Rizeli çay üreticisinden Erdoğan’a: Karadenizlidir lakin bize hayli gıcık, fazlaca büyük düşmandır

ahmetbeyler

Active member
Rize’de yaş çay üreticileri 2022 yılı yaş çayın taban fiyatının 8-10 TL içinde olmasını istedi. Geçen yıl yaş çay kampanyası öncesi 2 bin 500 TL’ye satılan çay gübresinin bu yıl kooperatiflerde 7 bin 500 TL, özgür piyasada ise 10 bin TL ye satılması; çay elbisesi, makas bezi, taşıma ve personellik masraflarının de yüzde yüz artması çay üreticilerinin reaksiyonuna niye oldu. Rizeli çay üreticisi bayan, “Çay en az 6 lira olması lazım ancak bunu da vermez. Erdoğan var ya bizim Erdoğan’ımızdır. Karadenizlidir fakat bize fazlaca gıcık. Bizim başımıza fazlaca büyük düşmandır” dedi. Geçen yıl yaş çay alım fiyatı 3,87 TL idi.

Çaykur’un çay alım siyasetlerindeki belirsizlikle birlikte üreticiler, 2022 yılı yaş çay kampanyasına sayılı günler kala yaş çay taban fiyatının kaç lira olacağı tartışılmaya başlandı. Karadeniz’de başta Rize olmak üzere Artvin, Trabzon ve Giresun bölgesinde çay tarımından geçimini sağlayan yaklaşık 210 bin çay üreticisi çay üretimi maliyetlerinin artması niçiniyle güç günler yaşadıklarını belirtti.

‘Erdoğan, bizim başımıza fazlaca büyük düşmandır’

Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan’ın 14 Mayıs 2022 tarihinde Rize de açıklayacağı yaş çay taban fiyatı öncesi Rizeli çay üreticileri, taban fiyat ile ilgili niyetlerini şöyleki deklare etti:

“Çay en az 6 lira olması lazım ancak bunu da vermez. Erdoğan var ya bizim Erdoğan’ımızdır. Karadenizlidir. Lakin bize fazlaca gıcık. Bizim başımıza epeyce büyük düşmandır. Ben bunun doğrusunu diyorum.

‘Yaşananları Rize halkı görünüyor’

Yaşananları Rize halkı görüyor. Gübre fiyatı ne kadar ise o kadar olmalı çay fiyatı. Rizelinin sahibi yok yani. Sayın vekillerimiz bunları görmüyor mu yani? olağan olarak bizim Rizeli halk da görüyor bunları. Artırımlara bakıyoruz orana vurursan onu da yüzde yüz desen onu bu neredeyse 8 lira eder. 8 liradan aşağısı aslına bakarsan kurtarmaz.”

‘Yakında seçim var sonucunı halk verecek’

“Çayın fiyatı kardeşim ben bilmiyorum aslına bakarsanız verecek olduğu nedir bir şey verdiği yok da. Verse diyorum keşke elbette çayın fiyatının 7 lira olması lazım. 7 lira kurtarmasa bile hiç yoksa 4 liradan düzgündür. Yakında seçim var sonucunı halk verecek.

Bu artırımların karşısında çayın fiyatı 10 TL’den aşağı olmaması gerekiyor. 10 liradan aşağıya mümkünatı yoktur. Lakin bana sorarsan doğal. Biz personeliz, işçiyiz orada çalışıyoruz. aslına bakarsan özel çay fabrikaları işi bitiriyor.”

‘Özel kesim yarı fiyatına aldı günah değil mi?’


Geçen yıl yaş taban fiyatının düşük olduğunu belirten bayan çay üreticisi, “Geçen sene çayımız daima özellere gitti. İki buçuk liraya çayı verdik. Yazık günah. Devlete veriyoruz iki ton çay başkalarını veriyoruz özellere o da gidiyor iki buçukla ikiyle. Niçin bu kadar ziyan ediyoruz biz de anlamıyoruz onu. bu biçimde olmaz. Çok dertli bir durumumuz var. Mazot aldı başını gitti otomobil duruyor meskenin altında artık köye çıkıp bahçe edeceğim gidemiyorum. Maddi durumdan sebep” dedi.

‘Yaş çay 10 TL olmalıdır’


Karadeniz insanın yaş çaydan geçimini sağladığını tabir eden bir çay üreticisi yurttaş ise şunları söylemiş oldu:

“Gübre artık oldu sekiz buçuk lira. bu biçimde çayı edeceksin 10 yahut 12 lira. Gübreye yüzde üç yüz artırım oldu. bu biçimde çayı etmen lazım 10- 12 lira. Hükümeti seviyoruz Allah başımızdan eksik etmesin lakin epey yanlış. Rize, Karadeniz bu çay ile geçiniyor. Çaya taban fiyatı reddetmesi yanlış yani. Özel bölüme düşüyorsun. Geçen sene 2 liradan çay aldılar millet mağdur, vatandaş eziliyor. Devletin bir an evvel acil yalnızca çaya değil görüyorsun yani domates olmuş 30 lira yani bu tarıma dayanak vermesi lazım.”

‘Rize’yi yöneten tek bir kişi var, AKP vilayet başkanı’

“Devletin verdiği fiyatın altında özel dalın çay almaması lazım”
diyen öbür üretici, Rize’yi AKP Vilayet Liderin yönettiğini, üç özel firmanın fiyatı belirlediğini, Çaykur Genel Müdürünün ise kukla olduğunu savunarak şunları söylemiş oldu:

“Devlet fiyat ne kota koydu diyelim sekiz lira mı, özel bölüm onun altında çay alamayacak. Fakat çayın fiyatını kurallarını belirleyen özel bölüm firmaları. Rizeli olarak gidişatımız hiç uygun değil. Ben çaylıkları sökeceğim. 20 yıldır bu ülkede bir çay kanunu, kooperatifler var hani neredeler? Niçin müdahale etmiyor bu hükümete? Onlar da cebini dolduruyor. ÇAYKUR genel müdürünün işi ne? Kukla. O da oturmuş orda kendi kuklalık ediyor. Rize’yi yöneten tek bir kişi var. Diğer da tanımıyorum. AK Parti vilayet lideri. Ne valisi ne belediye lideri ne ÇAYKUR. O ne derse bu Rize’de odur. Torpil Rize’nin en büyük torpili onlarda. Bak Çaykur’a yazıldım bana niçin çıkmadı? Dört sefer yazılıyorum bana niçin çıkmıyor ben AK Partili değilim. Üyeliğimi sildirmişim ya onun için çıkmamış bana.”

‘Ziraat odası yaş çaya artırım istemedi’


Rize Ziraat Odası Lideri Nevzat Paliç daha evvel yaptığı açıklamada, “Biz 22 yıldan beri yaş çay taban fiyatının kaç para olması gerektiği konusunda maliyet hesapları yapar ve yaş çay taban fiyatının kaç lira olması gerektiğini açıklardık. Bu sene bu yapılan artırımlara yetişmek mümkün değil bu niçinle 22 yıllık uygulamamızdan vaz geçiyoruz. Biz diyoruz ki; geçen yıl bir ton çay karşılığında ne alıyorduysak ‘tuz, peynir, akaryakıt, ot’ her ne alıyorsa hükümetimize diyoruz ki neyle kıyaslarsan kıyasla bir ton çayımızın karşılığında bize fiyat ver. Bu yıl çaya artırım mam istemiyoruz” demişti.

‘Çay kanunu çıkmazsa üretici ve tüketici mağdur olacak’

Çay Üreticileri Dayanışma Derneği ve Rize Ziraat Odası İdare Konseyi Üyesi Mustafa Mavi, “Bu yıl çay üreticisi gübre kıymetli olduğu için çayına gübre ekemedi. Üreticinin yüzde 20’si gübre alabildi. Bu yıl minimum fiyata gereğince artırım yapılmadı. Bugün üreticimizin yüzde 75’i dayanak alamıyor. 2016 yılından beri 13 kuruş destekleme alıyoruz bu hiç artmadı. TBMM getirilen çay kanununun da çıkmaması niçiniyle yalnızca üretici değil tüketicide mağdur oluyor. Şayet hükümet üreticiyi şad ederse üretici de hükümeti mutlu eder” dedi.

“ÖZEL DALIN TABAN FİYATIN ALTINDA ÇAY ALMASI ENGELLENMELİDİR”

‘Üretici olarak acil ve yakıcı talebimiz’


ÇAY-SEN Rize temsilcisi ve çay üreticisi Recep Memişoğlu, “Yaş çay taban fiyatı 9 lira olmalıdır. Ayrıyeten senelerca kilo başına 13 kuruş olarak ödenen artı takviye ödemesi de revize edilmeli ve en az 1 lira yapılmalıdır. Burada üretici için asıl değerli olan, taban fiyatın yalnızca ÇAYKUR’un deklare ettiğı fiyat değil, özel bölümde açıklanan taban fiyatın altında çay almaması engellenmelidir. Gübre sorunu aslına bakarsan kanayan bir yaradır. Birfazlaca üretici çok artırım karşısında çayına gübreyi dökememiştir. ÇAYSEN olarak üretici olarak acil ve yakıcı talebimiz bunlardır” dedi.

‘Üretici mağdur olacak’

Gıda-İş sendikası Rize Bölge Lideri Ramazan Sarıoğlu, yaş çayda hükümetin çay alım siyasetlerini değiştirmediği sürece 2021 yılında olduğu üzere 2022 yılında da 210 bin çay üreticisinin mağdur olacağını tabir ederek, “Hükümetin yaş çay alım siyasetlerinin değişmeyeceğini görüyoruz. Burada kazanan üreticiyi sömüren özel bölüm firmaları olacaktır. Bu yaşananlar karşısında ÇAYKUR çalışanları ve çay üreticileri olarak örgütlenmeli bu anlayışa karşı çaba etmemizden öteki talihimiz yoktur” dedi.
 
Üst