celikci
Active member
Protesto hareketlerinden sistem partisine: Yeşiller
KÖLN – Almanya 26 Eylül 2021’de yeni bir Federal Meclis ve yeni bir şansölye seçecek. Genel seçimlere beş hafta var. Kampanyalar sürat kazandı. Anketlerin değişkenliği bu seçimleri daha da farklı kılıyor. Türkiye-Almanya ve Türkiye-AB bağları niçiniyle bu seçimler epey kıymetli. Türkiye iktisadını, milletlerarası münasebetlerini ve Almanya’da yaşayan Türkiyelileri de denkleme katarsak yeni kurulacak Almanya hükümeti herkesi yakından ilgilendiriyor. Almanya’daki siyasi partilerin kuruldukları tarihten bugüne kadar nasıl bir müddetç geçirdiklerini bilmek Almanya siyasetini daha âlâ anlamayı sağlayacaktır. Bu niçinle birinci vakit içinderda Almanya’nın en eski partisi olarak kabul edilen ve ülke tarihine değerli konularda damgasını vurmuş olan Toplumsal Demokrat Parti’yi ikinci olarak ise 16 yıldır kesintisiz iktidarda olan Hristiyan Demokrat Birliği’ni mercek altına almıştık. Sırada Yeşiller var.
***
özetlemek gerekirse Yeşiller olarak bilinen Birlik 90/Yeşiller (Bündnis 90 / Die Grünen) kendisini etraf siyasetlerini merkezine koyan, ekolojik, ekonomik ve toplumsal sürdürülebilirliği amaçlayan bir parti.
Yeşiller, Batı Almanya ve Batı Berlin kökenli nükleer aykırıları, çevreciler, yeni toplumsal hareket, barış hareketi ve 1970’lerin yeni solu hareketinden insanların birleşmesiyle 12/13 Ocak 1980’de Karlsruhe’de parti olarak kuruldu. 1983’teki Federal Parlamento seçimlerinde Yeşiller, Federal Meclis’e girmeyi başardı. 1985’ten 1987’ye kadar Joschka Fischer, Hessen eyaletinin Toplumsal Demokrat Parti (SPD) ile yapılan kırmızı-yeşil koalisyonunda birinci defa devlet bakanı oldu.
Doğu ve Batı Almanya’nın birleşmesinden daha sonra, Batı Almanya Yeşilleri 1990 Federal Meclis seçimlerinde yüzde beşlik baraj niçiniyle başarısız oldu. 1993’te Doğu ve Batı Almanya’nın birleşmesinden daha sonra Doğu Almanya’daki Birlik 90 ile resmi olarak birleşti. Yeşiller Federal Cumhuriyet’te yeni kurulan bir parti olarak kalıcı olmayı başaran tek parti oldu.
RADİKALLİKTEN SİSTEM PARTİSİNE UZANAN YOL
1970’lerin sonunda radikal bir protesto partisi olarak ortaya çıkan Yeşiller, kurulacak koalisyona katılma isteğiyle birlikte 1980’lerin ortalarından itibaren devletin iktidar yapılarına süratle entegre oldu. Almanya’daki partiler sisteminde, Yeşiller 1990’lardan bu yana giderek daha ortada yer almaya başladı. Bu da koalisyon kurmada kilit bir rol oynamalarına niye oldu.
Yeşiller, mevcut partilerden bir bölünme olarak değil, toplumun alternatif muhalif ilerici kısımlarının bir ortaya gelmesiyle ortaya çıktı. Birlik 90’ın Doğu Almanya kolu da eklenirse, partinin çıkış temelinde üç hareket yer alıyor: Birincisi 1960’ların ortalarından itibaren yerleşik partilere ve parlamenter sisteme karşı “parlamento dışı muhalefet” olarak kurulan öğrenci hareketi oldu. İkincisini “Yeni Toplumsal Hareketler” olarak tek isim altında toplanan 1970’lerden 1980’lerin başına kadar devam eden etraf, nükleer aykırısı, barış ve bayan hareketleri oluşturur. Üçüncüsü ise Doğu Almanya’da 1989-1990’da kurulan Sivil Halklar Hareketidir. Bu köklerin en değerlisini kuruluş sürecinde “Yeni Toplumsal Hareketler” oluşturur. “Sol değil, sağ değil, ileriye doğru” unsuru altında bir ortaya gelen hayli farklı küme, örgüt ve kişisel kişiliklerden oluşan bir küme oluşturmuştur.
Yeni kurulan parti acil gaye olarak, etraf sorunu ve nükleer güce karşı direnişini belirledi. Büyük ölçüde çiftçiler ve kırsal nüfus tarafınca desteklenen ve mahallî seviyede yeni nükleer santrallerin inşasına karşı çıkan vatandaş teşebbüsleri oluşturuldu. 1970’lerin ortalarından itibaren biroldukça federal eyalette renkli, alternatif listeler oluşturulmaya başlanmıştı. Birinci listede radikal soldan, ulusal eğilimlere kadar uzanan geniş bir ideolojik yelpaze sergilerken, ikincisinde, kökleri öğrenci hareketinde bulunan büyük ölçüde Maoist kümelerin temsilcileri ön planda oldu. 1979’da Avrupa seçimlerindilk evvel listeler birleşerek “Diğer Siyasi Birlik YEŞİLLER” ortak seçim ittifakını oluşturdu.
Burjuva-muhafazakârlar bile başlangıçta Yeşillerin kurucu yelpazesinde besbelli bir biçimde temsil edildi. Ekolojik hareketin en kıymetli niyet önderlerinden biri olan Herbert Gruhl, 1978’te Hristiyan Demokratlar Birliği’nden (CDU) ayrıldıktan daha sonra “Yeşil Hareket Geleceği”ni kurmuştu. Gruhl, 1979’da “Diğer Siyasi Birlik YEŞİLLER”in konuşma grubuna dâhildi. İdeolojik-programda heterojenliğin niye olduğu sert parti içi çatışmaları, Yeşilleri on yıldan fazla bir süre ortasında lakin şekillendirdi. Ocak 1980’de resmi kuruluşundan daha sonra, partidilk evvel burjuva-muhafazakâr bölümler, ondan sonrasında da sol radikal temsilciler koptu.
1980’lerde parti sisteminde kendilerini yeni bir güç olarak kurmayı çabuk başardılar. 1983’teki erken parlamento seçimleri, yüzde 5,6’lık bir sonuçla umut edilen atılımı getirdi. Takip eden periyotta parti, toplam sekiz federal eyalette yüzde beşlik barajı geçmeyi başardı. Yalnızca Kuzey Ren-Vestfalya (NRW), Schleswig-Holstein ve Saarland’da eyalet parlamentolarına katılmak için 1990’lara kadar beklediler. Ocak 1987’deki federal seçimde Yeşiller büyümeye devam etti. Kısa bir süre daha sonra gerçekleşen Hessen eyalet seçimlerinden de daha kuvvetli çıktı, lakin SPD ile koalisyon daha evvel nükleer siyaset konusundaki uyuşmazlık niçiniyle çökmüştü. İkinci kırmızı-yeşil koalisyon 1989’un başında (Batı) Berlin’de kuruldu.
1990’da Almanya’nın birleşmesi ile içine girdiği kriz, Yeşiller’in yükselmesini kolaylaştırdı. 1991’de Hessen’de Joschka Fischer Etraf Bakanı bakılırsavini bir daha devraldı. 2000’lerin ortalarına kadar doğudaki oylarda büyük bir artış kaydetmediler. Batıda 1990’lardaki muvaffakiyet eğrileri bir taraftan radikalleşmekten vazgeçtikleri için, öbür taraftan Kohl hükümetine karşı artan memnuniyetsizlikten dolayı devam ediyordu.
Hessen’in yanı sıra Aşağı Saksonya, Kuzey Ren-Vestfalya, Schleswig-Holstein ve Hamburg’da da parti tabanında çoğunluğun desteklediği kırmızı-yeşil hükümet ittifakları kuruldu. Lakin 1998 Federal Parlamento seçimlerinin kararıbeklentilerin altında kalsa da bir daha de federal seviyede SPD ile koalisyon kurabildiler. Joschka Fischer, Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcılığı nazaranvini üstlendi. Jürgen Trittin Etraf Bakanlığı’nı, Andrea Fischer 2001’e kadar Sıhhat Bakanlığı’nı ve Renate Künast ise Tarım ve Tüketiciyi Müdafaa Bakanlığı’nı devraldı.
KOSOVA VE AFGANİSTAN SAVAŞLARINA ASKER GÖNDERİLMESİNE ONAY VERDİLER
İktidara ortak oldukları vakte şiddetli karmaşalar eşlik etti. Parti ortasında pasifist güçlerin direnişine karşın Alman askerinin 1999’da Kosova’daki savaşa ve 2001’de Afganistan savaşına gönderilmesini onaylamalarıyla savundukları bedellere aykırı düştüler. Kendilerini alternatif olarak bakılırsan birfazlaca insanı hayal kırıklığına uğratarak sert tenkitlere maruz kaldılar. Birebir biçimde iktisat ve etraf siyasetinde da hayal kırıklığı yarattılar. 2002 Federal Parlamento seçimlerinden birkaç ay öncesine kadar bir dizi seçim mağlubiyeti de yaşadılar. Lakin seçim kampanyasında SPD ve Yeşiller var olan berbat durumu bilakis çevirmeyi başardı. Yeşiller’in yüzde 8,7 oy alması koalisyonun kurulmasını ve onaylanmasını sağladı.
YİNE MUHALEFET VAKTİ
İkinci misyon devrinin işareti büsbütün farklı oldu. SPD’nin toplumsal siyasetlerden uzaklaşarak ekonomik durumun baskısı altında 2003 yılında başlatmış olduğu toplumsal ve işgücü piyasası siyaseti, seçimlerde SPD’ye büyük ziyan verdi. Yeşiller bu olumsuz gidişattan kendisini sıyırmayı başardı, hatta eyalet seçimlerinde kazanımlar kaydetti. Federal hükümetteki kırmızı-yeşil işbirliğini erken sonlandıran Yeşiller 2005’ten itibaren tekrar muhalefete yöneldiler.
Joschka Fischer’in çekilmesi de değerli bir dönüm noktası oldu. Bu gelişme Yeşilleri, evvelki kırmızı-yeşil koalisyon takıntısından kurtulup öbür partilerle koalisyon kurma siyasetine de açılmalarına teşvik etti. 2008’deki eyalet seçimlerinden daha sonra Hamburg’da birinci sefer CDU ile koalisyon kurdular. Fakat koalisyon, yasama mühletinin bitimindilk evvel dağıldı.
2009’da CDU ve Hür Demokrat Parti (FDP) ile Saarland’da kurdukları ittifak da birebir Hamburg’da olduğu üzere erken dağıldı. Ancak 2009 Federal Meclis seçimlerinde yüzde 10,7 üzere yeterli bir sonuç aldılar. Japonya’nın Fukushima kentindeki nükleer santral kazası, nükleer zıddı olan Yeşiller için yeterli bir propaganda aracı oldu. Direkt felaketten daha sonra Mart 2011’de yapılan Baden-Württemberg eyalet seçimlerinde Yeşiller, kırmızı-yeşil koalisyonunda oluşan hükümetin daha kuvvetli bir ortağı oldu. Winfried Kretschmann Başbakan oldu.
CDU İLE KOALİSYON
2013 federal seçimlerinde yüzde 8,4 oy alarak büyük bir gerileme yaşadılar. Siyaset bilimciler, partinin vergi ve toplumsal siyaset üzerinde ağırlaşmasıyla geniş bir seçmen kitlesinin gereksinimlerini kaçırmalarının yanılgısı sonuncunda Yeşillerin oylarının azaldığını düşünüyorlar. Ayrıyeten nükleer gücün etaplı olarak kaldırılması daha sonrasında, güç konusunda fazlaca az yeni fikir ve siyaset üretmeleri de düşüşte tesirli oldu.
Anketlere göre yeni bir kırmızı-yeşil koalisyonu imkânsızlaşmıştı. Artık öbür koalisyon oluşumlarına da açılmaları gerekti. Seçimden daha sonra Jürgen Trittin, Renate Künast ve Claudia Roth, parti ve kümelerde yeni şahısların önünü açtılar, fakat partideki iktidar boşluğu doldurulamadı. kuvvetli bir muhalefet siyaseti da yapamıyorlardı. Baden-Württemberg, Hessen üzere büyük eyaletlerde CDU ile yaptıkları koalisyonlar niçiniyle sertleşemiyorlardı. Lakin eyalet seviyesindeki bu kaolisyonlar Federal seviyede bir siyah-yeşil ittifakının önünü açtı. 2017’de Schleswig-Holstein’da CDU ve FDP ile bir “Jamaika” koalisyonu kuruldu. Gözlemcilerin çoğunluğu tarafınca bu, yaklaşan federal seçimler için bir sinyal olarak yorumlandı.
Yeşiller 2013’ten bu yana muhalefette olmayı hayli güzel değerlendiremedi. Bu duruma zayıf takımlarının yanı sıra iklim müdafaa mutabakatı ve dizel skandalına karşın, ekolojik problemlerin seçim kampanyasında ikincil bir rol oynaması da niye oldu. Buna bir de AB’nin süratli göç ve entegrasyon siyasetleri konusunda partinin sol ve sağ kanadı içinde çıkan çatışma eklendi.
BİRİNCİ KEZ BİR ŞANSÖLYE ADAYI GÖSTERİLDİ: ANNALENA BAERBOCK
Yeni seçilen Eş Liderler Cem Özdemir ve Katrin Göring-Eckardt’ın savundukları CDU ile koalisyona açık olma fikrini tabanın büyük bir kısmı istemiyordu. Tercihleri bir kırmızı-kırmızı-yeşil sol ittifaktı. Yeşiller, federal seçim sonuçlarını 2013’e kıyasla sırf yüzde 0,5 oranında biraz iyileştirse de başka üç küçük partiyle rekabette son sırada yer aldı. Parti, düzgün hazırlanmış bir “Jamaika” koalisyonu kurmak için ön görüşmelere başladı. FDP’nin müzakereleri bozmasının akabinde muhalefette kalan Yeşiller, koalisyon kurmaya çalışırken oynadıkları yapan rollerinden dolayı anketlerde yükselerek halktan ödül almış oldu. beraberinde Yeşiller’in şansölye adayı Annalena Baerbock ve Eş Lider Robert Habeck’in yeni önderler olarak seçilmesiyle birlikte parti, doruğunda inandırıcı bir değişime imza attı.
2018 sonbaharından itibaren Yeşiller, ülke çapında yapılan anketlerde SPD’yi uzun bir süre geride bırakmayı birinci defa başardı. Ayrıyeten, federal ve eyalet seviyesindeki çeşitli seçimlerde, bilhassa de 2019’daki Avrupa Parlamentosu seçimlerinde ikinci sırada yer almayı başardılar. Yeşillerin oylarının anketlerde yükselmesinin sebeplerinden biri yeni başkanların seçimi oldu. Bunun yanında vazifeye başladıklarından beri isteksiz ittifakları ve şiddetli iç uyuşmazlıkları niçiniyle sıkıntılar yaşayan koalisyon ortakları CDU ve SPD’nin kıymetli ölçüde azalan puanları da rol oynadı.
Öte yandan, dünya çapındaki “Gelecek için Cumalar” (Fridays for Future ) protestolarıyla iklimin korunmasının süratle en değerli iç siyasi problem haline gelmesinden de yararlandılar. Lakin hayli süratli yükselen oyları uzun vakittir yüzde 18’e sabitlendi. SPD, son iki haftada atak yaparak Yeşiller’in önüne geçti. 2019 itibariyle yaklaşık 97 bin üyesi bulunan Yeşiller, 2013 ve 2017’de hüsranla sonuçlanan hükümet ortağı olma gayelerini 2021 seçimlerinden daha sonra gerçekleştirebilme ihtimallerini de yükselttiler.
ALINTIDIR
KÖLN – Almanya 26 Eylül 2021’de yeni bir Federal Meclis ve yeni bir şansölye seçecek. Genel seçimlere beş hafta var. Kampanyalar sürat kazandı. Anketlerin değişkenliği bu seçimleri daha da farklı kılıyor. Türkiye-Almanya ve Türkiye-AB bağları niçiniyle bu seçimler epey kıymetli. Türkiye iktisadını, milletlerarası münasebetlerini ve Almanya’da yaşayan Türkiyelileri de denkleme katarsak yeni kurulacak Almanya hükümeti herkesi yakından ilgilendiriyor. Almanya’daki siyasi partilerin kuruldukları tarihten bugüne kadar nasıl bir müddetç geçirdiklerini bilmek Almanya siyasetini daha âlâ anlamayı sağlayacaktır. Bu niçinle birinci vakit içinderda Almanya’nın en eski partisi olarak kabul edilen ve ülke tarihine değerli konularda damgasını vurmuş olan Toplumsal Demokrat Parti’yi ikinci olarak ise 16 yıldır kesintisiz iktidarda olan Hristiyan Demokrat Birliği’ni mercek altına almıştık. Sırada Yeşiller var.
***
özetlemek gerekirse Yeşiller olarak bilinen Birlik 90/Yeşiller (Bündnis 90 / Die Grünen) kendisini etraf siyasetlerini merkezine koyan, ekolojik, ekonomik ve toplumsal sürdürülebilirliği amaçlayan bir parti.
Yeşiller, Batı Almanya ve Batı Berlin kökenli nükleer aykırıları, çevreciler, yeni toplumsal hareket, barış hareketi ve 1970’lerin yeni solu hareketinden insanların birleşmesiyle 12/13 Ocak 1980’de Karlsruhe’de parti olarak kuruldu. 1983’teki Federal Parlamento seçimlerinde Yeşiller, Federal Meclis’e girmeyi başardı. 1985’ten 1987’ye kadar Joschka Fischer, Hessen eyaletinin Toplumsal Demokrat Parti (SPD) ile yapılan kırmızı-yeşil koalisyonunda birinci defa devlet bakanı oldu.
Doğu ve Batı Almanya’nın birleşmesinden daha sonra, Batı Almanya Yeşilleri 1990 Federal Meclis seçimlerinde yüzde beşlik baraj niçiniyle başarısız oldu. 1993’te Doğu ve Batı Almanya’nın birleşmesinden daha sonra Doğu Almanya’daki Birlik 90 ile resmi olarak birleşti. Yeşiller Federal Cumhuriyet’te yeni kurulan bir parti olarak kalıcı olmayı başaran tek parti oldu.
RADİKALLİKTEN SİSTEM PARTİSİNE UZANAN YOL
1970’lerin sonunda radikal bir protesto partisi olarak ortaya çıkan Yeşiller, kurulacak koalisyona katılma isteğiyle birlikte 1980’lerin ortalarından itibaren devletin iktidar yapılarına süratle entegre oldu. Almanya’daki partiler sisteminde, Yeşiller 1990’lardan bu yana giderek daha ortada yer almaya başladı. Bu da koalisyon kurmada kilit bir rol oynamalarına niye oldu.
Yeşiller, mevcut partilerden bir bölünme olarak değil, toplumun alternatif muhalif ilerici kısımlarının bir ortaya gelmesiyle ortaya çıktı. Birlik 90’ın Doğu Almanya kolu da eklenirse, partinin çıkış temelinde üç hareket yer alıyor: Birincisi 1960’ların ortalarından itibaren yerleşik partilere ve parlamenter sisteme karşı “parlamento dışı muhalefet” olarak kurulan öğrenci hareketi oldu. İkincisini “Yeni Toplumsal Hareketler” olarak tek isim altında toplanan 1970’lerden 1980’lerin başına kadar devam eden etraf, nükleer aykırısı, barış ve bayan hareketleri oluşturur. Üçüncüsü ise Doğu Almanya’da 1989-1990’da kurulan Sivil Halklar Hareketidir. Bu köklerin en değerlisini kuruluş sürecinde “Yeni Toplumsal Hareketler” oluşturur. “Sol değil, sağ değil, ileriye doğru” unsuru altında bir ortaya gelen hayli farklı küme, örgüt ve kişisel kişiliklerden oluşan bir küme oluşturmuştur.
Yeni kurulan parti acil gaye olarak, etraf sorunu ve nükleer güce karşı direnişini belirledi. Büyük ölçüde çiftçiler ve kırsal nüfus tarafınca desteklenen ve mahallî seviyede yeni nükleer santrallerin inşasına karşı çıkan vatandaş teşebbüsleri oluşturuldu. 1970’lerin ortalarından itibaren biroldukça federal eyalette renkli, alternatif listeler oluşturulmaya başlanmıştı. Birinci listede radikal soldan, ulusal eğilimlere kadar uzanan geniş bir ideolojik yelpaze sergilerken, ikincisinde, kökleri öğrenci hareketinde bulunan büyük ölçüde Maoist kümelerin temsilcileri ön planda oldu. 1979’da Avrupa seçimlerindilk evvel listeler birleşerek “Diğer Siyasi Birlik YEŞİLLER” ortak seçim ittifakını oluşturdu.
Burjuva-muhafazakârlar bile başlangıçta Yeşillerin kurucu yelpazesinde besbelli bir biçimde temsil edildi. Ekolojik hareketin en kıymetli niyet önderlerinden biri olan Herbert Gruhl, 1978’te Hristiyan Demokratlar Birliği’nden (CDU) ayrıldıktan daha sonra “Yeşil Hareket Geleceği”ni kurmuştu. Gruhl, 1979’da “Diğer Siyasi Birlik YEŞİLLER”in konuşma grubuna dâhildi. İdeolojik-programda heterojenliğin niye olduğu sert parti içi çatışmaları, Yeşilleri on yıldan fazla bir süre ortasında lakin şekillendirdi. Ocak 1980’de resmi kuruluşundan daha sonra, partidilk evvel burjuva-muhafazakâr bölümler, ondan sonrasında da sol radikal temsilciler koptu.
1980’lerde parti sisteminde kendilerini yeni bir güç olarak kurmayı çabuk başardılar. 1983’teki erken parlamento seçimleri, yüzde 5,6’lık bir sonuçla umut edilen atılımı getirdi. Takip eden periyotta parti, toplam sekiz federal eyalette yüzde beşlik barajı geçmeyi başardı. Yalnızca Kuzey Ren-Vestfalya (NRW), Schleswig-Holstein ve Saarland’da eyalet parlamentolarına katılmak için 1990’lara kadar beklediler. Ocak 1987’deki federal seçimde Yeşiller büyümeye devam etti. Kısa bir süre daha sonra gerçekleşen Hessen eyalet seçimlerinden de daha kuvvetli çıktı, lakin SPD ile koalisyon daha evvel nükleer siyaset konusundaki uyuşmazlık niçiniyle çökmüştü. İkinci kırmızı-yeşil koalisyon 1989’un başında (Batı) Berlin’de kuruldu.
1990’da Almanya’nın birleşmesi ile içine girdiği kriz, Yeşiller’in yükselmesini kolaylaştırdı. 1991’de Hessen’de Joschka Fischer Etraf Bakanı bakılırsavini bir daha devraldı. 2000’lerin ortalarına kadar doğudaki oylarda büyük bir artış kaydetmediler. Batıda 1990’lardaki muvaffakiyet eğrileri bir taraftan radikalleşmekten vazgeçtikleri için, öbür taraftan Kohl hükümetine karşı artan memnuniyetsizlikten dolayı devam ediyordu.
Hessen’in yanı sıra Aşağı Saksonya, Kuzey Ren-Vestfalya, Schleswig-Holstein ve Hamburg’da da parti tabanında çoğunluğun desteklediği kırmızı-yeşil hükümet ittifakları kuruldu. Lakin 1998 Federal Parlamento seçimlerinin kararıbeklentilerin altında kalsa da bir daha de federal seviyede SPD ile koalisyon kurabildiler. Joschka Fischer, Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcılığı nazaranvini üstlendi. Jürgen Trittin Etraf Bakanlığı’nı, Andrea Fischer 2001’e kadar Sıhhat Bakanlığı’nı ve Renate Künast ise Tarım ve Tüketiciyi Müdafaa Bakanlığı’nı devraldı.
KOSOVA VE AFGANİSTAN SAVAŞLARINA ASKER GÖNDERİLMESİNE ONAY VERDİLER
İktidara ortak oldukları vakte şiddetli karmaşalar eşlik etti. Parti ortasında pasifist güçlerin direnişine karşın Alman askerinin 1999’da Kosova’daki savaşa ve 2001’de Afganistan savaşına gönderilmesini onaylamalarıyla savundukları bedellere aykırı düştüler. Kendilerini alternatif olarak bakılırsan birfazlaca insanı hayal kırıklığına uğratarak sert tenkitlere maruz kaldılar. Birebir biçimde iktisat ve etraf siyasetinde da hayal kırıklığı yarattılar. 2002 Federal Parlamento seçimlerinden birkaç ay öncesine kadar bir dizi seçim mağlubiyeti de yaşadılar. Lakin seçim kampanyasında SPD ve Yeşiller var olan berbat durumu bilakis çevirmeyi başardı. Yeşiller’in yüzde 8,7 oy alması koalisyonun kurulmasını ve onaylanmasını sağladı.
YİNE MUHALEFET VAKTİ
İkinci misyon devrinin işareti büsbütün farklı oldu. SPD’nin toplumsal siyasetlerden uzaklaşarak ekonomik durumun baskısı altında 2003 yılında başlatmış olduğu toplumsal ve işgücü piyasası siyaseti, seçimlerde SPD’ye büyük ziyan verdi. Yeşiller bu olumsuz gidişattan kendisini sıyırmayı başardı, hatta eyalet seçimlerinde kazanımlar kaydetti. Federal hükümetteki kırmızı-yeşil işbirliğini erken sonlandıran Yeşiller 2005’ten itibaren tekrar muhalefete yöneldiler.
Joschka Fischer’in çekilmesi de değerli bir dönüm noktası oldu. Bu gelişme Yeşilleri, evvelki kırmızı-yeşil koalisyon takıntısından kurtulup öbür partilerle koalisyon kurma siyasetine de açılmalarına teşvik etti. 2008’deki eyalet seçimlerinden daha sonra Hamburg’da birinci sefer CDU ile koalisyon kurdular. Fakat koalisyon, yasama mühletinin bitimindilk evvel dağıldı.
2009’da CDU ve Hür Demokrat Parti (FDP) ile Saarland’da kurdukları ittifak da birebir Hamburg’da olduğu üzere erken dağıldı. Ancak 2009 Federal Meclis seçimlerinde yüzde 10,7 üzere yeterli bir sonuç aldılar. Japonya’nın Fukushima kentindeki nükleer santral kazası, nükleer zıddı olan Yeşiller için yeterli bir propaganda aracı oldu. Direkt felaketten daha sonra Mart 2011’de yapılan Baden-Württemberg eyalet seçimlerinde Yeşiller, kırmızı-yeşil koalisyonunda oluşan hükümetin daha kuvvetli bir ortağı oldu. Winfried Kretschmann Başbakan oldu.
CDU İLE KOALİSYON
2013 federal seçimlerinde yüzde 8,4 oy alarak büyük bir gerileme yaşadılar. Siyaset bilimciler, partinin vergi ve toplumsal siyaset üzerinde ağırlaşmasıyla geniş bir seçmen kitlesinin gereksinimlerini kaçırmalarının yanılgısı sonuncunda Yeşillerin oylarının azaldığını düşünüyorlar. Ayrıyeten nükleer gücün etaplı olarak kaldırılması daha sonrasında, güç konusunda fazlaca az yeni fikir ve siyaset üretmeleri de düşüşte tesirli oldu.
Anketlere göre yeni bir kırmızı-yeşil koalisyonu imkânsızlaşmıştı. Artık öbür koalisyon oluşumlarına da açılmaları gerekti. Seçimden daha sonra Jürgen Trittin, Renate Künast ve Claudia Roth, parti ve kümelerde yeni şahısların önünü açtılar, fakat partideki iktidar boşluğu doldurulamadı. kuvvetli bir muhalefet siyaseti da yapamıyorlardı. Baden-Württemberg, Hessen üzere büyük eyaletlerde CDU ile yaptıkları koalisyonlar niçiniyle sertleşemiyorlardı. Lakin eyalet seviyesindeki bu kaolisyonlar Federal seviyede bir siyah-yeşil ittifakının önünü açtı. 2017’de Schleswig-Holstein’da CDU ve FDP ile bir “Jamaika” koalisyonu kuruldu. Gözlemcilerin çoğunluğu tarafınca bu, yaklaşan federal seçimler için bir sinyal olarak yorumlandı.
Yeşiller 2013’ten bu yana muhalefette olmayı hayli güzel değerlendiremedi. Bu duruma zayıf takımlarının yanı sıra iklim müdafaa mutabakatı ve dizel skandalına karşın, ekolojik problemlerin seçim kampanyasında ikincil bir rol oynaması da niye oldu. Buna bir de AB’nin süratli göç ve entegrasyon siyasetleri konusunda partinin sol ve sağ kanadı içinde çıkan çatışma eklendi.
BİRİNCİ KEZ BİR ŞANSÖLYE ADAYI GÖSTERİLDİ: ANNALENA BAERBOCK
Yeni seçilen Eş Liderler Cem Özdemir ve Katrin Göring-Eckardt’ın savundukları CDU ile koalisyona açık olma fikrini tabanın büyük bir kısmı istemiyordu. Tercihleri bir kırmızı-kırmızı-yeşil sol ittifaktı. Yeşiller, federal seçim sonuçlarını 2013’e kıyasla sırf yüzde 0,5 oranında biraz iyileştirse de başka üç küçük partiyle rekabette son sırada yer aldı. Parti, düzgün hazırlanmış bir “Jamaika” koalisyonu kurmak için ön görüşmelere başladı. FDP’nin müzakereleri bozmasının akabinde muhalefette kalan Yeşiller, koalisyon kurmaya çalışırken oynadıkları yapan rollerinden dolayı anketlerde yükselerek halktan ödül almış oldu. beraberinde Yeşiller’in şansölye adayı Annalena Baerbock ve Eş Lider Robert Habeck’in yeni önderler olarak seçilmesiyle birlikte parti, doruğunda inandırıcı bir değişime imza attı.
2018 sonbaharından itibaren Yeşiller, ülke çapında yapılan anketlerde SPD’yi uzun bir süre geride bırakmayı birinci defa başardı. Ayrıyeten, federal ve eyalet seviyesindeki çeşitli seçimlerde, bilhassa de 2019’daki Avrupa Parlamentosu seçimlerinde ikinci sırada yer almayı başardılar. Yeşillerin oylarının anketlerde yükselmesinin sebeplerinden biri yeni başkanların seçimi oldu. Bunun yanında vazifeye başladıklarından beri isteksiz ittifakları ve şiddetli iç uyuşmazlıkları niçiniyle sıkıntılar yaşayan koalisyon ortakları CDU ve SPD’nin kıymetli ölçüde azalan puanları da rol oynadı.
Öte yandan, dünya çapındaki “Gelecek için Cumalar” (Fridays for Future ) protestolarıyla iklimin korunmasının süratle en değerli iç siyasi problem haline gelmesinden de yararlandılar. Lakin hayli süratli yükselen oyları uzun vakittir yüzde 18’e sabitlendi. SPD, son iki haftada atak yaparak Yeşiller’in önüne geçti. 2019 itibariyle yaklaşık 97 bin üyesi bulunan Yeşiller, 2013 ve 2017’de hüsranla sonuçlanan hükümet ortağı olma gayelerini 2021 seçimlerinden daha sonra gerçekleştirebilme ihtimallerini de yükselttiler.
ALINTIDIR