celikci
Active member
Kazakistan’da son durum: tekrar protestoya katılırsan öldürürüz
Kazakistan’da yılbaşında artırımlara reaksiyon ile başlayan protestoların akabinde kolluk güçleri, gözaltına aldığı barışçıl protestoculara azap yapmakla suçlanıyor. Olaylar durulduğunda Almatı’daki hastanede tedavi altına alınan Asel, protestolara katılan herkesi topladıklarını düşündüğü bu silahlı adamlarla yaşadığı tüyler ürpertici müsabakayı şöyleki anlatıyor:
“Bir tanesi şu biçimde bağırdı, ‘eğer tekrar protestolara katılırsan seni öldürürüz’ “. Asel’i almaya çalıştılar ancak o yürüyemeyecek kadar makus yaralanmıştı.
bir epeyce insan üzere o da, Ocak ayının birinci günlerinde Kazakistan’da artan akaryakıt meblağlarına karşı barışçıl bir biçimde başlayan protestolara katıldı. Dünyanın en büyük doğal kaynak rezervlerine sahip ülkelerinden Kazakistan’da halkın büyük bir kısmı bu zenginlikten faydalanamıyor.
Protestolar süratli bir biçimde geniş kitlelerin katıldığı, Kazakistan’ın 1991’de Sovyetler Birliği’nden bağımsızlığını kazanmasından beri yaşanan en kanlı olaylara dönüştü.
Hareketçilerin hükümeti çok güç kullanmakla itham ettiği şovlarda resmi sayılara göre 225 kişi öldü ve fazlaca daha fazla sayıda insan yaralandı. Yetkililer, olayların akabinde yaklaşık 10 bin kişinin gözaltına alındığını söylüyor.
bir fazlaca kişi üzere 57 yaşındaki Asel de tutuklanmaktan ve şiddet olaylarına katılmakla suçlanmaktan tasa duyuyor.
700 DAVA AÇILDI
Yaşananların akabinde Kazakistan Başsavcılığı yaklaşık 700 ceza davası açtı. Sanıklardan kimileri terörizm, cinayet ve hükümeti devirmeye çalışmakla suçlanıyor. Lakin insan hakları kümeleri, yetkililerin barışçıl göstericiler de dahil olmak üzere protestolara katılan herkese karşı sert baskı kurduğunu söylüyor.
Muratbek Yesengazy’nin avukatı,
onun gözaltındayken dövüldüğünü
söylüyor. (Fotoğraf: Galym Nurpeisov)
Aktivistlerin belirttiğine bakılırsa, yalnızca Facebook üzerinden protestoları destekleyen bireyler bile alıtemalıyor, dövülme ve azaplara maruz kalıyor. Almatı’dan insan hakları savunucusu Bakhytzhan Toregozhina, “Masumiyet karinesi yok. Yetkililerin gözünde hepsi potansiyel terörist ve onları bunu itiraf etmeye zorluyorlar” diyor.
Almatı’da gerçekleştirilen protestolara katılan Muratbek Yesengazy ‘şiddete karışmak’la suçlanıyor. BBC’ye konuşan avukatı, Yesengazy’nin bacağındaki izlerin fotoğrafını göstererek onun gözaltında dövüldüğünü söylüyor. Yetkililerse gözaltında dövme ya da azap olmadığını savunuyor.
BBC’ye konuşan Almatı Polis Departmanı’ndan Saltanat Azirbek, şiddete karışmayan kimsenin endişelenmesine gerek olmadığını söylüyor ve gerçekler ortaya çıktıktan daha sonra özgür bırakılacaklarını da kelamlarına ekliyor.
Barışçıl başlayan protestoların nasıl şiddet olaylarına dönüştüğü hâlâ net olarak bilinmiyor. 4 Ocak’ta şenlik havasında toplananlar Kazakistan marşını söylüyor, siyasi taleplerde bulunuyordu.
Mahallî gazeteci Timur Nusimbekov, Almatı’daki protestolarda çeşitli bölümlerden insanların oluşturduğu bir kalabalıktan kelam ediyor: “Banliyölerden ve kent merkezinden beşerler vardı. ‘Hipster’ ve genç çalışanlar vardı”.
Ortam, yetkililerin kalabalığı dağıtmak için sersemletici el bombaları ve göz yaşartıcı gaz kullanımıyla değişmeye başladı, bu durum polis ve göstericiler içinde çatışmalara yol açtı.
Sonraki gün, yani 5 Ocak’ta tansiyon daha da yükseldi. Almatı’daki meydanda, “Kimi göstericilerde bıçak ve av tüfekleri vardı” diyor Nusimbekov. Bu şahısların kim olduğu çabucak hemen belirlenemedi.
Almatı Polis Departmanı’ndan Azirbek, silahlarını ele geçirmek için polise saldıranların savaş tekniklerini bilen eğitimli bireyler olduğunu söylüyor. Göstericilerse bu kimliği bilinmeyen provokatörleri suçluyor. BBC’ye konuşan eylemcilerden Konay Abdiyev, “Biz barışçıl bir biçimde protesto ettik” diyor ve ekliyor:
“Fakat daha sonra bir küme genç adam geldi ve direkt belediye sarayına koştular. Onları durduramadık. Otomobilleri ve camları yerle bir ettiler”.
Abdiyev, bu bireylerin maske takarak yüzlerini gizlediğini, saldırmalarından korktukları için onların gözlerine bakmaya bile cüret edemediklerini belirtiyor.
‘BAZILARI NEFES ALAMIYORDU’
Kısa mühlet daha sonra olaylar denetimden çıktı. Kalabalığı yaran bir küme belediye binasını ateşe verdi. Meydan sersemletici bombaların ve açılan ateşlerin sesiyle yankılanmaya başladı.
Mermilerin vurduğu bireylerden biri de Asel’di:
“Bacağımdan kan aktığını hissedebiliyordum. Bayıldım ve daha sonra iki adam beni sürükleyip kalkanlarıyla korurken kendime geldim. Bana bağırarak eğilmemi söylemiş olduklerinde mermi sesleri geliyordu”.
Bir kamyonla hastaneye gdolayılen Asel o günü, “Kamyonda hayli fazla kişi olduğunu hatırlıyorum. Acıdan inliyordum. Birileri yaralı ayağımın üstündeydi. Kimisi nefes almıyordu” diye hatırlıyor.
Almatı’da 6 Ocak’ta ateş açılmadan evvel “Biz terörist değiliz” pankartıyla
poz veren protestocular. (Fotoğraf: Timur Nusimbekov)
6 Ocak’ta meydanda ortalarında ateşin son bulmasını isteyen hayli sayıda yaşlı bayan ve erkeğin de bulunduğu göstericiler, barışçıl bir miting düzenlemeye çalıştı. Ellerinde, “Biz terörist değiliz, biz barışçıl insanlarız” pankartı vardı. Lakin o akşam askerler zırhlı araçlarla geldiler ve meydanı iki taraftan kapattılar.
Saltanat Khamzina, “Bağımsızlık Anıtı’nın yanındaydık. Beşerler Kazakistan bayrağı taşıyordu. Tek sıra oldular ve ellerini, silahlı olmadıklarını göstermek için havaya kaldırdılar” diyor. Saat 19.00 civarında askerler ateş açtı.
Khamzina o anı şu biçimde anlatıyor: “Sanki havaya ateş ediyorlarmış üzere geliyordu ancak ardımızdaki beşerler ölüyordu. Ön sıradakiler değil, onlar vurulmadılar. Muhtemelen ortalarında keskin nişancılar vardı”.
Diğer bir protestocu, Meirkhan Abdumanapov, Bağımsızlık Anıtı’nı siper aldığını, orada 50 yaşlarında bir adamın yaralandığını gördüğünü anlatıyor: “Hareket edemiyor, inliyordu. 17 ya da 18 yaşlarında iki genç kız ve öteki bir genç erkek üst üste yatıyordu. hiç bir ömür belirtileri yoktu”.
“O kadar öfkeliydim ki kendi kendime herkese barışçıl protestoculara ateş ettiklerini söyleyeceğime dair yemin ettim.”
Öte yandan Almatı polisi Azirbek, güvenlik güçlerinin yalnızca kendilerini korumak için ateş açtığını söylüyor.
Kazak hükümeti ise hiç bir delil sunmadan, milletlerarası ilişkileri olan “teröristleri” şiddet olaylarından sorumlu tutuyor. Ayrıyeten, eski Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev ile ilgili bir ‘iç güç sorunu’ olduğunu söylüyorlar.
Yaşananların niçini ne olursa olsun, gazeteci Timur Nusimbekov “barışçıl göstericilerin, hareketçilerin ve gazetecilerin yağmacı ve haydutlarla karıştırılmaması gerektiği” konusunda uyarıyor.
Ona nazaran, yetkililer “Kazakistan tarihli en makus şiddet olayına yol açan, yaptıkları büyük hataları” örtbas etmeye çalışıyor. (BBC Türkçe)
ALINTIDIR
Kazakistan’da yılbaşında artırımlara reaksiyon ile başlayan protestoların akabinde kolluk güçleri, gözaltına aldığı barışçıl protestoculara azap yapmakla suçlanıyor. Olaylar durulduğunda Almatı’daki hastanede tedavi altına alınan Asel, protestolara katılan herkesi topladıklarını düşündüğü bu silahlı adamlarla yaşadığı tüyler ürpertici müsabakayı şöyleki anlatıyor:
“Bir tanesi şu biçimde bağırdı, ‘eğer tekrar protestolara katılırsan seni öldürürüz’ “. Asel’i almaya çalıştılar ancak o yürüyemeyecek kadar makus yaralanmıştı.
bir epeyce insan üzere o da, Ocak ayının birinci günlerinde Kazakistan’da artan akaryakıt meblağlarına karşı barışçıl bir biçimde başlayan protestolara katıldı. Dünyanın en büyük doğal kaynak rezervlerine sahip ülkelerinden Kazakistan’da halkın büyük bir kısmı bu zenginlikten faydalanamıyor.
Protestolar süratli bir biçimde geniş kitlelerin katıldığı, Kazakistan’ın 1991’de Sovyetler Birliği’nden bağımsızlığını kazanmasından beri yaşanan en kanlı olaylara dönüştü.
Hareketçilerin hükümeti çok güç kullanmakla itham ettiği şovlarda resmi sayılara göre 225 kişi öldü ve fazlaca daha fazla sayıda insan yaralandı. Yetkililer, olayların akabinde yaklaşık 10 bin kişinin gözaltına alındığını söylüyor.
bir fazlaca kişi üzere 57 yaşındaki Asel de tutuklanmaktan ve şiddet olaylarına katılmakla suçlanmaktan tasa duyuyor.
700 DAVA AÇILDI
Yaşananların akabinde Kazakistan Başsavcılığı yaklaşık 700 ceza davası açtı. Sanıklardan kimileri terörizm, cinayet ve hükümeti devirmeye çalışmakla suçlanıyor. Lakin insan hakları kümeleri, yetkililerin barışçıl göstericiler de dahil olmak üzere protestolara katılan herkese karşı sert baskı kurduğunu söylüyor.
Muratbek Yesengazy’nin avukatı,
onun gözaltındayken dövüldüğünü
söylüyor. (Fotoğraf: Galym Nurpeisov)
Aktivistlerin belirttiğine bakılırsa, yalnızca Facebook üzerinden protestoları destekleyen bireyler bile alıtemalıyor, dövülme ve azaplara maruz kalıyor. Almatı’dan insan hakları savunucusu Bakhytzhan Toregozhina, “Masumiyet karinesi yok. Yetkililerin gözünde hepsi potansiyel terörist ve onları bunu itiraf etmeye zorluyorlar” diyor.
Almatı’da gerçekleştirilen protestolara katılan Muratbek Yesengazy ‘şiddete karışmak’la suçlanıyor. BBC’ye konuşan avukatı, Yesengazy’nin bacağındaki izlerin fotoğrafını göstererek onun gözaltında dövüldüğünü söylüyor. Yetkililerse gözaltında dövme ya da azap olmadığını savunuyor.
BBC’ye konuşan Almatı Polis Departmanı’ndan Saltanat Azirbek, şiddete karışmayan kimsenin endişelenmesine gerek olmadığını söylüyor ve gerçekler ortaya çıktıktan daha sonra özgür bırakılacaklarını da kelamlarına ekliyor.
Barışçıl başlayan protestoların nasıl şiddet olaylarına dönüştüğü hâlâ net olarak bilinmiyor. 4 Ocak’ta şenlik havasında toplananlar Kazakistan marşını söylüyor, siyasi taleplerde bulunuyordu.
Mahallî gazeteci Timur Nusimbekov, Almatı’daki protestolarda çeşitli bölümlerden insanların oluşturduğu bir kalabalıktan kelam ediyor: “Banliyölerden ve kent merkezinden beşerler vardı. ‘Hipster’ ve genç çalışanlar vardı”.
Ortam, yetkililerin kalabalığı dağıtmak için sersemletici el bombaları ve göz yaşartıcı gaz kullanımıyla değişmeye başladı, bu durum polis ve göstericiler içinde çatışmalara yol açtı.
Sonraki gün, yani 5 Ocak’ta tansiyon daha da yükseldi. Almatı’daki meydanda, “Kimi göstericilerde bıçak ve av tüfekleri vardı” diyor Nusimbekov. Bu şahısların kim olduğu çabucak hemen belirlenemedi.
Almatı Polis Departmanı’ndan Azirbek, silahlarını ele geçirmek için polise saldıranların savaş tekniklerini bilen eğitimli bireyler olduğunu söylüyor. Göstericilerse bu kimliği bilinmeyen provokatörleri suçluyor. BBC’ye konuşan eylemcilerden Konay Abdiyev, “Biz barışçıl bir biçimde protesto ettik” diyor ve ekliyor:
“Fakat daha sonra bir küme genç adam geldi ve direkt belediye sarayına koştular. Onları durduramadık. Otomobilleri ve camları yerle bir ettiler”.
Abdiyev, bu bireylerin maske takarak yüzlerini gizlediğini, saldırmalarından korktukları için onların gözlerine bakmaya bile cüret edemediklerini belirtiyor.
‘BAZILARI NEFES ALAMIYORDU’
Kısa mühlet daha sonra olaylar denetimden çıktı. Kalabalığı yaran bir küme belediye binasını ateşe verdi. Meydan sersemletici bombaların ve açılan ateşlerin sesiyle yankılanmaya başladı.
Mermilerin vurduğu bireylerden biri de Asel’di:
“Bacağımdan kan aktığını hissedebiliyordum. Bayıldım ve daha sonra iki adam beni sürükleyip kalkanlarıyla korurken kendime geldim. Bana bağırarak eğilmemi söylemiş olduklerinde mermi sesleri geliyordu”.
Bir kamyonla hastaneye gdolayılen Asel o günü, “Kamyonda hayli fazla kişi olduğunu hatırlıyorum. Acıdan inliyordum. Birileri yaralı ayağımın üstündeydi. Kimisi nefes almıyordu” diye hatırlıyor.
Almatı’da 6 Ocak’ta ateş açılmadan evvel “Biz terörist değiliz” pankartıyla
poz veren protestocular. (Fotoğraf: Timur Nusimbekov)
6 Ocak’ta meydanda ortalarında ateşin son bulmasını isteyen hayli sayıda yaşlı bayan ve erkeğin de bulunduğu göstericiler, barışçıl bir miting düzenlemeye çalıştı. Ellerinde, “Biz terörist değiliz, biz barışçıl insanlarız” pankartı vardı. Lakin o akşam askerler zırhlı araçlarla geldiler ve meydanı iki taraftan kapattılar.
Saltanat Khamzina, “Bağımsızlık Anıtı’nın yanındaydık. Beşerler Kazakistan bayrağı taşıyordu. Tek sıra oldular ve ellerini, silahlı olmadıklarını göstermek için havaya kaldırdılar” diyor. Saat 19.00 civarında askerler ateş açtı.
Khamzina o anı şu biçimde anlatıyor: “Sanki havaya ateş ediyorlarmış üzere geliyordu ancak ardımızdaki beşerler ölüyordu. Ön sıradakiler değil, onlar vurulmadılar. Muhtemelen ortalarında keskin nişancılar vardı”.
Diğer bir protestocu, Meirkhan Abdumanapov, Bağımsızlık Anıtı’nı siper aldığını, orada 50 yaşlarında bir adamın yaralandığını gördüğünü anlatıyor: “Hareket edemiyor, inliyordu. 17 ya da 18 yaşlarında iki genç kız ve öteki bir genç erkek üst üste yatıyordu. hiç bir ömür belirtileri yoktu”.
“O kadar öfkeliydim ki kendi kendime herkese barışçıl protestoculara ateş ettiklerini söyleyeceğime dair yemin ettim.”
Öte yandan Almatı polisi Azirbek, güvenlik güçlerinin yalnızca kendilerini korumak için ateş açtığını söylüyor.
Kazak hükümeti ise hiç bir delil sunmadan, milletlerarası ilişkileri olan “teröristleri” şiddet olaylarından sorumlu tutuyor. Ayrıyeten, eski Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev ile ilgili bir ‘iç güç sorunu’ olduğunu söylüyorlar.
Yaşananların niçini ne olursa olsun, gazeteci Timur Nusimbekov “barışçıl göstericilerin, hareketçilerin ve gazetecilerin yağmacı ve haydutlarla karıştırılmaması gerektiği” konusunda uyarıyor.
Ona nazaran, yetkililer “Kazakistan tarihli en makus şiddet olayına yol açan, yaptıkları büyük hataları” örtbas etmeye çalışıyor. (BBC Türkçe)
ALINTIDIR