ahmetbeyler
Active member
Süt ve süt mamüllerinin meblağları her geçen gün ulaşılabilir düzeylerden uzaklaşıyor.
Bir litre sütü yaklaşık 8 liraya mal edip 5.70 TL’den satan üreticinin ziyanı her geçen gün büyürken, marketlerde satılan bir litre sütün fiyatı uçuk fiyatlara ulaştı.
Perakende süt ve süt eserleri meblağlarına nisan sonu, mayıs başı prestijiyle bir artırım daha geldi.
Son gelen artırımlarla birlikte marketlerde satılan yaygın markalı bir litre tam yağlı sütün fiyatı 15,95 TL’ye kadar çıktı. Sene başında 8 lira olan yaygın markalı bir litre yarım yağlı süt fiyatı ise 12 liraya ulaştı.
TÜİK’e göre bile 40 liradan aşağı peynir yok
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) dataları de süt ve süt mamüllerinin son bir yılda yüzde 40 ila yüzde 54 aralığında zamlandığını ortaya koydu.
Ülke genelinde ortalama bir litre süt meblağlarının 2021 Mart’ta 6,2 TL iken 2022 Mart’ta 9,1 TL’ye çıktığını ortaya koyan TÜİK dataları bile, 40 liradan aşağı bir kilo peynir bulunmadığını gösteriyor.
Buna nazaran, 2022 Mart’ta bundan evvelki yılın tıpkı ayına bakılırsa kaşar peyniri fiyatları yüzde 40,4 zamlanarak 70,2 TL’ye, krem peynir yüzde 43,8 zamlanarak 51,4 TL’ye ve beyaz peynir de yüzde 54 zamlanarak 44,4 TL’ye çıktı.
Ancak bunlar ülke genelindeki ortalama fiyatlar… Marketlerdeki peynir meblağları ise TÜİK’teki ortalama fiyatların neredeyse iki katı düzeyinde.
Üreticiye yapılan çiğ süt artırımı sanayiciye yaradı
Süt ve süt mamüllerinde yapılan kelam konusu artırımlar, 2018 Ağustos’taki kur krizinden bu yana hayli kısa aralıklarla, tedrici olarak devam ediyor.
O dönemki kur krizinin maliyetlerde yarattığı artış daha sonrası, bir litre kutu sütün fiyatı 3,75 TL’den 5,95 TL’ye çıkmıştı. Market markalı sütlerin fiyatı ise o devir 2.50-2.75 TL’den 3.75 TL’ye yükselmişti.
Kademeli bir biçimde daima artan süt meblağlarının 10 lirayı aşması ise, 2021 Aralık’ta üreticinin sattığı çiğ süt meblağlarına yapılan artışlarla oldu. Lakin, sattığı bir litre sütle bir kilo yem alamaz duruma gelen üreticiyi rahatlatmak hedefiyle çiğ sütte yapılan bu artışlar, ne çiftçiye ne tüketiciye yaradı.
O devir çiğ süt artırımlarını olumlu karşılayan üretici, sonraki güne yem fiyatlarına yapılan artırımlarla uyanınca, çiğ süt fiyatlarındaki artış manasını yitirdi. Fakat endüstrici, maliyetlerinin kıymetli bir kalemini oluşturan çiğ sütteki bu artış daha sonrası sattığı süt fiyatlarını artırdı ve vatandaş 2021 Aralık’ta bir hafta ortasında iki sefer süt artırımına maruz kaldı.
Üreticinin sattığı süt başına ettiği zararın büyümesi üzerine çiğ süte yapılan bir öteki artış da nisan ayında geldi. 1 Nisan’dan itibaren çiğ süt meblağları 5,70 TL’ye çıktı. Bu da perakende süt meblağlarının 16 liraya kadar yükselmesindeki en kıymetli sebeplerden biri oldu.
‘Yaz aylarında da önemli artırımlar nazaranbiliriz’
Ancak gelinen noktada, çiğ süte yapılan artırımların sırf sanayiciye yaradığını kaydeden üreticiler, süt yem paritesinin teğin altında 0,87 olduğunu, yani bir kilo süt satarak bir kilo yem alamadıklarını, birebir biçimde et yem paritesinin de üreticinin aleyhine olduğunu vurguluyor.
Sözcü’den Gamze Bal‘ın haberine göre, ziyan ettiği için devayı hayvanlarını kısma göndermekte bulan üreticiler, daha fazla hayvanın kesite gitmesine müsaade edilmemesini, Ulusal Süt Konseyi’nin (USK) süt fiyatlarını bir an evvel açıklamasını talep ediyor.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Lideri Şemsi Bayraktar, dün bu hususta yaptığı açıklamada şu ihtarda bulunmuştu:
“Besi hayvancılığında da et yem paritesi 15,25 ile üreticinin aleyhine. Üretici bir kilo karkas et sattığında en az 20 kilo yem alabilmelidir. Bu pariteye bakılırsa 87 lira olan karkas et fiyatının 110 lira civarında olması gerekir. Burada dikkat edilmesi gereken süt işletmeleri küçüldüğü için besi üreticisi hayvan bulmakta kuvvetlik çekecektir. Üretimin sağlanması noktasında önlem alınmadığı takdirde yaz aylarında et ve süt mamüllerinde önemli fiyat artışları gorebiliriz”
Bir litre sütü yaklaşık 8 liraya mal edip 5.70 TL’den satan üreticinin ziyanı her geçen gün büyürken, marketlerde satılan bir litre sütün fiyatı uçuk fiyatlara ulaştı.
Perakende süt ve süt eserleri meblağlarına nisan sonu, mayıs başı prestijiyle bir artırım daha geldi.
Son gelen artırımlarla birlikte marketlerde satılan yaygın markalı bir litre tam yağlı sütün fiyatı 15,95 TL’ye kadar çıktı. Sene başında 8 lira olan yaygın markalı bir litre yarım yağlı süt fiyatı ise 12 liraya ulaştı.
TÜİK’e göre bile 40 liradan aşağı peynir yok
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) dataları de süt ve süt mamüllerinin son bir yılda yüzde 40 ila yüzde 54 aralığında zamlandığını ortaya koydu.
Ülke genelinde ortalama bir litre süt meblağlarının 2021 Mart’ta 6,2 TL iken 2022 Mart’ta 9,1 TL’ye çıktığını ortaya koyan TÜİK dataları bile, 40 liradan aşağı bir kilo peynir bulunmadığını gösteriyor.
Buna nazaran, 2022 Mart’ta bundan evvelki yılın tıpkı ayına bakılırsa kaşar peyniri fiyatları yüzde 40,4 zamlanarak 70,2 TL’ye, krem peynir yüzde 43,8 zamlanarak 51,4 TL’ye ve beyaz peynir de yüzde 54 zamlanarak 44,4 TL’ye çıktı.
Ancak bunlar ülke genelindeki ortalama fiyatlar… Marketlerdeki peynir meblağları ise TÜİK’teki ortalama fiyatların neredeyse iki katı düzeyinde.
Üreticiye yapılan çiğ süt artırımı sanayiciye yaradı
Süt ve süt mamüllerinde yapılan kelam konusu artırımlar, 2018 Ağustos’taki kur krizinden bu yana hayli kısa aralıklarla, tedrici olarak devam ediyor.
O dönemki kur krizinin maliyetlerde yarattığı artış daha sonrası, bir litre kutu sütün fiyatı 3,75 TL’den 5,95 TL’ye çıkmıştı. Market markalı sütlerin fiyatı ise o devir 2.50-2.75 TL’den 3.75 TL’ye yükselmişti.
Kademeli bir biçimde daima artan süt meblağlarının 10 lirayı aşması ise, 2021 Aralık’ta üreticinin sattığı çiğ süt meblağlarına yapılan artışlarla oldu. Lakin, sattığı bir litre sütle bir kilo yem alamaz duruma gelen üreticiyi rahatlatmak hedefiyle çiğ sütte yapılan bu artışlar, ne çiftçiye ne tüketiciye yaradı.
O devir çiğ süt artırımlarını olumlu karşılayan üretici, sonraki güne yem fiyatlarına yapılan artırımlarla uyanınca, çiğ süt fiyatlarındaki artış manasını yitirdi. Fakat endüstrici, maliyetlerinin kıymetli bir kalemini oluşturan çiğ sütteki bu artış daha sonrası sattığı süt fiyatlarını artırdı ve vatandaş 2021 Aralık’ta bir hafta ortasında iki sefer süt artırımına maruz kaldı.
Üreticinin sattığı süt başına ettiği zararın büyümesi üzerine çiğ süte yapılan bir öteki artış da nisan ayında geldi. 1 Nisan’dan itibaren çiğ süt meblağları 5,70 TL’ye çıktı. Bu da perakende süt meblağlarının 16 liraya kadar yükselmesindeki en kıymetli sebeplerden biri oldu.
‘Yaz aylarında da önemli artırımlar nazaranbiliriz’
Ancak gelinen noktada, çiğ süte yapılan artırımların sırf sanayiciye yaradığını kaydeden üreticiler, süt yem paritesinin teğin altında 0,87 olduğunu, yani bir kilo süt satarak bir kilo yem alamadıklarını, birebir biçimde et yem paritesinin de üreticinin aleyhine olduğunu vurguluyor.
Sözcü’den Gamze Bal‘ın haberine göre, ziyan ettiği için devayı hayvanlarını kısma göndermekte bulan üreticiler, daha fazla hayvanın kesite gitmesine müsaade edilmemesini, Ulusal Süt Konseyi’nin (USK) süt fiyatlarını bir an evvel açıklamasını talep ediyor.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Lideri Şemsi Bayraktar, dün bu hususta yaptığı açıklamada şu ihtarda bulunmuştu:
“Besi hayvancılığında da et yem paritesi 15,25 ile üreticinin aleyhine. Üretici bir kilo karkas et sattığında en az 20 kilo yem alabilmelidir. Bu pariteye bakılırsa 87 lira olan karkas et fiyatının 110 lira civarında olması gerekir. Burada dikkat edilmesi gereken süt işletmeleri küçüldüğü için besi üreticisi hayvan bulmakta kuvvetlik çekecektir. Üretimin sağlanması noktasında önlem alınmadığı takdirde yaz aylarında et ve süt mamüllerinde önemli fiyat artışları gorebiliriz”