Antalya’nın Kaş ilçesinde geçmişi M.Ö. 6 bin yılına uzanan Patara Antik Kenti’nde, Roma İmparatoru Nero’nun yaptırdığı ve tamamı 1481’deki tsunamide yıkıldığı belirtilen 26,5 metre yüksekliğindeki deniz fenerinin inşası sürüyor.
Kazılarda ortaya çıkarılan 2 bin 500 taşın, taş hastanesinde röntgenleri çekilip, yapay zeka teknolojileriyle yepyeni yerleri tek tek belirlendi. 2 bin yıllık bir deniz fenerinin olasılıkla yüzde 80 oranında yepyeni taşlarıyla bir daha inşası, dünyada birinci vakit içinderda gösteriliyor.
Roma İmparatoru Nero’nun itibar projesi olduğu belirtilen deniz fenerinin üzerinde, kimin tarafınca yapıldığı, üretim tarihiyle ilgili altın harflerle yazıt bulunuyor. Hafriyatlarda çıkarılan taş yazıtlarda, Patara Meclisi ve Patara halkının devrin valisi Sextus Marcius’a hitaben ‘Likya halkını 8 yıl boyunca hakça yönettiğiniz için ve kentimizi hoş yapılarla süslediğiniz için teşekkür ederiz‘ yazısı da yer alıyor.
10 YIL daha sonra GÜN YÜZÜNE ÇIKARILDI
Fenerin üretimi sürerken, bir taş daha buradaki yerini aldı. Kazı Lideri Prof. Dr. Havva İşkan Işık‘ın, 10 yıl evvel toprağa gömerek muhafaza altına aldığı ve üzeri yunus kabartmalı taş, bir daha gün yüzüne çıkarıldı. Yunus kabartmalı taş, Antalya Vali Yardımcısı ve Yatırım İzleme Uyum Lideri Yalçın Sezgin ve Prof. Dr. Havva İşkan Işık tarafınca yerine yerleştirildi.
Prof. Dr. Işık, projeye birinci gününden itibaren büyük takviye veren Antalya Valisi Ersin Yazıcı’ya kalpten teşekkür ettiğini söylemiş oldu.
Deniz fenerinin üstündeki büyük yazıt kısmının fenerin 3’üncü katında yer aldığını anlatan Prof. Dr. Işık, “Yazıtın bütünü, tarafını Patara Limanı’na yanlışsız dönüyor. Güneş doğduğunda ışıklar, yazıtın üzerine düşüyor. İmparator Nero, bu yazıtta ‘Ben bu feneri denizcilerin selameti için yaptırdım’ der. Bu yazıtın altında başını Akdeniz’e yöneltmiş bir yunus bulundu. Kabartmalı bir taş bu. Bu taşa ‘Bir şey olmasın’ diyerek bir yerde toprağın altına gömdüm. ‘Üzerine birisi bir şey müellif, kırılır’ diye korktum” dedi.
“DENİZCİLERİN SELAMETİ İÇİN YAPILDIĞINI DÜŞÜNÜYORUM”
Restorasyonla bir arada taşı yerinden çıkarıp, bir daha fenere yerleştirdiklerini anlatan Prof. Dr. Işık, yunusun denizler ilahı olan ‘Poseidon‘un simgesi olduğunu söylemiş oldu. Gemi kazalarında hayatını yitirenlerin, yunuslar tarafınca ‘iyi beşerler adası‘na gdolayıldüğüne inanıldığını kaydeden Işık, “Yunus motifinin, denizcilerin selameti için yapıldığını düşünüyorum. İnsanlara yakın hayvanlar. Bir geminin yanında ya da önünde yunuslar ortaya çıkınca, seferin selametle sona ereceğine inanılıyor” diye konuştu.
Antalya Vali Yardımcısı Sezgin de Patara Deniz Feneri’nin Türkiye arkeolojisi için bir dönüm noktası olduğunu söylemiş oldu. Sezgin, hem YIKOB uzmanlarının hem onarım takımının büyük bir çabayla çalışmaya devam ettiklerini belirterek emekleri için kendilerine teşekkür etti.
Kazılarda ortaya çıkarılan 2 bin 500 taşın, taş hastanesinde röntgenleri çekilip, yapay zeka teknolojileriyle yepyeni yerleri tek tek belirlendi. 2 bin yıllık bir deniz fenerinin olasılıkla yüzde 80 oranında yepyeni taşlarıyla bir daha inşası, dünyada birinci vakit içinderda gösteriliyor.
Roma İmparatoru Nero’nun itibar projesi olduğu belirtilen deniz fenerinin üzerinde, kimin tarafınca yapıldığı, üretim tarihiyle ilgili altın harflerle yazıt bulunuyor. Hafriyatlarda çıkarılan taş yazıtlarda, Patara Meclisi ve Patara halkının devrin valisi Sextus Marcius’a hitaben ‘Likya halkını 8 yıl boyunca hakça yönettiğiniz için ve kentimizi hoş yapılarla süslediğiniz için teşekkür ederiz‘ yazısı da yer alıyor.
10 YIL daha sonra GÜN YÜZÜNE ÇIKARILDI
Fenerin üretimi sürerken, bir taş daha buradaki yerini aldı. Kazı Lideri Prof. Dr. Havva İşkan Işık‘ın, 10 yıl evvel toprağa gömerek muhafaza altına aldığı ve üzeri yunus kabartmalı taş, bir daha gün yüzüne çıkarıldı. Yunus kabartmalı taş, Antalya Vali Yardımcısı ve Yatırım İzleme Uyum Lideri Yalçın Sezgin ve Prof. Dr. Havva İşkan Işık tarafınca yerine yerleştirildi.
Prof. Dr. Işık, projeye birinci gününden itibaren büyük takviye veren Antalya Valisi Ersin Yazıcı’ya kalpten teşekkür ettiğini söylemiş oldu.
Deniz fenerinin üstündeki büyük yazıt kısmının fenerin 3’üncü katında yer aldığını anlatan Prof. Dr. Işık, “Yazıtın bütünü, tarafını Patara Limanı’na yanlışsız dönüyor. Güneş doğduğunda ışıklar, yazıtın üzerine düşüyor. İmparator Nero, bu yazıtta ‘Ben bu feneri denizcilerin selameti için yaptırdım’ der. Bu yazıtın altında başını Akdeniz’e yöneltmiş bir yunus bulundu. Kabartmalı bir taş bu. Bu taşa ‘Bir şey olmasın’ diyerek bir yerde toprağın altına gömdüm. ‘Üzerine birisi bir şey müellif, kırılır’ diye korktum” dedi.
“DENİZCİLERİN SELAMETİ İÇİN YAPILDIĞINI DÜŞÜNÜYORUM”
Restorasyonla bir arada taşı yerinden çıkarıp, bir daha fenere yerleştirdiklerini anlatan Prof. Dr. Işık, yunusun denizler ilahı olan ‘Poseidon‘un simgesi olduğunu söylemiş oldu. Gemi kazalarında hayatını yitirenlerin, yunuslar tarafınca ‘iyi beşerler adası‘na gdolayıldüğüne inanıldığını kaydeden Işık, “Yunus motifinin, denizcilerin selameti için yapıldığını düşünüyorum. İnsanlara yakın hayvanlar. Bir geminin yanında ya da önünde yunuslar ortaya çıkınca, seferin selametle sona ereceğine inanılıyor” diye konuştu.
Antalya Vali Yardımcısı Sezgin de Patara Deniz Feneri’nin Türkiye arkeolojisi için bir dönüm noktası olduğunu söylemiş oldu. Sezgin, hem YIKOB uzmanlarının hem onarım takımının büyük bir çabayla çalışmaya devam ettiklerini belirterek emekleri için kendilerine teşekkür etti.