Gecenin merakı: Kız Kulesi yok mu oldu!

ahmetbeyler

Active member
İstanbul’un siluetiyle özdeşleşmiş sembol yapılardan birisi olan Kız Kulesi’nin onarım sırasında yıkıldığı yolundaki savlar Twitter’ı karıştırdı. Yayınlanan bir görüntüde onarım niçiniyle Kız Kulesi’nin etrafına geçirilen panelin gerisinden geçen vapurun siluetinin görünmesi üzerine birfazlaca hesaptan “Kız Kulesi’ne ne oldu?”, “Yoksa Kız Kulesi yıkıldı mı?” biçiminde sorular paylaşıldı. Kulenin büsbütün kaldırılıp bir daha yapılacağı konusunda bilgi verilmemiş olması da soru işaretlerini güzelce artırdı. Kız Kulesi’nin web sitesinde yapılan çalışmalarla ilgili ayrıntıların yer aldığı açıklamada şu biçimde deniliyor: “Kulenin külah kısmının sökümünü de içeren bu süreç müdafaa konseyi tarafınca onaylanmış olup, sökülen kısımların özgün gereçlerle bir daha inşa edilmesine ait uygulama projelerinin geliştirilmesine devam edilmektedir.”

Üsküdar Belediye Lideri Hilmi Türkmen de bahisle ilgili olarak bir televizyon kanalına yaptığı açıklamada “Restorasyon düşüncesiz bir biçimde devam ediyor. hiç bir sorun yok. Her gördüğünüz görsele inanmayın” tabirlerine yer verdi.

‘Külah kısmı yapıdan uzaklaştırıldı, özgün gerecine uygun olarak yapılıyor’

Sosyal medyada tartışmaların alevlenmesi üzerine Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü bahisle ilgili kamuoyuna açıklama yaptı. Açıklamada, şöyleki denildi:

“1940’lı senelerda Kız Kulesi’nde yaşanan yangın daha sonrasında yapılmış olan betonarme eklenti, alanında uzman isimler olan Prof. Dr. Zeynep Ahunbay, Prof. Dr. Feridun Çılı, Han Tümertekin ile İstanbul Teknik Üniversitesi ve Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi tarafınca hazırlanan yapının zelzeleye karşı dayanımının olmadığına ait raporlar ve bir daha danışman hocalarımızın kontrollüğünde hazırlanan projeler doğrultusunda üniversal müdafaa unsurlarına bağlı kalarak külah kısmı yapıdan uzaklaştırılmakta, özgün materyaline uygun olarak yapılmasına yönelik çalışmalar devam etmekte olup onarıma ve Kız Kulesine ait tüm dokümanlar ve gelişmeler https://kizkulesi.com sitesinden tüm halkımızla paylaşılmaktadır.”

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Genel Sekreter Yardımcısı ve İBB Miras Genel Müdürü Mahir Polat da Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Kültür Bakanlığı Kız Kulesi onarımında son derece kıymetli hocalarımız yer alıyor. Restoran yapıldığında eski vakit içinderdan kalmış, binaya yük getiren betonarme bir teras vardı, sanırım o kaldırılıyor. Yetkili arkadaşlarımız da proje hakkında açıklama yapacaktır” dedi.

‘Bunca onarım felaketinden daha sonra oluşan yansıyı anlamak lazım’

TMMOB İdare Konseyi Üyesi Cevahir Efe Akçelik ise Twitter’dan yaptığı paylaşımda, “Kız Kulesi için onarımıyla ilgili bir yorum yapmak için şu an erken üzere. Müracaat Heyeti tarafınca hazırlanan raporda yapıya daha sonradan eklenen betonarme kısımların söküleceği belirtilmişti. Lakin ülkedeki epey onarım felaketinden daha sonra da oluşan yansıyı anlamak lazım” tabirlerine yer verdi.



Mimarlar Odası ‘Kaygılıyız’ demişti


TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi, temmuz ayında Kız Kulesi’nde Eylül 2021’den bu yana Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafınca yürütülen “restorasyon” çalışmasına ait açıklama yapmıştı. 2022 Nisan ayında bitmesi planlanan çalışmayla ilgili bakanlığın hiç bir açıklama yaptığı belirtilen açıklamada, “Yapılan çalışmalar konusunda bilgi verilmediği için de korku duyuyoruz” denilmişti. Şubeden “Kız Kulesi’ndeki onarımla ilgili Kültür ve Turizm Bakanlığı’na çağrımızdır” başlığıyla yapılan basın açıklamasında, şu sözlere yer verilmişti:
“Restorasyon çalışması kapsamında hangi süreçlerin yapıldığı ve çalışmaların ne vakte kadar süreceği konusunda bizlere mimarlık ortamı ve kamuoyu tarafınca sorular gelmektedir. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy Eylül 2021’de Kız Kulesi’nde bir basın açıklaması yapmış, burada ‘Kız Kulesi Gözlerini bir daha Açıyor’ başlığı altında restitüsyon ve onarım çalışması yapılacağını açıklamıştı. Bakan Ersoy, ‘Kız Kulesi ile ilgili yapılacak her türlü çalışma, kurulan internet sitesi üzerinden tüm şeffaflığıyla kamuoyuna sunulacaktır’ demişti. Kız Kulesi’nin Nisan 2022’de ziyaretçilerle buluşturulması gayeler içinde yer alıyordu. Çalışmalar da bir daha www.kizkulesi.com adresinden takip edilebilecekti. Kız Kulesi’nin onarımı belirtilen Nisan 2022’de bitmedi ve birkaç ay evvel etrafı büsbütün kapatıldı. Bahsedilen internet sitesinde de çalışmanın başlangıcındaki bilgiler haricinde rastgele bir bilgi yer almıyor ve Kız Kulesi’nin aktüel durumundan kelam edilmiyor. Bu kadar kısa müddette yer ve strüktürle ilgili araştırmaların tamamlanmasını beklemiyoruz lakin yapılan çalışmalar konusunda bilgi verilmediği için de telaş duyuyoruz. Yapılan çalışmaların izlenebilmesi, yürütülen proje hakkında bilgi verilmesi, pahalı bir kültür varlığı ile ilgilenen meslek insanlarının doğal beklentisidir. Titiz müdafaa çalışmalarının vakit gerektirdiğinin farkındayız, fakat bilgi paylaşımına, yapılanların etraftan izlenebilmesine de değer verilmesi gerekmektedir. TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi olarak, Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan Kız Kulesi’nin aktüel durumu ve onarım çalışmaları hakkında daha şeffaf bir müddetcin yürütülmesini ve yapılan çalışmalar hakkında kamuoyunu bilgilendirmesini talep ediyoruz.”

Üsküdar’da Bizans devrinden kalan tek yapı


1725 yılında açılan Kız Kulesi, hakkında çeşitli rivayetler anlatılan, efsanelere mevzu olan, İstanbul Boğazı’nın Marmara Denizi’ne yakın kısmında, Salacak açıklarında yer alan küçük adacık üzerinde inşa edilmiş bir yapıdır. Üsküdar’ın sembolü haline gelen kule, Üsküdar’da Bizans döneminden kalan tek yapıttır.
 
Üst