Çağdaş vakit içinderla birlikte bedene ziyanlı mamüllerin tüketimi ve fizikî aktiviteye olan talebin azalması niçiniyle insülin direnci, kalp hastalıkları ve karaciğer yağlanması üzere çeşitli hastalıklara yakalanma riski artmaktadır. Türkiye’de insanların dörtte birinde görülebilen karaciğer yağlanması, karaciğerin fazla yağ üretmesi ve depolaması ile ortaya çıkar.
Çeşitli niçinlerle epey ölçüde yağ üreten ve depolayan karaciğer hücrelerinde küçük yağ kesecikleri oluşur. Yağlı karaciğer erken evrede değerli belirtiler göstermez lakin ileri evrede karaciğer hasarına niye olabilir.
Rastgele bir niçinle yapılan karın ultrason muayenesinde karaciğer yağlanması görülebilir. Bu sizi endişelendirebilir.
Gastroenterologlar (sindirim sistemiyle ilgilenen bilim uzmanları) açısından sıradan yağlanma ile seyredebileceği üzere ilerleyici karaciğer hasarı ve hatta siroza ilerleyecek bir durum olması niçiniyle karaciğer yağlanmaları değerlidir. Bu durumda ilgili uzmanlara başvurduğunuzda durumun öbür bir hastalıkla ilgili olup olmadığı araştırılır.
Öteki hastalıklarla birlikte ortaya çıkması durumunda hastalığın tedavisine yönelmek gerekir. Obezite, Tip 2 Diyabet, kolesterol, depo hastalığı ve viral hepatit üzere sistemik hastalıklarla bağlı olabilir ve kullanılan ilaçlar karaciğer yağlanmasına niye olabilir.
Alkolik karaciğer yağlanması ve alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması olarak 2 ‘ye ayrılır.
Alkolik Karaciğer yağlanması: Çok alkol alımı niçiniyle oluşan karaciğer yağlanmasıdır.
Alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması: Bu durum; yağlanma kararı oluşan iltihap, karaciğer hücrelerinin vefatı, karaciğerde ileri derecede hasar oluşumu ismini verdiğimiz sirozun temaslı olduğu karaciğer yağlanmasının sebep olduğu karaciğer iltihabıdır.
Akut yağlanma niçinleri: Gebeliğin Akut Yağlı Karaciğeri, karaciğer ve beyinde kalıcı hasara niye olan hastalıklar, alkol ve sigara kullanması, süratli kilo alıp verme, daima kullanılan kimi ilaçlar, hareketsiz ömür, sistemsiz ömür biçimi ve toksinler dediğimiz birtakım zehirli hususlar gösterilmektedir.
Kronik yağlanma niçinleri: Alkol, obezite, diyabet(şeker hastalığı), kolesterol, morbid obezitenin hafifçeletilmesi için yapılan ve 30 cm ila 45 cm içinde ince bağırsağın tümü ayrıldığı ve yana yerleştirildiği cerrahi bir kilo verme prosedürü, Bir yada birden çok besin hususunun uzun periyodik yetersiz yada çok alınması yahut istikrarsız besin alımının uzun mühlet devam etmesi, damar ortasından beslenme, kronik hepatit C (uzun müddetli iltihap kararında karaciğerde hasara niye olur ve vakit içinde siroz ve karaciğer yetersizliği gerçekleşir.) Karaciğer ve beyinde epeyce fazla ölçüde bakır depolanmasına yol açan ve olağandışı bakır metabolizması olan Wilson hastalığı, bağırsaklarda iltihap içeren hastalıklar, ve AIDS(cinsel yol ile bulaşan hastalık) gösterilmektedir.
HASTALIĞIN KAYNAĞI
Alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanmasının ortaya çıkış sebebi hala tam olarak bilinmemekle birlikte, hem çevresel tıpkı vakitte genetik faktörlerin bir kombinasyonu şeklinde hayli sayıda etken ile olarak ortaya çıktığı düşünülmektedir.
Karaciğer işlevlerinin bozulmasıyla nazaranv bozuklukları ortaya çıkar. Aşırı yağ alımına karşın karaciğer işlevleri bozulur. Kanda bulunan yağın atılımı ile yağların beden tarafınca parçalanamaması kararı ortaya çıkan dengesizliğin, karaciğer hücrelerinde yağlanmaya niye olduğu düşünülmektedir.
Yağlanma ile neticelenen hastalık sürecinde birinci darbe insülin direncidir yani insan bedeninin kaslarında, yağında ve karaciğerde bulunan hücrelerin insüline( kan şekerini düşürücü tesir yapan hormon) yanlışsız biçimde reaksiyon vermemesidir. Ve hem de şeker hastalığına da yatkınlık demektir.
Alkolik olmayan karaciğer yağlanmasında şunlar görülür:
Yalnızca yağ depolanması
Yağ depolanmasına ek iltihaplanma
Yağ depolanmasına ek olarak başlayan iltihabı, giderek şiddetlenen ileri iltihaplanma ve karaciğer hücrelerinde balonlaşma takip eder.
Bu süreç devam ederse siroz ve bunun getirdiği karaciğer yetmezliği de ortaya çıkar.
Alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanmasının ortaya çıkış niçinleri:
OBEZİTE: İstikrarsız, sistemsiz ve yanlış bir biçimde beslenme ve fizikî aktivitesiz bir ömür biçimi ile bedenimize aldığımız besinler yağ biçiminde depolanmaya başlar. Ve buna bağlı olarak karaciğer hücrelerinde de yağ artışı meydana gelir. Alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması olan hastaların birçoklarının obezitesi vardır. Ve obezite durumu ile hastalık yanlışsız orantıdadır.
ALKOL KULANIMI: Günde, erkeklerde 60 gramdan fazla, bayanlarda 20-40 gramdan alkol tüketen şahısların %90’ından fazlasında karaciğer yağlanması gelişebilir.
ŞEKER HASTALIĞI: Genelde etrafımızdan zımnî şeker olarak bilinen insülin direncine bağlı olarak yüksek gördüğümüz kan şekeri yahut şeker hastalığında bildiğimiz üzere denetimsiz olarak kan şekerinin yükseldiği durumlarda bedende yağ üretimi artar.
YÜKSEK KOLESTEROL: Kandaki bedenimize ziyanlı olan makus kolesterolün artması yağ ölçüsünde artışa sebep olur. Alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması hastalarının %20-80’i oranında yüksektir.
KARACİĞER ENFEKSİYONLARI: Karaciğer hücrelerinin hasar görmesi kararında bu hücreler yerini yağ dokularına bırakır.
OBEZİTE DURUMUNDA SÜRATLİ KİLO VERMEK: Ansızın denetimsiz bir biçimde süratli kilo vermek bedendeki yağ artışını hızlandırır.
BİRTAKIM İLAÇLAR
KARACİĞER ENFEKSİYONLARI
AİLEVİ BUNA BAĞLI HASTALIKLAR
Karaciğer yağlanmasının öbür sebepleri ise;
BESLENME
Karaciğer yağlanması, hayatı olumsuz etkileyen karaciğer hasarının başlangıcı olarak kabul edilen ve tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. Zira tedavi edilmeyen karaciğer yağlanması karaciğer işlevine ziyan verebilir ve karaciğer sirozu oluşumunun önünü açabilir.
Hastalık tedavi edilirken siroz ve kansere ilerleme riski göz önünde tutularak değerlendirilmelidir.
Karaciğer yağlanmasına niye olan hastalık tedavi edildiğinde altta yatan sorun ortadan kalkacağı için karaciğer yağlanması da ortadan kalkacaktır. Bu niçinle karaciğer yağlanmasının tedavisi karaciğer yağlanmasına niye olan muhtemel faktörlerin ortadan kaldırılması aslına bakılırsa yapılır.
Obezitesi olan hastalar kilo verdikten, yüksek trigliserit düzeylerini düşürdükten ve diyabeti denetim ettikten daha sonra, karaciğer yağlanması vakit içinde azalır ve kaybolur. Karaciğer yağlanması tedavisinde antrenman ve diyet kıymetlidir.
Çabucak ilaca başvurmak yerine evvela diyet ve antrenmana başvurulmalıdır.
Şayet ilaç tedavisine başlanacaksa bile kişinin hastalığının ilerlemesinde rol oynayan obezite derecesi, şeker hastalığı ve kolesterol durumuna göre değerlendirilmelidir. Fakat karaciğer yağlanmasının tedavisine has bir ilaç çabucak hemen kesinleşmemiştir.
İnsülin direnci alkole bağlı olmayan karaciğer hastalığında kıymetli bir yer tutmaktadır. Şayet ilaç kullanılacaksa amaç insülin direnci olmalıdır.
Kesinlikle kilo kaybı ve denetimli fizikî aktivite eklenmelidir.
Bireye mahsus beslenme programı ile bedenin gereksinim duyduğu tüm vitamin, mineral ve besin öğeleri verilebilir.
Diyetisyen, diyet listesini hazırlarkilk evvel kişinin kronik ve mental olan sıhhat sıkıntılarını öğrenip bu datalara göre en uygun olan şahsa özel bir beslenme programı belirler. Tedavi için alanında Uzman Klinik Diyetisyenlerden yardım alınmalıdır.
Çeşitli niçinlerle epey ölçüde yağ üreten ve depolayan karaciğer hücrelerinde küçük yağ kesecikleri oluşur. Yağlı karaciğer erken evrede değerli belirtiler göstermez lakin ileri evrede karaciğer hasarına niye olabilir.
Rastgele bir niçinle yapılan karın ultrason muayenesinde karaciğer yağlanması görülebilir. Bu sizi endişelendirebilir.
Gastroenterologlar (sindirim sistemiyle ilgilenen bilim uzmanları) açısından sıradan yağlanma ile seyredebileceği üzere ilerleyici karaciğer hasarı ve hatta siroza ilerleyecek bir durum olması niçiniyle karaciğer yağlanmaları değerlidir. Bu durumda ilgili uzmanlara başvurduğunuzda durumun öbür bir hastalıkla ilgili olup olmadığı araştırılır.
Öteki hastalıklarla birlikte ortaya çıkması durumunda hastalığın tedavisine yönelmek gerekir. Obezite, Tip 2 Diyabet, kolesterol, depo hastalığı ve viral hepatit üzere sistemik hastalıklarla bağlı olabilir ve kullanılan ilaçlar karaciğer yağlanmasına niye olabilir.
Alkolik karaciğer yağlanması ve alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması olarak 2 ‘ye ayrılır.
Alkolik Karaciğer yağlanması: Çok alkol alımı niçiniyle oluşan karaciğer yağlanmasıdır.
Alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması: Bu durum; yağlanma kararı oluşan iltihap, karaciğer hücrelerinin vefatı, karaciğerde ileri derecede hasar oluşumu ismini verdiğimiz sirozun temaslı olduğu karaciğer yağlanmasının sebep olduğu karaciğer iltihabıdır.
Akut yağlanma niçinleri: Gebeliğin Akut Yağlı Karaciğeri, karaciğer ve beyinde kalıcı hasara niye olan hastalıklar, alkol ve sigara kullanması, süratli kilo alıp verme, daima kullanılan kimi ilaçlar, hareketsiz ömür, sistemsiz ömür biçimi ve toksinler dediğimiz birtakım zehirli hususlar gösterilmektedir.
Kronik yağlanma niçinleri: Alkol, obezite, diyabet(şeker hastalığı), kolesterol, morbid obezitenin hafifçeletilmesi için yapılan ve 30 cm ila 45 cm içinde ince bağırsağın tümü ayrıldığı ve yana yerleştirildiği cerrahi bir kilo verme prosedürü, Bir yada birden çok besin hususunun uzun periyodik yetersiz yada çok alınması yahut istikrarsız besin alımının uzun mühlet devam etmesi, damar ortasından beslenme, kronik hepatit C (uzun müddetli iltihap kararında karaciğerde hasara niye olur ve vakit içinde siroz ve karaciğer yetersizliği gerçekleşir.) Karaciğer ve beyinde epeyce fazla ölçüde bakır depolanmasına yol açan ve olağandışı bakır metabolizması olan Wilson hastalığı, bağırsaklarda iltihap içeren hastalıklar, ve AIDS(cinsel yol ile bulaşan hastalık) gösterilmektedir.
HASTALIĞIN KAYNAĞI
Alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanmasının ortaya çıkış sebebi hala tam olarak bilinmemekle birlikte, hem çevresel tıpkı vakitte genetik faktörlerin bir kombinasyonu şeklinde hayli sayıda etken ile olarak ortaya çıktığı düşünülmektedir.
Karaciğer işlevlerinin bozulmasıyla nazaranv bozuklukları ortaya çıkar. Aşırı yağ alımına karşın karaciğer işlevleri bozulur. Kanda bulunan yağın atılımı ile yağların beden tarafınca parçalanamaması kararı ortaya çıkan dengesizliğin, karaciğer hücrelerinde yağlanmaya niye olduğu düşünülmektedir.
Yağlanma ile neticelenen hastalık sürecinde birinci darbe insülin direncidir yani insan bedeninin kaslarında, yağında ve karaciğerde bulunan hücrelerin insüline( kan şekerini düşürücü tesir yapan hormon) yanlışsız biçimde reaksiyon vermemesidir. Ve hem de şeker hastalığına da yatkınlık demektir.
Alkolik olmayan karaciğer yağlanmasında şunlar görülür:
Yalnızca yağ depolanması
Yağ depolanmasına ek iltihaplanma
Yağ depolanmasına ek olarak başlayan iltihabı, giderek şiddetlenen ileri iltihaplanma ve karaciğer hücrelerinde balonlaşma takip eder.
Bu süreç devam ederse siroz ve bunun getirdiği karaciğer yetmezliği de ortaya çıkar.
Alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanmasının ortaya çıkış niçinleri:
OBEZİTE: İstikrarsız, sistemsiz ve yanlış bir biçimde beslenme ve fizikî aktivitesiz bir ömür biçimi ile bedenimize aldığımız besinler yağ biçiminde depolanmaya başlar. Ve buna bağlı olarak karaciğer hücrelerinde de yağ artışı meydana gelir. Alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması olan hastaların birçoklarının obezitesi vardır. Ve obezite durumu ile hastalık yanlışsız orantıdadır.
ALKOL KULANIMI: Günde, erkeklerde 60 gramdan fazla, bayanlarda 20-40 gramdan alkol tüketen şahısların %90’ından fazlasında karaciğer yağlanması gelişebilir.
ŞEKER HASTALIĞI: Genelde etrafımızdan zımnî şeker olarak bilinen insülin direncine bağlı olarak yüksek gördüğümüz kan şekeri yahut şeker hastalığında bildiğimiz üzere denetimsiz olarak kan şekerinin yükseldiği durumlarda bedende yağ üretimi artar.
YÜKSEK KOLESTEROL: Kandaki bedenimize ziyanlı olan makus kolesterolün artması yağ ölçüsünde artışa sebep olur. Alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması hastalarının %20-80’i oranında yüksektir.
KARACİĞER ENFEKSİYONLARI: Karaciğer hücrelerinin hasar görmesi kararında bu hücreler yerini yağ dokularına bırakır.
OBEZİTE DURUMUNDA SÜRATLİ KİLO VERMEK: Ansızın denetimsiz bir biçimde süratli kilo vermek bedendeki yağ artışını hızlandırır.
BİRTAKIM İLAÇLAR
KARACİĞER ENFEKSİYONLARI
AİLEVİ BUNA BAĞLI HASTALIKLAR
Karaciğer yağlanmasının öbür sebepleri ise;
Hipertansiyon
Hamilelik
Hormonal hastalıklar
Birtakım bakteri ve virüsler.
Ani kilo verme ve alma
Yüksek trigliserit seviyesinin seyrine devam etmesi olarak sayılabilir.
BESLENME
Ekstra şeker tüketimi azaltılmalıdır.
E Vitamininden Varlıklı Bir Beslenme Sağlanmalıdır Ve gerektiğinde E Vitamini Desteği Yapılabilir.
D vitamini ve çinko eksikliği bir risk faktörü olabilir.
Denetimli bir kilo kaybı karaciğer yağlanması için tedavi edicidir.
Bol lifli beslenilmelidir.
Genel olarak diyet, vitamin ve minerallerden kâfi olmalıdır.
Alkol ve sigaradan olabildiğince uzak durulmalıdır.
Sıvı alımı arttırılmalıdır.
Az az ve sık sık beslenilmelidir. ( 6 öğün )
Karaciğer yağlanması, hayatı olumsuz etkileyen karaciğer hasarının başlangıcı olarak kabul edilen ve tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. Zira tedavi edilmeyen karaciğer yağlanması karaciğer işlevine ziyan verebilir ve karaciğer sirozu oluşumunun önünü açabilir.
Hastalık tedavi edilirken siroz ve kansere ilerleme riski göz önünde tutularak değerlendirilmelidir.
Karaciğer yağlanmasına niye olan hastalık tedavi edildiğinde altta yatan sorun ortadan kalkacağı için karaciğer yağlanması da ortadan kalkacaktır. Bu niçinle karaciğer yağlanmasının tedavisi karaciğer yağlanmasına niye olan muhtemel faktörlerin ortadan kaldırılması aslına bakılırsa yapılır.
Obezitesi olan hastalar kilo verdikten, yüksek trigliserit düzeylerini düşürdükten ve diyabeti denetim ettikten daha sonra, karaciğer yağlanması vakit içinde azalır ve kaybolur. Karaciğer yağlanması tedavisinde antrenman ve diyet kıymetlidir.
Çabucak ilaca başvurmak yerine evvela diyet ve antrenmana başvurulmalıdır.
Şayet ilaç tedavisine başlanacaksa bile kişinin hastalığının ilerlemesinde rol oynayan obezite derecesi, şeker hastalığı ve kolesterol durumuna göre değerlendirilmelidir. Fakat karaciğer yağlanmasının tedavisine has bir ilaç çabucak hemen kesinleşmemiştir.
İnsülin direnci alkole bağlı olmayan karaciğer hastalığında kıymetli bir yer tutmaktadır. Şayet ilaç kullanılacaksa amaç insülin direnci olmalıdır.
Kesinlikle kilo kaybı ve denetimli fizikî aktivite eklenmelidir.
Bireye mahsus beslenme programı ile bedenin gereksinim duyduğu tüm vitamin, mineral ve besin öğeleri verilebilir.
Diyetisyen, diyet listesini hazırlarkilk evvel kişinin kronik ve mental olan sıhhat sıkıntılarını öğrenip bu datalara göre en uygun olan şahsa özel bir beslenme programı belirler. Tedavi için alanında Uzman Klinik Diyetisyenlerden yardım alınmalıdır.