ahmetbeyler
Active member
Düzce’de 23 Kasım gecesi meydana gelen 5.9 büyüklüğündeki sarsıntının ana yarar bulunmayan 11 kilometrelik yan kolda meydana geldiğini harita üzerinde anlatan Bülent Ecevit Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Geomatik Mühendisliği Bölümü’nde nazaranv yapan Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu, 1999’daki Gölcük zelzelesinden daha sonra doğuya hakikat 200 kilometrelik fay kırığının oluştuğunu bu yapının da Düzce’ye yanlışsız devam ettiğini lakin 50 kilometre uzunluğundaki fayın 12 Kasım 1999’da 7.2’lik zelzeleyle kırıldığını söylemiş oldu.
Düzce fayının sismik boşluklarının sarsıntılarla dolduğunu söyleyen Prof. Dr. Kutoğlu, “Meydana gelen bu zelzele, ana faydan farklı 11 kilometrelik yan kol üzerinde meydana geldi. 10 kilometrelik bir faya baktığımız vakit bu fayın 6.0- 6.1 büyüklüğünde sarsıntı üretebileceğini görüyoruz. ötürüsıyla dün meydana gelen sarsıntı daha sonrası tıpkı yan kolda, bundan daha büyük bir sarsıntı meydana gelmesi mümkün görünmüyor lakin haritaya baktığımız takdirde bu bölgede irili ufaklı fayların olduğunu görüyoruz. Bu zelzele daha sonrası o faylarda gerilim transferi niçiniyle hareketlenmeler, öteki kollarda olabilir bu yakın yahut uzun vadede bu biçimde bir ihtimal kelam konusu” diye konuştu.
‘Marmara’ya gerilim transferi kelam konusu değil’
Deprem üssündeki fayın orta ölçekli olduğunu kaydeden Prof. Dr. Kutoğlu, “Bu fay burada 10 kilometre ile hudutlu orta ölçekli bir fay. ötürüsıyla gerek Marmara Denizi’ne gerekse Doğu Anadolu’daki öbür fay sistemlerine çok uzak. Direkt o bölgedeki faylarla bir teması yok. Bu ölçekteki bir zelzelenin oralara gerilim transferi yapması kelam konusu değil” dedi.
Depremin etkisinin merkez üssüne yakınlık yahut uzaklıkla değil taban yapısına bağlı olduğunu belirten Prof. Dr. Kutoğlu, şu biçimde devam etti:
“Buradaki yere bağlı olarak, yakınlık ve uzaklıkla ilgisi yok. Çok daha uzak bir bölge zayıf tabanda olduğu için bu sarsıntısı hissetmiştir lakin daha sağlam tabanlarda bunlar yakın olsa da hissedilmemiş olabilir. Yer kabuğu hareket ettiği vakit büyük bir kitle hareket ediyor. Bu birebir suyun yolunu bulması üzere zayıf yerde sarsıntı dalgaları epey daha ileriye şiddetli bir biçimde yayılabiliyor. Zayıf yerde, deniz kenarı, göl kenarı, alüvyal alanlar üzerinde hissediyorsanız zelzele üssünden epeyce daha uzaktan olmanıza karşın daha fazla sarsılıp hissedebiliyorsunuz. Hatta sağlam tabanlı bir yerde sarsıntı üssüne yakın olsa bile yıkım görülmezken, uzak aralıklarda zayıf tabanlı ve makûs yapıların bulunduğu yerlerde yıkımlar meydana gelebiliyor. Yapılması gereken şey şu; her insanın kendi binasını denetim etmesi ve olumsuz etkilenmemesi için gerekli önlemleri alması gerekiyor. Bu manada hepimizin yapması gereken şey oturduğumuz yerden ve yaşadığımız binadan emin olmamız gerekiyor”
Düzce fayının sismik boşluklarının sarsıntılarla dolduğunu söyleyen Prof. Dr. Kutoğlu, “Meydana gelen bu zelzele, ana faydan farklı 11 kilometrelik yan kol üzerinde meydana geldi. 10 kilometrelik bir faya baktığımız vakit bu fayın 6.0- 6.1 büyüklüğünde sarsıntı üretebileceğini görüyoruz. ötürüsıyla dün meydana gelen sarsıntı daha sonrası tıpkı yan kolda, bundan daha büyük bir sarsıntı meydana gelmesi mümkün görünmüyor lakin haritaya baktığımız takdirde bu bölgede irili ufaklı fayların olduğunu görüyoruz. Bu zelzele daha sonrası o faylarda gerilim transferi niçiniyle hareketlenmeler, öteki kollarda olabilir bu yakın yahut uzun vadede bu biçimde bir ihtimal kelam konusu” diye konuştu.
‘Marmara’ya gerilim transferi kelam konusu değil’
Deprem üssündeki fayın orta ölçekli olduğunu kaydeden Prof. Dr. Kutoğlu, “Bu fay burada 10 kilometre ile hudutlu orta ölçekli bir fay. ötürüsıyla gerek Marmara Denizi’ne gerekse Doğu Anadolu’daki öbür fay sistemlerine çok uzak. Direkt o bölgedeki faylarla bir teması yok. Bu ölçekteki bir zelzelenin oralara gerilim transferi yapması kelam konusu değil” dedi.
Depremin etkisinin merkez üssüne yakınlık yahut uzaklıkla değil taban yapısına bağlı olduğunu belirten Prof. Dr. Kutoğlu, şu biçimde devam etti:
“Buradaki yere bağlı olarak, yakınlık ve uzaklıkla ilgisi yok. Çok daha uzak bir bölge zayıf tabanda olduğu için bu sarsıntısı hissetmiştir lakin daha sağlam tabanlarda bunlar yakın olsa da hissedilmemiş olabilir. Yer kabuğu hareket ettiği vakit büyük bir kitle hareket ediyor. Bu birebir suyun yolunu bulması üzere zayıf yerde sarsıntı dalgaları epey daha ileriye şiddetli bir biçimde yayılabiliyor. Zayıf yerde, deniz kenarı, göl kenarı, alüvyal alanlar üzerinde hissediyorsanız zelzele üssünden epeyce daha uzaktan olmanıza karşın daha fazla sarsılıp hissedebiliyorsunuz. Hatta sağlam tabanlı bir yerde sarsıntı üssüne yakın olsa bile yıkım görülmezken, uzak aralıklarda zayıf tabanlı ve makûs yapıların bulunduğu yerlerde yıkımlar meydana gelebiliyor. Yapılması gereken şey şu; her insanın kendi binasını denetim etmesi ve olumsuz etkilenmemesi için gerekli önlemleri alması gerekiyor. Bu manada hepimizin yapması gereken şey oturduğumuz yerden ve yaşadığımız binadan emin olmamız gerekiyor”