İrritable bağırsak sendromu (İBS) müddet gelen karın rahatsızlığı yahut ağrı ile birebir durum olan bağırsak hareketlerinin değişmesi durumudur. Gerilim yahut duygusal periyotlarda ishal ve kabızlık alışkanlığındaki değişiklikler ile devam eden durumdur.
İBS, tüm yaş kümelerinde görülmektedir. birebir vakitte, İBS’li hasta bireylerin, en epeyce rahatsız oldukları durumların başında acil dışkılama hissi devamında ise şişkinlik ve dışkılama sayısıdır. İBS hastalarında karın ağrısı, çoklukla kramp biçiminde, farklı şiddette, alt kadranlarda lokalize olup gece uykudan uyandırmamaktadır.
İBS VE BESLENME MÜNASEBETİ
İBS’de beslenme tedavisinin maksadı kâfi ve istikrarlı besin alımını sağlamak ve bireyin İBS belirtilerine bakılırsa beslenme programını düzenlemek ve besinlerin gösterdikleri belirtiye göre idaresindeki potansiyel rolü açıklamaktır. İBS’ de beslenme tedavisi belirtilere yönelik olmalıdır. Belirtilerle alakalı olabilecek besinlerin diyetten çıkarılması/azaltılması gerekmektedir. Diyare durumunda az posalı, konstipasyon durumunda ise bol posalı, diyare ve konstipasyonun bir arada görüldüğü durumlarda az posalı diyete ek olarak günlük 20 gram kepek eği yapılmalıdır. Çözünebilir lif, çözünmeyen life bakılırsa daha aktiftir
Besinlerin düşük ya da yüksek FODMAP içeriğine dair kesişim noktaları belirlenmiştir . Kesişim noktalarının ortaya çıkışı dikkatli klinik müşahede ve hastaların belirti konusundaki fikirleri ile olmuştur. Porsiyonu başına 0,5 gramdan fazla özgür fruktoz içeren yiyecek ve içecekler, glukoza bakılmaksızın 3 gramdan fazla fruktoz içerenler (yüksek fruktoz yükü olanlar) ve 0,2 gramdan fazla fruktan içerenler belirtileri etkilemesi açısından riskli bulunmaktadır. İBS yönelik FODMAP diyeti buğday, soğangiller, fasülyeler, kimi meyve ve sebzeler kümeleri, laktoz içeren süt ve eserleri, sorbitol ve kimi tatlandırıcıları kısmaktadır.
İBS VE FODMAP BAĞLANTISI
FODMAP fermente edilebilir oligosakkaritler, disakkaritler, monosakkaritler ve polyollerin baş harflerinden oluşmuş tabirdir.
FODMAP bileşenlerinin ortak özellikleri ince bağırsakta zayıf emilmeleri, bakteriler tarafınca süratli bir biçimde fermente edilebilir olmaları, küçük ve ötürüsıyla ozmotik olarak faal moleküller olmalarıdır. Kolonda fermentasyona uğrayabildikleri için fermente edilebilir olarak isimlendirilmektedir. Kolonda fermente edilmeleri ince bağırsakta tamamlanmayan emilimlerinden ve sindirim için uygun hidrolaz enzimlerinin yokluğundan ya da gerekli enzimlerin düşük konsantrasyonda olmasından kaynaklanmaktadır
Belirtilerin oluşmasında rol alan beslenme yanlışlarını belirlemede ve diyetin başarılı olmasında alanla ilgili deneyimi olan diyetisyenin epeyce kıymetli rolü vardır. Diyetisyenin yapacağı kıymetlendirme ve verileceği eğitim diyetin muvaffakiyet ile sonuçlanmasını sağlar. İBS’li hastalarda düşük FODMAP diyetinin teğe bir anlatımının diyet başarısı sağladığı saptanmıştır.
Düşük FODMAP diyeti İBS hastalığında fazlaca tesirli bir tedavi olarak görülmektedir ve araştırmalara göre FODMAP diyetinin İBS’li hastalarda işlevsel gastrointestinal belirtilerin denetiminde aktifliğine dair deliller bulunmaktadır.. İBS’de fruktoz, sorbitol ve öbür polyoller molekül yüklerinin düşük olması ve lümende su tutmaları sebebi ile ishale sebep olabilmektedir. Sorbitol ve mannitolün İBS’li hastalarda sağlıklı bireylere göre daha fazla emilim göstererek gastrointestinal belirtilerin artışına sebep olduğu için bu polyollerin IBS’li hastalarda kısıtlanması önerilmektedir.
İBS, tüm yaş kümelerinde görülmektedir. birebir vakitte, İBS’li hasta bireylerin, en epeyce rahatsız oldukları durumların başında acil dışkılama hissi devamında ise şişkinlik ve dışkılama sayısıdır. İBS hastalarında karın ağrısı, çoklukla kramp biçiminde, farklı şiddette, alt kadranlarda lokalize olup gece uykudan uyandırmamaktadır.
İBS VE BESLENME MÜNASEBETİ
İBS’de beslenme tedavisinin maksadı kâfi ve istikrarlı besin alımını sağlamak ve bireyin İBS belirtilerine bakılırsa beslenme programını düzenlemek ve besinlerin gösterdikleri belirtiye göre idaresindeki potansiyel rolü açıklamaktır. İBS’ de beslenme tedavisi belirtilere yönelik olmalıdır. Belirtilerle alakalı olabilecek besinlerin diyetten çıkarılması/azaltılması gerekmektedir. Diyare durumunda az posalı, konstipasyon durumunda ise bol posalı, diyare ve konstipasyonun bir arada görüldüğü durumlarda az posalı diyete ek olarak günlük 20 gram kepek eği yapılmalıdır. Çözünebilir lif, çözünmeyen life bakılırsa daha aktiftir
Besinlerin düşük ya da yüksek FODMAP içeriğine dair kesişim noktaları belirlenmiştir . Kesişim noktalarının ortaya çıkışı dikkatli klinik müşahede ve hastaların belirti konusundaki fikirleri ile olmuştur. Porsiyonu başına 0,5 gramdan fazla özgür fruktoz içeren yiyecek ve içecekler, glukoza bakılmaksızın 3 gramdan fazla fruktoz içerenler (yüksek fruktoz yükü olanlar) ve 0,2 gramdan fazla fruktan içerenler belirtileri etkilemesi açısından riskli bulunmaktadır. İBS yönelik FODMAP diyeti buğday, soğangiller, fasülyeler, kimi meyve ve sebzeler kümeleri, laktoz içeren süt ve eserleri, sorbitol ve kimi tatlandırıcıları kısmaktadır.
İBS VE FODMAP BAĞLANTISI
FODMAP fermente edilebilir oligosakkaritler, disakkaritler, monosakkaritler ve polyollerin baş harflerinden oluşmuş tabirdir.
FODMAP bileşenlerinin ortak özellikleri ince bağırsakta zayıf emilmeleri, bakteriler tarafınca süratli bir biçimde fermente edilebilir olmaları, küçük ve ötürüsıyla ozmotik olarak faal moleküller olmalarıdır. Kolonda fermentasyona uğrayabildikleri için fermente edilebilir olarak isimlendirilmektedir. Kolonda fermente edilmeleri ince bağırsakta tamamlanmayan emilimlerinden ve sindirim için uygun hidrolaz enzimlerinin yokluğundan ya da gerekli enzimlerin düşük konsantrasyonda olmasından kaynaklanmaktadır
Belirtilerin oluşmasında rol alan beslenme yanlışlarını belirlemede ve diyetin başarılı olmasında alanla ilgili deneyimi olan diyetisyenin epeyce kıymetli rolü vardır. Diyetisyenin yapacağı kıymetlendirme ve verileceği eğitim diyetin muvaffakiyet ile sonuçlanmasını sağlar. İBS’li hastalarda düşük FODMAP diyetinin teğe bir anlatımının diyet başarısı sağladığı saptanmıştır.
Düşük FODMAP diyeti İBS hastalığında fazlaca tesirli bir tedavi olarak görülmektedir ve araştırmalara göre FODMAP diyetinin İBS’li hastalarda işlevsel gastrointestinal belirtilerin denetiminde aktifliğine dair deliller bulunmaktadır.. İBS’de fruktoz, sorbitol ve öbür polyoller molekül yüklerinin düşük olması ve lümende su tutmaları sebebi ile ishale sebep olabilmektedir. Sorbitol ve mannitolün İBS’li hastalarda sağlıklı bireylere göre daha fazla emilim göstererek gastrointestinal belirtilerin artışına sebep olduğu için bu polyollerin IBS’li hastalarda kısıtlanması önerilmektedir.