Gılgamış Destanı: ABD, 3 bin 500 yıllık Hayal Tableti’ni Irak’a merasimle iade edecek

celikci

Active member
Gılgamış Destanı: ABD, 3 bin 500 yıllık Hayal Tableti’ni Irak’a merasimle iade edecek
Yasa dışı yollardan ABD’ye gdolayılen ve bir müzede sergilenen Gılgamış Destanı’nın bir kısmının yazılı olduğu ‘Rüya Tableti’ bugün düzenlenecek bir merasimle Irak’a iade edilecek. ABD’de bir federal mahkemenin, Mezopotamya’dan günümüze ulaşan en eski eser olarak bilinen Gılgamış Destanı’nın bir kısmını oluşturan 3 bin 500 yıllık kil tabletin yasa dışı yollardan ülkeye sokulduğuna hükmetmesi daha sonrası yetkililer tablete el koymuştu.

İNCİL MÜZESİ’NDE SERGİLENİYORDU

Dünyanın en eski edebi yapıtlarından Gılgamış Destanı, günümüz Irak topraklarında kurulmuş Sümer kent devletinde Uruk Kralı’nı bahis ediyor. “Rüya Tableti” destanın bir kesimini oluşturuyor. Çivi yazılı kil tablet, Washington DC’de İncil Müzesi’nde sergileniyordu.

Amerikalı ve Iraklı hükümet yetkililerinin yanı sıra Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) liderinin da katılacağı merasim, tabletin Irak’a iadesi için ve tarihi eser kaçakçılığına karşı verilen çabanın doruk noktası olarak bedellendiriliyor. Washington Post gazetesinin haberine göre, ABD bugüne dek 17 bin tarihi yapıtı Irak’a geri verdi.

UNESCO Genel Yöneticisi Audrey Azoulay, tabletin iadesini tarihi bir an olarak niteledi ve Bağdat’taki Ulusal Müze’de sergilenecek tabletin Irak’ın toparlanması açısından da değer taşıdığını belirtti. Azoulay, ABD’de ele geçirilen 17 bin eser içinde en sembolik ehemmiyete sahip olan tablette anlatılan Gılgamış Destanı’nın farklı biçimlerde yenidenlandığını ve Homeros’un İlyada ve Odysseia destanlarına da esin kaynağı olduğunu belirterek, “Bu yüzden destan insanlığın ortak mücevheri, gericiliğe ve bizi ayrıştıran kimliklere karşı siper oluşturuyor” dedi.

TABLET ABD’YE NASIL GÖTÜRÜLDÜ?

Yetkililer, Hayal Tableti’nin Hobby Lobby isimli bir şirket tarafınca satın alınıp İncil Müzesi’nde sergilenmedilk evvel yasa dışı yollardan ABD’ye ithal edildiğini belirtiyor. Amerikalı bir antikacı, 2003’te Londra’da satın aldığı tableti ABD’ye gönderirken paketin içeriğine dair bildirimde bulunmamış ve uydurma evrakla satış yapmıştı.

Gılgamış Hayal Tableti, birfazlaca defa el değiştirdikten daha sonra, 2014’teki bir açık artırmada Hobby Lobby şirketi tarafınca 1,67 milyon dolara satın alındı. 2019’da ise ABD’li yetkililer müzedeki yapıta el koymuş, tabletin mülkiyetinin devlete geçmesi talebiyle dava açılmıştı. Hobby Lobby şirketi de tablet üstündeki hak kaybına razı olmuştu.

Şirket, daha evvel de haksız biçimde elde ettiği binlerce tarihi eser niçiniyle 3 milyon dolar para cezasına çarptırılmış ve bu yapıtları iade etmek zorunda kalmıştı. Evanjelist Hristiyan inancıyla bilinen şirketin kurucusu Steve Green, tartışmalı yapıtların satın alınması konusunda eleştirilmiş, kendisi ise bunu antika satın almaya başladığında “koleksiyon dünyası hakkında fazla bilgi sahibi olmamasına” bağlamıştı. (BBC Türkçe)

ALINTIDIR
 
Üst