) satıyoruz.” diye konuştu.
Alaylı ustalardan Nakkaş ve ressam Nasreddin Dafallah Abdulkadir de “Çömleklere form veriyorum. Zir kültürü, ‘Rahmetat’ dediğimiz bir hayır geleneği. Zirin kültürümüzde ve geleneğimizde kıymetli bir yeri var. Her konutta zir olmalı lakin zirler bakımlı, pak ve ağzı kapalı olmalı. Beşerler sokaklarda ölmüşlerinin ruhu için zirden sebil hayratı yaptırırlar. Meyyit için sadaka olarak. Hayır sahibi paklığı ve bakımını üstlenir.” sözlerini kullandı.
Umdurman sakinlerinden Dr. Sadık Meczub’un vefat eden babası için 1960’ta konutunun önünde birkaç zirle başladığı hayır seyahati bugün 66 zirle devam ediyor.
Meczub, zir kültürü hakkında şunları söylemiş oldu:
“Tüm mahalle sakinleri ve yolcular bu sudan istifade ediyor. Bu tüm insanlık için bir hayır projesi. Rastgele bir sebeple su bulunamadığında beşerler gereksinimlerini buradan karşılıyorlar. Büyük bir hayır projemiz daha var. Çok daha büyük ebatta zirler yaptırarak suyun olmadığı kırsal bölgelerdeki halkın ve çobanların istifadesine sunacağız. Bu merhum babam İsmail Meczub’un hayratı. Zirlerin bakımını sistemli yaparız. Herkes, suyunu gönül rahatlığıyla içebilir. Her sene Mevlid-i Nebevi aktiflikleri periyodunda su küplerini yenileriz.”