celikci
Active member
Gazete Duvar müellifleri Erdoğan-Putin görüşmesini kıymetlendirdi
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ABD’deki Birleşmiş Milletler Genel Şurası ziyaretinden daha sonrasında Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’le Soçi’de kritik bir görüşme gerçekleştirdi. Tepenin akabinde rastgele bir basın açıklaması yapılmaması dikkat çekerken, Putin görüşmeyi ‘oldukca yararlı ve kapsayıcı’, Erdoğan ise ‘verimli’ kelamlarıyla niteledi. Başkanların görüşmesini Gazete Duvar müellifleri Aydın Selcen, Sezin Öney, Musa Özuğurlu ve Mühdan Sağlam kıymetlendirdi.
İNADINA RUSYA, İNADINA PUTİN
Aydın Selcen
Aydın Selcen: Soçi’den kendimce çıkardığım kararı başlığa taşıdım ancak “inadına” dış siyaset olmaz. Görüşmenin bilhassa “baş başa” ve heyetler katılmadan olacağı Erdoğan tarafınca vurgulanmıştı. Sıranın Putin’de olduğu biçimde, Erdoğan’ın Rusya’ya gittiği bir öbür bilgi. Bu toplantıdan evvel bir geceyarısı adeta Moskova’ya celbedilen Beşar Esat’ın altı yıl ortadan daha sonra ziyareti ve hem Idlip’te hem Afrin’de TSK takviyeli yahut TSK müşahede noktaları etrafındaki gayelerin vurulması da o denli. Bir öteki data de, Soçi buluşmasının, New York’a BM Genel Heyeti için giden Erdoğan’ın orada Biden’la fotoğraf verme imkanı bulamaması ve bu durumdan daha evvel bir diğer ABD lideriyle “bu biçimde bir konum” yaşamadığından yakınması ile Ekim ayı sonunda İtalya’da G-20 marjında nihayet Biden’le bir daha görüşüleceğinin duyurulması ortasına denk gelmesi. Soçi görüşmesinin akabinde basın toplantısı düzenlenmedi. Beklenenin bilakis, çeviri için ayrılan vakit da düşüldüğünde, ikili görüşmenin çok kısa sürmesi de başka bilgiler.
toplantıdan evvel düzenlenen ortak basın toplantısında Erdoğan sadece S-400 alımı değil “savunma endüstrinde birlikte attığımız adımlardan” kelam etti. Değişik formda “BM Genel Şurası’nda malum zevat kimi hususları bilhassa sordu. Biz de onlara esasen gereken karşılığı verdik.” sözünü kullandı. Atılan adımlardan dönülmesinin de mümkün olmadığını lisana getirerek, S-400 alımına dolaylı atıfta bulundu. Üzerine, “Türkiye-Rusya bağlantılarında her geçen gün epey daha güçlenerek devam etmemizde fazlaca büyük yararlar var” diye ekledi. Akkuyu nükleer santralinin kısa müddette faaliyete geçirilmesi niyetini belirtti. Gaz konusunaysa girmedi. Suriye’de iki ülke içinde ayrılan makasa ve çakışan ulusal çıkarlara rağmen işbirliğinin devamının ehemmiyetinden kelam etti. Putin ise Türk Akımı, Suriye, Libya, Karabağ mevzularını olumlu ögeler olarak öne çıkardı.
İçeride keyfi tek adam idaresi, pandemi ve artan güç maliyeti baskısıyla uygunca bozulan iktisat ve kamuoyu yoklamalarında birinci defa geriden gelme baskısı altındaki Erdoğan, NY ziyaretinden de düş kırıklığıyla dönmüştü. Rusya da Suriye’de TSK’nın can kayıplarına yol açacak halde baskının yakıcılığını artırmıştı. O hiddet ve celâlle ve “bu işi ben kendim halledeceğim” havasına gidilen Soçi’den ortaya çıkan birinci profil resmi bu. Şayet üzerine konuşulacak bir fotoğraf var ise. Özetin özeti, “yolcudur Abbas bağlasan durmaz” ve tüm muhataplar bu gidişatın farkında. Kimse batan gemiye bilet almak için sıraya girmez.
ABD VE RUSYA İLE ‘ANLIK DİNAMİK’ NEREYE KADAR?
Sezin Öney
Sezin Öney: Artık klasikleşen bir denklem var: Türkiye, geçmişten gelen ABD ile “Batı İttifakı” münasebetlerini işine geldiği vakit gündeme getirip koruyor; öbür vakit içinderda ise, bu alakayı “esneten” formüller deniyor. Problem şu ki, Hindistan üzere ülkeler ABD ile, daha dinamik ve konjonktüre uygun “anlık” bağlantılar yürütebiliyorlar. örneğin, Hindistan’ın Rusya’dan “S-400 savunma sistemi alma süreci”, Türkiye’ninki kadar dünyada konuşulmuyor. Zira, Hindistan’a oranla Türkiye epeyce daha Batı ve ABD ile angaje bir ülke.
Türkiye, “Batı’dan kopuyor” deniyor -bu durum daha hiç gündeme gelmedi bile Ankara’nın dış siyasetinde. Yalnızca, taraflar birbirlerine karşı oynandı- ki, bu da aslında bir “dış politika” değil. ABD’de Joe Biden idaresi, şayet ki, Ankara’ya yakınlık gösterseydi- şu an Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’i, “mevkidaşım” olarak niteleyip Soçi’de buluştuğu bir tabloyu da görmeyebilirdik. Bu periyot, Türkiye’de insan haklarının daha da es geçilip, daha dehşet yaratan bir devrin de başlangıcı olabilir.
Kremlin durumun son derece farkında. Kremlin, Putin demek değil: Rusya, artık bir toplu devlet yapısını temsil ettiğini öne süren güç odaklarının koalisyonu. Kremlin de Ankara’dan ne alabileceğine bakıyor ve bu bu biçimde olmaya devam edecek.
Dahası, Kremlin epey net halde Batı dünyası ile görüşse de, o yapıya karşı olduğunu tabir eden bir yaklaşımda; bu açıdan Çin’in ötesinde bir ideolojik çarpışma pozisyonunda. ABD’nin Ortadoğu’dan çekilmesini de azamî avantajına kullanacak Kremlin, bu bölgede epey daha fazla nüfuz sahibi olacak. Biden idaresinin NATO’yu “kâle almazcasına” gerçekleştirdiği ABD-Britanya-Avustralya savunma paktı AUKUS üslubu yaklaşımlar da, bu kırılmayı güçlendirecek.
Türkiye de, Moskova-Ankara siyasi irtibatının nasıl gittiğinin farkına, bu kış ile birlikte elektrik ve ısınmaya ait faturaların durumuyla birlikte varacak.
SONUÇ: VAKİT HENGAME VAKTİ DEĞİL
Musa Özuğurlu
Musa Özuğurlu: Buluşma öncesinde verilen iletilerde “esas mevzulardan” epeyce ikili işbirliği, iktisat, alışveriş üzere mevzulara vurgu yapılması iki tarafın da “banttan oynamayı” tercih ettiğini ya da en azından bu biçimde düşünülmesini istediğini gösteriyor.
halbuki hayli kıymetli mevzular var. Bu bahislere değinilmemesi kimi problemlerin çözülmesi ya da öncelik sırasında görüş ayrılıklarının olduğunu gösteriyor. Örneğin İdlib konusunda masada dolaylı olarak bulunan Suriye’nin sabırsızlığı sürüyor. Rusya ise İdlib konusunun Suriye’de siyasetin olağana dönmesi, iktisadın düzelmesi, Kürt sıkıntısının tahlili üzere bahislerin önünde mani olduğunun farkında. Lakin ABD’nin varlığı ve Türkiye’nin ABD karşısındaki durumu sebebi ile Erdoğan lehine beklemeyi kabul ediyor.
İki başkan ayrıştıkları mevzuları direkt ve sonuç alıcı ya da birbirlerini karşı karşıya getirecek biçimde çözmeye çalışmak yerine “doğal akışa” bırakmayı ve (Rusya’nın bombardımanları gibi) dolaylı yoldan çözmeyi, buna karşılık ortaklaştıkları hususlar üzerinde daha epeyce çalışmayı ve bariz biçimde hareket etmeyi benimsemiş görünüyorlar. Bu durumun gelecekte nereye evrileceğini ise Erdoğan’ın durumu belirleyecek üzere. Sonuçta Rusya ve Suriye açısından tartışılacak bir mevzu yok ve duruşları ile ne yapmak istedikleri ortada. Öbür yandan Batı bloku ile sorun yaşayan Erdoğan’ın Rusya’ya yaklaşması Rusya açısından kâfi olmayabilir.
Putin iç ve dış siyasette vakte gereksinimi olan Erdoğan’dan bir karşılık bekleyecektir. Alandaki durum bundan daha sonra somut adımları gerektiriyor. Bu niçinle ikili içinde Türkiye’nin Suriye ile olağanlaşması, İdlib konusunda Suriye’ye daha anlayış ile yaklaşılması ve/veya ABD’nin varlığına karşı Türkiye’nin önde olacağı bir planın konuşulmuş olması büyük mümkünlük.
BEKLENTİLER UYUŞMADI
Mühdan Sağlam
Mühdan Sağlam: İki başkan içindeki tepenin beklenenden kısa sürdüğü söylenmeli. Peskov’un açıklamasından bu görüşmenin 4-5 saat süreceği öngörülüyordu. Fakat çeviride dahil görüşme 2 saat 45 dakika sürdü. Yani aslında iki önder yaklaşık 1,5 saat görüştü. Gündemin yoğunluğu dikkate alındığında sırf kimi başlıkları özetlemek gerekirse ele aldıklarını düşünüyorum. Heyetlerin olmayışı aslına bakarsanız görüşmenin kararına dönük ipuçları veriyordu. Erdoğan Putin’e ne söylemiş oldu, nasıl bir yanıt aldı, kestirmek güç. Yanıtlar sırf Erdoğan’da. Lakin görüşme daha sonrasında bir basın toplantısının olmaması görüşmenin pek de yeterli geçmediğini, ya da görüş birliğinin sağlanamadığını gösteriyor. Kuvvetle mümkün heyetlerin bir ortaya geleceği, vakte yayılmış bir görüşme trafiği bizi bekliyor. Lakin görüşmenin Erdoğan’ın beklentisiyle uyuşmadığı söylenebilir.
(HABER MERKEZİ)
ALINTIDIR
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ABD’deki Birleşmiş Milletler Genel Şurası ziyaretinden daha sonrasında Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’le Soçi’de kritik bir görüşme gerçekleştirdi. Tepenin akabinde rastgele bir basın açıklaması yapılmaması dikkat çekerken, Putin görüşmeyi ‘oldukca yararlı ve kapsayıcı’, Erdoğan ise ‘verimli’ kelamlarıyla niteledi. Başkanların görüşmesini Gazete Duvar müellifleri Aydın Selcen, Sezin Öney, Musa Özuğurlu ve Mühdan Sağlam kıymetlendirdi.
İNADINA RUSYA, İNADINA PUTİN
Aydın Selcen
Aydın Selcen: Soçi’den kendimce çıkardığım kararı başlığa taşıdım ancak “inadına” dış siyaset olmaz. Görüşmenin bilhassa “baş başa” ve heyetler katılmadan olacağı Erdoğan tarafınca vurgulanmıştı. Sıranın Putin’de olduğu biçimde, Erdoğan’ın Rusya’ya gittiği bir öbür bilgi. Bu toplantıdan evvel bir geceyarısı adeta Moskova’ya celbedilen Beşar Esat’ın altı yıl ortadan daha sonra ziyareti ve hem Idlip’te hem Afrin’de TSK takviyeli yahut TSK müşahede noktaları etrafındaki gayelerin vurulması da o denli. Bir öteki data de, Soçi buluşmasının, New York’a BM Genel Heyeti için giden Erdoğan’ın orada Biden’la fotoğraf verme imkanı bulamaması ve bu durumdan daha evvel bir diğer ABD lideriyle “bu biçimde bir konum” yaşamadığından yakınması ile Ekim ayı sonunda İtalya’da G-20 marjında nihayet Biden’le bir daha görüşüleceğinin duyurulması ortasına denk gelmesi. Soçi görüşmesinin akabinde basın toplantısı düzenlenmedi. Beklenenin bilakis, çeviri için ayrılan vakit da düşüldüğünde, ikili görüşmenin çok kısa sürmesi de başka bilgiler.
toplantıdan evvel düzenlenen ortak basın toplantısında Erdoğan sadece S-400 alımı değil “savunma endüstrinde birlikte attığımız adımlardan” kelam etti. Değişik formda “BM Genel Şurası’nda malum zevat kimi hususları bilhassa sordu. Biz de onlara esasen gereken karşılığı verdik.” sözünü kullandı. Atılan adımlardan dönülmesinin de mümkün olmadığını lisana getirerek, S-400 alımına dolaylı atıfta bulundu. Üzerine, “Türkiye-Rusya bağlantılarında her geçen gün epey daha güçlenerek devam etmemizde fazlaca büyük yararlar var” diye ekledi. Akkuyu nükleer santralinin kısa müddette faaliyete geçirilmesi niyetini belirtti. Gaz konusunaysa girmedi. Suriye’de iki ülke içinde ayrılan makasa ve çakışan ulusal çıkarlara rağmen işbirliğinin devamının ehemmiyetinden kelam etti. Putin ise Türk Akımı, Suriye, Libya, Karabağ mevzularını olumlu ögeler olarak öne çıkardı.
İçeride keyfi tek adam idaresi, pandemi ve artan güç maliyeti baskısıyla uygunca bozulan iktisat ve kamuoyu yoklamalarında birinci defa geriden gelme baskısı altındaki Erdoğan, NY ziyaretinden de düş kırıklığıyla dönmüştü. Rusya da Suriye’de TSK’nın can kayıplarına yol açacak halde baskının yakıcılığını artırmıştı. O hiddet ve celâlle ve “bu işi ben kendim halledeceğim” havasına gidilen Soçi’den ortaya çıkan birinci profil resmi bu. Şayet üzerine konuşulacak bir fotoğraf var ise. Özetin özeti, “yolcudur Abbas bağlasan durmaz” ve tüm muhataplar bu gidişatın farkında. Kimse batan gemiye bilet almak için sıraya girmez.
ABD VE RUSYA İLE ‘ANLIK DİNAMİK’ NEREYE KADAR?
Sezin Öney
Sezin Öney: Artık klasikleşen bir denklem var: Türkiye, geçmişten gelen ABD ile “Batı İttifakı” münasebetlerini işine geldiği vakit gündeme getirip koruyor; öbür vakit içinderda ise, bu alakayı “esneten” formüller deniyor. Problem şu ki, Hindistan üzere ülkeler ABD ile, daha dinamik ve konjonktüre uygun “anlık” bağlantılar yürütebiliyorlar. örneğin, Hindistan’ın Rusya’dan “S-400 savunma sistemi alma süreci”, Türkiye’ninki kadar dünyada konuşulmuyor. Zira, Hindistan’a oranla Türkiye epeyce daha Batı ve ABD ile angaje bir ülke.
Türkiye, “Batı’dan kopuyor” deniyor -bu durum daha hiç gündeme gelmedi bile Ankara’nın dış siyasetinde. Yalnızca, taraflar birbirlerine karşı oynandı- ki, bu da aslında bir “dış politika” değil. ABD’de Joe Biden idaresi, şayet ki, Ankara’ya yakınlık gösterseydi- şu an Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’i, “mevkidaşım” olarak niteleyip Soçi’de buluştuğu bir tabloyu da görmeyebilirdik. Bu periyot, Türkiye’de insan haklarının daha da es geçilip, daha dehşet yaratan bir devrin de başlangıcı olabilir.
Kremlin durumun son derece farkında. Kremlin, Putin demek değil: Rusya, artık bir toplu devlet yapısını temsil ettiğini öne süren güç odaklarının koalisyonu. Kremlin de Ankara’dan ne alabileceğine bakıyor ve bu bu biçimde olmaya devam edecek.
Dahası, Kremlin epey net halde Batı dünyası ile görüşse de, o yapıya karşı olduğunu tabir eden bir yaklaşımda; bu açıdan Çin’in ötesinde bir ideolojik çarpışma pozisyonunda. ABD’nin Ortadoğu’dan çekilmesini de azamî avantajına kullanacak Kremlin, bu bölgede epey daha fazla nüfuz sahibi olacak. Biden idaresinin NATO’yu “kâle almazcasına” gerçekleştirdiği ABD-Britanya-Avustralya savunma paktı AUKUS üslubu yaklaşımlar da, bu kırılmayı güçlendirecek.
Türkiye de, Moskova-Ankara siyasi irtibatının nasıl gittiğinin farkına, bu kış ile birlikte elektrik ve ısınmaya ait faturaların durumuyla birlikte varacak.
SONUÇ: VAKİT HENGAME VAKTİ DEĞİL
Musa Özuğurlu
Musa Özuğurlu: Buluşma öncesinde verilen iletilerde “esas mevzulardan” epeyce ikili işbirliği, iktisat, alışveriş üzere mevzulara vurgu yapılması iki tarafın da “banttan oynamayı” tercih ettiğini ya da en azından bu biçimde düşünülmesini istediğini gösteriyor.
halbuki hayli kıymetli mevzular var. Bu bahislere değinilmemesi kimi problemlerin çözülmesi ya da öncelik sırasında görüş ayrılıklarının olduğunu gösteriyor. Örneğin İdlib konusunda masada dolaylı olarak bulunan Suriye’nin sabırsızlığı sürüyor. Rusya ise İdlib konusunun Suriye’de siyasetin olağana dönmesi, iktisadın düzelmesi, Kürt sıkıntısının tahlili üzere bahislerin önünde mani olduğunun farkında. Lakin ABD’nin varlığı ve Türkiye’nin ABD karşısındaki durumu sebebi ile Erdoğan lehine beklemeyi kabul ediyor.
İki başkan ayrıştıkları mevzuları direkt ve sonuç alıcı ya da birbirlerini karşı karşıya getirecek biçimde çözmeye çalışmak yerine “doğal akışa” bırakmayı ve (Rusya’nın bombardımanları gibi) dolaylı yoldan çözmeyi, buna karşılık ortaklaştıkları hususlar üzerinde daha epeyce çalışmayı ve bariz biçimde hareket etmeyi benimsemiş görünüyorlar. Bu durumun gelecekte nereye evrileceğini ise Erdoğan’ın durumu belirleyecek üzere. Sonuçta Rusya ve Suriye açısından tartışılacak bir mevzu yok ve duruşları ile ne yapmak istedikleri ortada. Öbür yandan Batı bloku ile sorun yaşayan Erdoğan’ın Rusya’ya yaklaşması Rusya açısından kâfi olmayabilir.
Putin iç ve dış siyasette vakte gereksinimi olan Erdoğan’dan bir karşılık bekleyecektir. Alandaki durum bundan daha sonra somut adımları gerektiriyor. Bu niçinle ikili içinde Türkiye’nin Suriye ile olağanlaşması, İdlib konusunda Suriye’ye daha anlayış ile yaklaşılması ve/veya ABD’nin varlığına karşı Türkiye’nin önde olacağı bir planın konuşulmuş olması büyük mümkünlük.
BEKLENTİLER UYUŞMADI
Mühdan Sağlam
Mühdan Sağlam: İki başkan içindeki tepenin beklenenden kısa sürdüğü söylenmeli. Peskov’un açıklamasından bu görüşmenin 4-5 saat süreceği öngörülüyordu. Fakat çeviride dahil görüşme 2 saat 45 dakika sürdü. Yani aslında iki önder yaklaşık 1,5 saat görüştü. Gündemin yoğunluğu dikkate alındığında sırf kimi başlıkları özetlemek gerekirse ele aldıklarını düşünüyorum. Heyetlerin olmayışı aslına bakarsanız görüşmenin kararına dönük ipuçları veriyordu. Erdoğan Putin’e ne söylemiş oldu, nasıl bir yanıt aldı, kestirmek güç. Yanıtlar sırf Erdoğan’da. Lakin görüşme daha sonrasında bir basın toplantısının olmaması görüşmenin pek de yeterli geçmediğini, ya da görüş birliğinin sağlanamadığını gösteriyor. Kuvvetle mümkün heyetlerin bir ortaya geleceği, vakte yayılmış bir görüşme trafiği bizi bekliyor. Lakin görüşmenin Erdoğan’ın beklentisiyle uyuşmadığı söylenebilir.
(HABER MERKEZİ)
ALINTIDIR