Müslim Sarı, Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaş daha sonrası milletlerarası alanda yaşananların Türkiye’ye yansımalarını Cumhuriyet’e kıymetlendirdi. AKP iktidarının kelam konusu fırsatı kullanamayacağını belirten Sarı, 2023 daha sonrasındaki Türkiye’nin yeni siyasal iktidarının hareket alanının ortaya çıktığını belirterek, şu biçimde konuştu: “Bu alanı muhalefetin görmesi ve bunun üzerinden stratejiler kurması gerekir. bir daha AB üyeliği, Avrupa kıymetleri, bir daha demokrasiyle birlikte Cumhuriyetin ikinci yüzyılında, 100 yıl evvelki ruhla bir defa daha harekete geçiren, AKP’nin yarattığı tahribatları kapatan, bir daha kurucu rolü üstüne alan bir çerçeveye muhtaçlık var. Bu savaş ve global gelişmeler, bunun milletlerarası şartlarını oluşturdu. Yani bir taban oluşturdu.”
“SAVAŞLA CEVAP VERDİ”
Dünyanın “yeni bir güvenlik mimarisine” yanlışsız gittiğine yönelik tartışmaları anımsatan Sarı, “oldukça kutuplu yapı” tartışmalarına da dikkat çekerek, “ABD, Biden ile birlikte Çin’i Malakka Boğazı’na, Rusya’yı da Baltık’tan başlayıp Kafkasya’ya kadar inen hatta sıkıştırma stratejisi izliyor. NATO’nun 90’lardan beri, doğuya hakikat ilerlemesi de Rusya’yı köşeye sıkıştırmıştı. Rusya, Ukrayna savaşıyla buna bir karşılık verdi. Sırtı duvara yaslanmış bir kedi üzere, ‘Buraya kadar gelebilirsiniz lakin bundan ötesi benim alanım’ deyip tırnaklarını gösterdi” dedi.
Savaş daha sonrası Batı’nın Rusya’yla nasıl bağ kuracağının tartışıldığını, Batı’nın asıl büyük tehdit olarak Çin’i görüp, Rusya’yla uzlaşma ya da bugüne kadar yaptığı üzere bir “hasım devlet” olarak görme halinde iki başka seçeneğinin bulunduğunu söyleyen Sarı, “Önünde sonunda Rusya ile Batı içinde bir uzlaşı ihtimali yüksek. Zira Rusya o denli ekonomik bir cendere içine sokuldu ki eşi, gibisi az görülür bir ambargo. Rusya, o denli fazlaca kendi ayakları üzerinde durabilecek iktisadi güce sahip değil. Güç kaynaklarıyla durabiliyor, kuvvetli bir nüfus eksikliği var. İzole edilmiş Rusya’nın, önemli bir ekonomik yıkımla karşı karşıya kalabileceği görülüyor. Rusya’nın uzlaşıya gerçek geleceğini düşünüyorum” dedi.
“AVRUPA ÖZERKLEŞEBİLİR”
Müslim Sarı, savaşın başlangıcında “Avrupa bir daha NATO üzerinden ABD ile bir ortaya geldi” niyetinin öne çıktığını, lakin Avrupa’nın askeri gücünü inşa edip özerk hale geleceği tarafındaki senaryonun daha kuvvetli olduğunu savunarak, şu biçimde konuştu: “Avrupa’nın özerkleşeceği ve kendi güvenlik mimarisini, hem güç hem güvenlik stratejisi açısından bir daha kurabileceğini düşünüyorum. Bunun emareleri var; örneğin Almanya’nın savunma sanayii bütçesini 100 milyar avroya çıkarması, acil müdahale gücü oluşturulması tartışmaları… Aslında Avrupa’nın bir yandan güvenlik kaygıları var, bir yandan da ‘NATO’ya ne kadar güvenebiliriz’ tasasını taşıyor. Bunları gidermek için de ‘Kendi ordumuzu kuralım ve yolumuza gidelim’ kanısının geliştiğini görüyorum. AB’nin savunma açısından NATO ve ABD’den, güç açısından da Rusya’dan özerkleşmesi gerekiyor. Önümüzdeki devir, Avrupa’nın, yeni güç kaynakları arayışı ortasında olacağını görüyoruz. Kendi ayakları üzerinde duran bir Avrupa tasarımı var. Güvenlikle şekillenen, güçle süren ve pahalarla desteklenen bir Avrupa dizaynının daha besbelli olacağını düşünüyorum.”
“ÜLKEMİZ DAHA ÖNEMLİ”
Avrupa’nın ABD’den ayrışmasının, Türkiye için bir talih olduğunu vurgulayan Sarı, “Avrupa’nın kendini bir daha Avrupa merkezli halde pozisyonlandırmaya başlaması, iki bakımdan Türkiye’yi değerli kılıyor. Birincisi, Türkiye olmadan bir Avrupa güvenliği olamayacağı bir kere daha ortaya çıktı. İkincisi; güçte seçenek oluşturulacaksa önümüzdeki periyotta Türkiye epeyce daha kıymetli. Hem mevcut güç havzalarına yakın olması, birebir vakitte Doğu Akdeniz’de bulunan güç havzalarının Batı’ya taşınması konusunda. Bunlar Türkiye’yi bir daha epey değerli kılıyor” diye konuştu.
“DNA’SI UYUŞMUYOR”
Türkiye’nin önüne gelen tarihî fırsatı AKP iktidarının gerçek değerlendirmesinin mümkün olmadığını söz eden Sarı, “AKP’nin DNA’sı Batı’nın demokratik kıymetleriyle uyuşmuyor. AKP ile Batı içindeki itimat sorunu, orta ve uzun vadede Türkiye’nin önünü açabilecek, bir daha Batı ile münasebetlerini güçlendirebilecek bir siyasal çerçevenin önündeki en büyük pürüz. Mevcut iktidarla AB içinde bir itimat sorunu var.”
Mevcut tabloda ekonomik işbirliğinin yanı sıra demokrasi, hukuk devleti, laiklik ve Avrupa kıymetleri temelinde Türkiye’yi bir daha Avrupa’yla işbirliği yapan ülke haline getirmeyi amaçlayan bir siyasal yapıya gereksinim olduğunu vurgulayan Sarı, “Türkiye’nin yükselen jeopolitik değeri, tarihî pozisyonu açısından hayli büyük bir fırsat var. Bu fırsat, talihsizlik ki AKP’nin son bir yılına denk geldi. Yıpranmış, öngörüsüz, jeostratejik planlar yapamayan bir iktidar… Bu, muhalefetin aslında yeni hareket alanı” görüşünü lisana getirdi.
“YENİ İKTİDAR İHTİYACI”
Müslim Sarı, Türkiye’nin ulusal çıkarları açısından yeni bir iktidara muhtaçlık olduğunu belirterek “Artık yeni vakit içinderdayız. Yeni dizaynlar, iktidarlar gerekiyor. 2002’de açılmış parantez 20 yıl daha sonra kapanıyor. Yeni parantezin küresi ve ayakları da oluşmuş durumda. AKP bu parantezin köşesinde kenarında olabilir fakat bir iktidar olarak yok. Yeni devir artık yeni siyasal iktidarları ortaya çıkaracak” dedi.
“KURUCU GÜÇ CHP OLACAK”
Sarı, yeni bir uzlaşmanın tabanını yaratacak olan partinin CHP olduğunu lisana getirerek “İşte bu CHP’ye düşer. Zira 100 yıl evvel devlet kurmuş, ulus inşa etmiş bir parti olarak kurucu üstünlükleri var. En büyük muhalefet partisi olarak siyaseten karşılığı var. ötürüsıyla yeni siyasal iktidarın kurucu, yönlendirici gücü CHP olacak. ‘Her şeyi CHP yapacak’ demek istemiyorum. Zira Cumhuriyet fikrinin kendisi CHP’den daha üstte. ötürüsıyla parti mutfağının ortasında olmayacak lakin CHP’nin yönlendireceği, alan açacağı bir tarafta olmalı. Bu iş en çok CHP’nin gorevidir” tabirlerini kullandı.
“TÜRKİYE’NİN ÇIKAR COĞRAFYASI”
Sarı, Türkiye’nin dış siyasetinin amacına koyacağı çıkar coğrafyası ve içeriğine ait şunları söylemiş oldu: “Türkiye; Karadeniz, Akdeniz, Hazar, Kızıldeniz, Basra, bu beş deniz ülkesinde stratejik çıkarları olan bir ülke. Şöyle bir ülke düşünün; hem Müslüman hem laik. Hem Ortadoğu’da hem Batı ittifakının ortasında. Gerçek dürüst yeraltı zenginliği olmaksızın 800 milyar dolar ulusal geliri olan bir iktisat. Yaş ortalaması 33 ve demokratik fırsat penceresi 2040’a kadar açık. Hâlâ idaresi, etrafındaki ülkelerle karşılaştırdığımızda seçimle değişiyor. Bu model 100 yıl evvel kurulmuş. Bize düşen bakılırsav 100 yıl daha sonra bu modeli ihya etmek. Türkiye’nin dış siyaseti da bu beş deniz etrafında bölgesel güç olabilecek potansiyeli barındırıyor. Tüm çıkarlar Batı’da değil. Türkiye hem doğuda hem batıdadır lakin ne doğudadır ne batıdadır. Stratejik çıkarlar Kafkasya’da, Ortadoğu’da, Orta Asya’da ve Avrupa’da. Her şeyi Avrupa eksenli goren anlayışın, Türkiye’nin potansiyelini kullanma konusunda bir sonluluk yarattığını düşünüyorum. Evet Avrupa pahalı, asıl istikametimiz Batı ancak Türkiye bu 5 deniz etrafında batının bedelleri üzerinden kendi tarihi çıkarlarını harekete geçirecek bağ alanını kurmalı. Her şeyi bir tarafa yönlendirip başka taraftaki avantajları görmeyen bir dış siyaset anlayışı, Türkiye’nin bir güç olmasını pürüzler.”
“TARTIŞMALARI GÖRÜYORUZ”
AKP iktidarının önceliğinin, iç siyasette bir daha güçlenmek, ülkeye bir daha finans akışı sağlamak olduğunu belirten Sarı, şu değerlendirmeyi yaptı: “Bir Türkiye’nin bekası var, bir de iktidarın bekası var. İkisini ayırmak gerekiyor. AKP, kendi siyasal çizgisinin devamlılığı ve 2023’ü kazanmak açısından, bunu bir fırsat olarak görüp pahalandırmak isteyecektir. Lakin kısa vadeli siyasal talepler ya da çıkarlar için Türkiye’yi kaybetmeyi göze almamak gerekir. Türkiye’nin bekası, AKP’nin bekasının önündedir. Ben Batı’nın da bu biçimde baktığını, Türkiye’deki siyasetin de bu biçimde bakması gerektiğini düşünüyorum. Biliyorsunuz, kaçtır AKP kendi bekasını devletin bekasına bağlamıştı. Şunu da söyleyelim, AKP artı MHP siyasal çizgisinin ardında, devletin bekası kavramı ile konsolide olmuş bir yapı vardı. Bu yapı, 15 Temmuz’dan daha sonra fazlaca besbelli hale gelmeye başlamıştı. AKP’nin bize dayattığı Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ni de destekledi. Ancak bugün gelmiş olduğumuz noktada, bu yapıda ‘Devleti bir tek kişinin bahtına bırakmak hiç de gerçek olmadı. Devlet gelenekleriyle hiç uygun değil’ tartışmaları olduğunu da görüyoruz.”
“TÜRKİYE YOL AYRIMINDA”
Global gelişmeler eşliğinde Türkiye’nin yeni bir yol ayrımında olduğunu söyleyen Sarı, “Bütün bunların olduğu vaktin tam da cumhuriyetin yüzüncü yılına denk düşmesi, bizim için hayli kuvvetli bir metafor. Yani 100 yıl daha sonra bir sefer daha cumhuriyeti ihya etme, partilerin siyasetinin de üzerine çıkarak yeni bir parantez açma vakti. Bu partilerin parantezi değil. Sahiden Türkiye’nin birikimlerini kucaklayan bir parantez. Tüm problemlere dönüp bir daha bakmak örneğin… Yeni bir uzlaşma önermek gerekiyor. Tüm toplum kesitleriyle, üretim modeliyle Cumhuriyet’in yeni yüzyılı bu. Bu fazlaca yaşamsal ve tarihi bir yerde” diye konuştu.
“DÜNYANIN GEÇİŞ DÖNEMİ”
Covid-19 salgını daha sonrası dünyanın epey kutuplu nizama geçiş basamağını yaşadığını belirten Sarı, “AB’nin de bu kutuplardan biri olma argümanı var. Bilhassa Fransa fazlaca ihtiraslı savunuyor. Yani bir tarafta ABD, başkası tarafta AB, Çin, Hindistan ve Rusya. Fakat Rusya’yı bir kutup olarak anlamlandıramıyoruz çabucak hemen. Zira bunu taşıyacak bir iktisadi gücü yok. Değerli bir silah, güç gücü var lakin nüfus açısından yetersiz ve iktisadi gücü bunu sürdürebilecek durumda değil. ötürüsıyla AB’nin bir kutup oluşturma durumu var. NATO ortadan kalkmayacak fakat Rusya tehdidiyle, kısa vadede Atlantik’in iki yakasında Avrupa’nın biraz daha kendi yoluna gitme eğiliminde olacağını düşünüyorum” dedi.
“SAVAŞLA CEVAP VERDİ”
Dünyanın “yeni bir güvenlik mimarisine” yanlışsız gittiğine yönelik tartışmaları anımsatan Sarı, “oldukça kutuplu yapı” tartışmalarına da dikkat çekerek, “ABD, Biden ile birlikte Çin’i Malakka Boğazı’na, Rusya’yı da Baltık’tan başlayıp Kafkasya’ya kadar inen hatta sıkıştırma stratejisi izliyor. NATO’nun 90’lardan beri, doğuya hakikat ilerlemesi de Rusya’yı köşeye sıkıştırmıştı. Rusya, Ukrayna savaşıyla buna bir karşılık verdi. Sırtı duvara yaslanmış bir kedi üzere, ‘Buraya kadar gelebilirsiniz lakin bundan ötesi benim alanım’ deyip tırnaklarını gösterdi” dedi.
Savaş daha sonrası Batı’nın Rusya’yla nasıl bağ kuracağının tartışıldığını, Batı’nın asıl büyük tehdit olarak Çin’i görüp, Rusya’yla uzlaşma ya da bugüne kadar yaptığı üzere bir “hasım devlet” olarak görme halinde iki başka seçeneğinin bulunduğunu söyleyen Sarı, “Önünde sonunda Rusya ile Batı içinde bir uzlaşı ihtimali yüksek. Zira Rusya o denli ekonomik bir cendere içine sokuldu ki eşi, gibisi az görülür bir ambargo. Rusya, o denli fazlaca kendi ayakları üzerinde durabilecek iktisadi güce sahip değil. Güç kaynaklarıyla durabiliyor, kuvvetli bir nüfus eksikliği var. İzole edilmiş Rusya’nın, önemli bir ekonomik yıkımla karşı karşıya kalabileceği görülüyor. Rusya’nın uzlaşıya gerçek geleceğini düşünüyorum” dedi.
“AVRUPA ÖZERKLEŞEBİLİR”
Müslim Sarı, savaşın başlangıcında “Avrupa bir daha NATO üzerinden ABD ile bir ortaya geldi” niyetinin öne çıktığını, lakin Avrupa’nın askeri gücünü inşa edip özerk hale geleceği tarafındaki senaryonun daha kuvvetli olduğunu savunarak, şu biçimde konuştu: “Avrupa’nın özerkleşeceği ve kendi güvenlik mimarisini, hem güç hem güvenlik stratejisi açısından bir daha kurabileceğini düşünüyorum. Bunun emareleri var; örneğin Almanya’nın savunma sanayii bütçesini 100 milyar avroya çıkarması, acil müdahale gücü oluşturulması tartışmaları… Aslında Avrupa’nın bir yandan güvenlik kaygıları var, bir yandan da ‘NATO’ya ne kadar güvenebiliriz’ tasasını taşıyor. Bunları gidermek için de ‘Kendi ordumuzu kuralım ve yolumuza gidelim’ kanısının geliştiğini görüyorum. AB’nin savunma açısından NATO ve ABD’den, güç açısından da Rusya’dan özerkleşmesi gerekiyor. Önümüzdeki devir, Avrupa’nın, yeni güç kaynakları arayışı ortasında olacağını görüyoruz. Kendi ayakları üzerinde duran bir Avrupa tasarımı var. Güvenlikle şekillenen, güçle süren ve pahalarla desteklenen bir Avrupa dizaynının daha besbelli olacağını düşünüyorum.”
“ÜLKEMİZ DAHA ÖNEMLİ”
Avrupa’nın ABD’den ayrışmasının, Türkiye için bir talih olduğunu vurgulayan Sarı, “Avrupa’nın kendini bir daha Avrupa merkezli halde pozisyonlandırmaya başlaması, iki bakımdan Türkiye’yi değerli kılıyor. Birincisi, Türkiye olmadan bir Avrupa güvenliği olamayacağı bir kere daha ortaya çıktı. İkincisi; güçte seçenek oluşturulacaksa önümüzdeki periyotta Türkiye epeyce daha kıymetli. Hem mevcut güç havzalarına yakın olması, birebir vakitte Doğu Akdeniz’de bulunan güç havzalarının Batı’ya taşınması konusunda. Bunlar Türkiye’yi bir daha epey değerli kılıyor” diye konuştu.
“DNA’SI UYUŞMUYOR”
Türkiye’nin önüne gelen tarihî fırsatı AKP iktidarının gerçek değerlendirmesinin mümkün olmadığını söz eden Sarı, “AKP’nin DNA’sı Batı’nın demokratik kıymetleriyle uyuşmuyor. AKP ile Batı içindeki itimat sorunu, orta ve uzun vadede Türkiye’nin önünü açabilecek, bir daha Batı ile münasebetlerini güçlendirebilecek bir siyasal çerçevenin önündeki en büyük pürüz. Mevcut iktidarla AB içinde bir itimat sorunu var.”
Mevcut tabloda ekonomik işbirliğinin yanı sıra demokrasi, hukuk devleti, laiklik ve Avrupa kıymetleri temelinde Türkiye’yi bir daha Avrupa’yla işbirliği yapan ülke haline getirmeyi amaçlayan bir siyasal yapıya gereksinim olduğunu vurgulayan Sarı, “Türkiye’nin yükselen jeopolitik değeri, tarihî pozisyonu açısından hayli büyük bir fırsat var. Bu fırsat, talihsizlik ki AKP’nin son bir yılına denk geldi. Yıpranmış, öngörüsüz, jeostratejik planlar yapamayan bir iktidar… Bu, muhalefetin aslında yeni hareket alanı” görüşünü lisana getirdi.
“YENİ İKTİDAR İHTİYACI”
Müslim Sarı, Türkiye’nin ulusal çıkarları açısından yeni bir iktidara muhtaçlık olduğunu belirterek “Artık yeni vakit içinderdayız. Yeni dizaynlar, iktidarlar gerekiyor. 2002’de açılmış parantez 20 yıl daha sonra kapanıyor. Yeni parantezin küresi ve ayakları da oluşmuş durumda. AKP bu parantezin köşesinde kenarında olabilir fakat bir iktidar olarak yok. Yeni devir artık yeni siyasal iktidarları ortaya çıkaracak” dedi.
“KURUCU GÜÇ CHP OLACAK”
Sarı, yeni bir uzlaşmanın tabanını yaratacak olan partinin CHP olduğunu lisana getirerek “İşte bu CHP’ye düşer. Zira 100 yıl evvel devlet kurmuş, ulus inşa etmiş bir parti olarak kurucu üstünlükleri var. En büyük muhalefet partisi olarak siyaseten karşılığı var. ötürüsıyla yeni siyasal iktidarın kurucu, yönlendirici gücü CHP olacak. ‘Her şeyi CHP yapacak’ demek istemiyorum. Zira Cumhuriyet fikrinin kendisi CHP’den daha üstte. ötürüsıyla parti mutfağının ortasında olmayacak lakin CHP’nin yönlendireceği, alan açacağı bir tarafta olmalı. Bu iş en çok CHP’nin gorevidir” tabirlerini kullandı.
“TÜRKİYE’NİN ÇIKAR COĞRAFYASI”
Sarı, Türkiye’nin dış siyasetinin amacına koyacağı çıkar coğrafyası ve içeriğine ait şunları söylemiş oldu: “Türkiye; Karadeniz, Akdeniz, Hazar, Kızıldeniz, Basra, bu beş deniz ülkesinde stratejik çıkarları olan bir ülke. Şöyle bir ülke düşünün; hem Müslüman hem laik. Hem Ortadoğu’da hem Batı ittifakının ortasında. Gerçek dürüst yeraltı zenginliği olmaksızın 800 milyar dolar ulusal geliri olan bir iktisat. Yaş ortalaması 33 ve demokratik fırsat penceresi 2040’a kadar açık. Hâlâ idaresi, etrafındaki ülkelerle karşılaştırdığımızda seçimle değişiyor. Bu model 100 yıl evvel kurulmuş. Bize düşen bakılırsav 100 yıl daha sonra bu modeli ihya etmek. Türkiye’nin dış siyaseti da bu beş deniz etrafında bölgesel güç olabilecek potansiyeli barındırıyor. Tüm çıkarlar Batı’da değil. Türkiye hem doğuda hem batıdadır lakin ne doğudadır ne batıdadır. Stratejik çıkarlar Kafkasya’da, Ortadoğu’da, Orta Asya’da ve Avrupa’da. Her şeyi Avrupa eksenli goren anlayışın, Türkiye’nin potansiyelini kullanma konusunda bir sonluluk yarattığını düşünüyorum. Evet Avrupa pahalı, asıl istikametimiz Batı ancak Türkiye bu 5 deniz etrafında batının bedelleri üzerinden kendi tarihi çıkarlarını harekete geçirecek bağ alanını kurmalı. Her şeyi bir tarafa yönlendirip başka taraftaki avantajları görmeyen bir dış siyaset anlayışı, Türkiye’nin bir güç olmasını pürüzler.”
“TARTIŞMALARI GÖRÜYORUZ”
AKP iktidarının önceliğinin, iç siyasette bir daha güçlenmek, ülkeye bir daha finans akışı sağlamak olduğunu belirten Sarı, şu değerlendirmeyi yaptı: “Bir Türkiye’nin bekası var, bir de iktidarın bekası var. İkisini ayırmak gerekiyor. AKP, kendi siyasal çizgisinin devamlılığı ve 2023’ü kazanmak açısından, bunu bir fırsat olarak görüp pahalandırmak isteyecektir. Lakin kısa vadeli siyasal talepler ya da çıkarlar için Türkiye’yi kaybetmeyi göze almamak gerekir. Türkiye’nin bekası, AKP’nin bekasının önündedir. Ben Batı’nın da bu biçimde baktığını, Türkiye’deki siyasetin de bu biçimde bakması gerektiğini düşünüyorum. Biliyorsunuz, kaçtır AKP kendi bekasını devletin bekasına bağlamıştı. Şunu da söyleyelim, AKP artı MHP siyasal çizgisinin ardında, devletin bekası kavramı ile konsolide olmuş bir yapı vardı. Bu yapı, 15 Temmuz’dan daha sonra fazlaca besbelli hale gelmeye başlamıştı. AKP’nin bize dayattığı Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ni de destekledi. Ancak bugün gelmiş olduğumuz noktada, bu yapıda ‘Devleti bir tek kişinin bahtına bırakmak hiç de gerçek olmadı. Devlet gelenekleriyle hiç uygun değil’ tartışmaları olduğunu da görüyoruz.”
“TÜRKİYE YOL AYRIMINDA”
Global gelişmeler eşliğinde Türkiye’nin yeni bir yol ayrımında olduğunu söyleyen Sarı, “Bütün bunların olduğu vaktin tam da cumhuriyetin yüzüncü yılına denk düşmesi, bizim için hayli kuvvetli bir metafor. Yani 100 yıl daha sonra bir sefer daha cumhuriyeti ihya etme, partilerin siyasetinin de üzerine çıkarak yeni bir parantez açma vakti. Bu partilerin parantezi değil. Sahiden Türkiye’nin birikimlerini kucaklayan bir parantez. Tüm problemlere dönüp bir daha bakmak örneğin… Yeni bir uzlaşma önermek gerekiyor. Tüm toplum kesitleriyle, üretim modeliyle Cumhuriyet’in yeni yüzyılı bu. Bu fazlaca yaşamsal ve tarihi bir yerde” diye konuştu.
“DÜNYANIN GEÇİŞ DÖNEMİ”
Covid-19 salgını daha sonrası dünyanın epey kutuplu nizama geçiş basamağını yaşadığını belirten Sarı, “AB’nin de bu kutuplardan biri olma argümanı var. Bilhassa Fransa fazlaca ihtiraslı savunuyor. Yani bir tarafta ABD, başkası tarafta AB, Çin, Hindistan ve Rusya. Fakat Rusya’yı bir kutup olarak anlamlandıramıyoruz çabucak hemen. Zira bunu taşıyacak bir iktisadi gücü yok. Değerli bir silah, güç gücü var lakin nüfus açısından yetersiz ve iktisadi gücü bunu sürdürebilecek durumda değil. ötürüsıyla AB’nin bir kutup oluşturma durumu var. NATO ortadan kalkmayacak fakat Rusya tehdidiyle, kısa vadede Atlantik’in iki yakasında Avrupa’nın biraz daha kendi yoluna gitme eğiliminde olacağını düşünüyorum” dedi.