Güçlü ülkelere aşı patentlerinde ırkçılık suçlaması

celikci

Active member
Güçlü ülkelere aşı patentlerinde ırkçılık suçlaması
Ortalarında Oxfam International ve Hudut Tanımayan Hekimler üzere kuruluşların da bulunduğu kimi sivil toplum kuruluşları (STK), insan hakları hukuk örgütleri ve kamu sıhhati uzman kuruluşlarından oluşan ittifak, dünyada aşı patentlerinin dağılımında süregelen eşitsizlikler niçiniyle Birleşmiş Milletler’i (BM) ivedilikle harekete geçmeye çağırdı.

DW Türkçe’nin haberine nazaran, BM Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılması Komitesi’ne (CERD) ivedilikle sürece konulması talebiyle bir şikayet dilekçesi gönderildi. Dilekçede ABD, İngiltere, Almanya, Norveç ve İsviçre, korona virüsü pandemisinde aşı ve öteki teknolojilerin ‘adaletsiz’ ve ‘ırk ayrımcılığı güden’ bir biçimde dağılımına müdahale etmemek ve memleketler arası insan hakları hukukunu ihlal etmekle suçlandı.

İttifakın dilekçesinde Covid-19 aşılarının dünyada eşitsiz dağılımının ırkçı ayrımcılığa yol açtığı belirtilerek, buna karşı kararlılıkla gerekli adımları atmayan ülkelerin insan hakları ihlalinden hatalı pozisyonuna düşeceği kaydedildi. Kelam konusu beş ülke ayrıyeten, aşıların dünyaya dağılımını düzgünleştirmek ve eşit erişimi sağlamak üzere gerekli tedbirleri almayarak pandeminin seyrini uzatmakla suçlandı.

VARLIKLI ‘BEYAZ’LAR, FAKİR ‘SİYAH’LAR

Dilekçede, şu an aşı üreten ve stoklayan varlıklı ülkelerde çoğunluğu ‘beyazlar’ın oluşturduğuna, aşıya erişim külfeti yaşayan eski sömürge ülkelerinde ise sıklıkla ‘siyahlar’, ‘yerli halklar’ ve başka ‘beyaz olmayan’ insanların yaşadığına işaret edilerek, “Covid-19 aşılarının dağılımındaki eşitsizlik yapısal ırkçı ayrımcılığa tam örnek teşkil etmektedir” denildi.

Şikayet dilekçesinde CERD, kelam konusu ülkelere insan haklarına dayalı yükümlülüklerini hatırlatmaya ve bu ülkelerden Covid-19 aşısı, test ve tedavilerine yönelik telif haklarını süreksiz olarak askıya almalarını talep etmeye çağrıldı. Bunun yanında kelam konusu devletlerin ilaç şirketlerinin bu eserlere yönelik teknoloji ve bilgiyi başka üreticilerle paylaşmasını sağlaması istendi.

‘DOZLARIN YÜZDE 73’Ü 10 ÜLKEYE GİTTİ’

İttifak, dünya çapında aşı dozlarının yüzde 73’ünün yalnızca 10 ülkeye gittiğine ve en güçlü 10 ülkenin 2021 yılı sonuna kadar 870 milyon doz aşıyı rezerve ettiğine işaret ederek fakir ülkelere, kendilerine vaat edilen 1,8 milyar dozun yalnızca yüzde 14’ünün verildiğini ve Afrika kıtasında insanların yalnızca yüzde 5,8’inin aşılandığını vurguladı.

Güney Yarımküredeki ülkelerin 2022 yılı ortasına kadar nüfuslarının yüzde 60’ını aşılayamamaları durumunda 2025 yılına kadar 2,3 trilyon dolarlık kayba uğrayacağına da dikkat çekildi.

GÖZLER DTÖ TOPLANTISINDA

İttifakın şikayet dilekçesinin 15 Kasım-3 Aralık tarihlerinde düzenlenecek Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) toplantısı öncesinde gelmesi dikkat çekti. DTÖ toplantısında, Güney Afrika ve Hindistan tarafınca hazırlanan ve 100’ün üzerinde ülke tarafınca desteklenen tasarı görüşülecek. Tasarı, aşı teknolojisi ve bilgisinin paylaşımını, patent, endüstriyel tasarım üzere telif haklarının süreksiz olarak askıya alınmasını öngörüyor.

Dilekçede, şikayet edilen ülkelerin tasarıya karşı çıktığına işaret edilerek bu durumun dünyada ırksal, ekonomik ve coğrafik ayrıma ve ayrımcılığa katkıda bulunduğu kaydedildi.

Şikayet dilekçesinin CERD’in 15 Kasım-3 Aralık tarihleri içinde gerçekleştirilecek toplantılarında gündeme alınması bekleniyor. Dilekçede, CERD’in bu çerçevede vereceği bir sonucun DTÖ toplantısında tesirli olacağına duyulan inanç da lisana getirildi. (DW Türkçe)

ALINTIDIR
 
Üst