Orta gelir kümeleri, hem ülkeler hem dünyanın geneli için son derece değerlidir. Bilhassa gelişmekte olan ülkelerde orta gelir kümeleri tıpkı zamandamokrasinin teminatı tıpkı vakitte iktisadın büyümesinin ana ögeleridir. Bu küme demokrasinin teminatıdır zira, kendi kendine yetebilen bir yapıdadır. Üst gelir kümesi üzere, hükümetle yakın ilgiler ve kamu ihalelerine erişim arayışları yoktur.
Keza alt gelir kümeleri üzere de, oy tercihlerini hükümetlerin yapacağı toplumsal transferlere bakılırsa belirlemezler. İktisattaki davranışlarına baktığımızda yatırım ve tasarruf oranları istikrarlıdır. Tüketim ortasında önemli hisseleri vardır.
NİTELİKLİ MESLEK MENSUPLARI GÜNDEN GÜNE YOKSULLAŞIYOR
Haliyle vergilerin kıymetli bir kısmını üretirler ve ekonomik büyümede manalı tesir yaratırlar. Ayrıyeten orta gelir kümesinin büyük olduğu gelişmekte olan ülkelerde gelir adaleti de toplumsal barış da nazarance daha yeterli durumdadır. Orta gelir kümelerinde rastgele bir aşırılık bakılırsace daha güç yer bulur. Biroldukça olumlu yanı bulunan bu kümede manalı oranda hisse, küçük esnaf ve lisans mezunu nitelikli mesleklerin mensuplarına aittir.
Bu yazı çerçevesinde bunlardan nitelikli meslek mensuplarının ortasında bulundukları fakirleşme halini ele alacağız.
Ülkelerin yakın gelecekte ne kadar ilerleyeceğinin ana göstergelerinden biri bugün sahip olduğu ve yarın için şimdiden hazırladığı nitelikli insan kaynağının büyüklüğüdür. Bu takımlar yardımıyla birikim ilerler. Ülke, dış dünya ile hem daha entegre tıpkı vakitte daha rekabetçi olur. Cumhuriyet’in en kıymetli başarılarından biri de bu nitelikli insan kaynağını özgün modellerle süratlice yaratmış olmasıdır.
Cumhuriyet’in takımları bu süreci inşaa ederken, bugünkü üzere “yapılan okul adeti eşittir nitelikli eğitim” yüzeyselliği ortasında bakmadığından topluma eğitimin, eğitimli birey olmanın değerini de anlatmayı tercih etti.
“AKP İLE BİRLİKTE, EĞİTİMLİ OLMANIN PRESTİJİ ERİTİLDİ”
Özetle Cumhuriyet; eğitimli olmanın prestijini daima yüksek tuttu ve tam da bu niçinle hiç bir zaman “cüreti artırılmış cehalet” bugünkü kadar yaygın olmadı. AKP iktidarları ile birlikte, evvel eğitimli olmanın prestiji eritildi daha sonra da nitelikli olmanın getirdiği refah ortadan kalktı. Hem kentlerde tüketimin artması tıpkı vakitte kendilerine yakın (sıklıkla da dinci) ancak liyakate uzak takımları akademisyen yapabilmek için her kente üniversite açtılar. Planlamadan mahrum, popülist ve gerçeklikten kopuk bu durum gereksinim fazlası mezunları piyasanın işleyişine bıraktı.
Sonuç olarak, maalesef gereksinim fazlası ve bir o kadar da kıymetsiz nitelikli fakirler oluştu. Gelin birkaç nitelikli meslek kümesi üzerinden bu durumun boyutunu birlikte inceleyelim.
5 MESLEK KÜMESİ ELE ALINDI
Dünyanın her yerinde olduğu üzere Anadolu toplumunun da gözünde daha prestijli meslekler var. Bu mesleklerin neler olduğuna dair ülkemizde yapılan çalışmalardan biri de, 2014 yılında Sn. Lütfi Sunar’ın yürütücülüğünde bir küme araştırmacı tarafınca yapılmış “Türkiye Mesleksel Prestij Araştırması”dır. kuvvetli bir bilimsel temele dayalı bu çalışmanın neticelerinda yer alan bilgilerden yola çıkarak ülkede toplum gözündeki en prestijli mesleklerin mensuplarının durumunu inceleyelim.
İtibarı en yüksek 20 meslek kümesinden mimar, psikolog, makine mühendisi, avukat ve inşaat mühendislerinin ortasında bulunduğu yoksulluk haline bakalım.
Türk-İş’in, geçtiğimiz ay yayınlanan ‘Yoksulluk ve Açlık Hududu Araştırması’na bakılırsa açlık hududu 4 bin 928 TL ve yoksulluk sonu da 16 bin 52 TL olarak hesaplandı. Bu nitelikli meslek mensuplarının konut geçindirmek zorunda kalması durumunda ne derece zorlanacaklarına, hanelerin nasıl bir yoksulluk durumunda olacağına ortalama fiyatlar üzerinden bakalım.
Yaygın bir insan kaynakları platformu olan Meslek.net’in “Pozisyon Rehberi” ismi altında her insanın erişimine açık bir data havuzu var. Buradan rastgele bir mesleksel durumu seçip o alanda çalışan binlerce kişinin gerçek maaşları üzerinden en düşük, ortalama ve en yüksek maaşlarını bakılırsabiliyorsunuz. Daha açıklayıcı olacağı için ortalama maaşlar üzerinden gitmeyi tercih ettik. Yoksulluk sonunun (şimdilik) 16 bin 52 TL olduğunu hatırlatarak tek tek meslekleri ele alalım.
Mimarlar: 2 bin 47 mimarın maaşlarının ortalaması alındığında Türkiye’de mimarlar 7 bin 490 TL’ye çalışmaktadır. Yani fakir olmaması için gereken maaşın sadece yüzde 46,7’sini alabiliyor.
Psikologlar: 541 psikoloğun maaşlarının ortalaması alındığında Türkiye’de psikologlar 5 bin 680 TL’ye çalışmaktadır. Yani fakir olmaması için gereken maaşın sadece yüzde 35,4’ünü alabiliyor.
Makine Mühendisleri: 2 bin 702 makine mühendisinin maaşlarının ortalaması alındığında Türkiye’de makine mühendisleri 7 bin 140 TL’ye çalışmaktadır. Yani fakir olmaması için gereken maaşın sadece yüzde 44,5’ini alabiliyor.
Avukatlar: Bin 947 avukatın maaşlarının ortalaması alındığında Türkiye’de avukatlar 7 bin 820 TL’ye çalışmaktadır. Yani fakir olmaması için gereken maaşın sadece yüzde 48,7’sini alabiliyor.
İnşaat Mühendisleri: 2 bin 15 inşaat mühendisinin maaşlarının ortalaması alındığında Türkiye’de inşaat mühendisleri 7 bin 530 TL’ye çalışmaktadır. Yani fakir olmaması için gereken maaşın sırf yüzde 46,9’unu alabiliyor.
“GENÇLERE ÖZÜR BORCUMUZ VAR”
Tabloya bakınca ülkenin gençlerinin niye TikTok görüntüsü çekerek ünlülük üzerinden zenginleşmeye yahut yurtdışına “kapağı atmaya” öncelik verdiği daha anlaşılır hale geliyor. Bu tercihleri için bırakın ülkenin gençlerini yargılamayı onlara büyük bir özür borcumuz var.
İlk seçimden daha sonra iktidarın değişeceğine ve toplumsal demokrasinin iktidara geleceğine inancım tam. Bu iktidar değişikliğinde enflasyonu düşürme, hayat pahalılığını ortadan kaldırma üzere güç sıkıntıları beklenenden daha süratli aşacağız.
Fakat asıl imtihanı, eğitimli olmanın prestij ve refah getirdiği bir toplumu inşaa etme alanında vereceğiz. Bu imtihanda rehberimiz, klasik sağın yaptığı üzere altyapı projeleri üzerinden değil insanı merkeze alan bir kalkınma programının olması gerekiyor.
Ertan Aksoy
[email protected]
Keza alt gelir kümeleri üzere de, oy tercihlerini hükümetlerin yapacağı toplumsal transferlere bakılırsa belirlemezler. İktisattaki davranışlarına baktığımızda yatırım ve tasarruf oranları istikrarlıdır. Tüketim ortasında önemli hisseleri vardır.
NİTELİKLİ MESLEK MENSUPLARI GÜNDEN GÜNE YOKSULLAŞIYOR
Haliyle vergilerin kıymetli bir kısmını üretirler ve ekonomik büyümede manalı tesir yaratırlar. Ayrıyeten orta gelir kümesinin büyük olduğu gelişmekte olan ülkelerde gelir adaleti de toplumsal barış da nazarance daha yeterli durumdadır. Orta gelir kümelerinde rastgele bir aşırılık bakılırsace daha güç yer bulur. Biroldukça olumlu yanı bulunan bu kümede manalı oranda hisse, küçük esnaf ve lisans mezunu nitelikli mesleklerin mensuplarına aittir.
Bu yazı çerçevesinde bunlardan nitelikli meslek mensuplarının ortasında bulundukları fakirleşme halini ele alacağız.
Ülkelerin yakın gelecekte ne kadar ilerleyeceğinin ana göstergelerinden biri bugün sahip olduğu ve yarın için şimdiden hazırladığı nitelikli insan kaynağının büyüklüğüdür. Bu takımlar yardımıyla birikim ilerler. Ülke, dış dünya ile hem daha entegre tıpkı vakitte daha rekabetçi olur. Cumhuriyet’in en kıymetli başarılarından biri de bu nitelikli insan kaynağını özgün modellerle süratlice yaratmış olmasıdır.
Cumhuriyet’in takımları bu süreci inşaa ederken, bugünkü üzere “yapılan okul adeti eşittir nitelikli eğitim” yüzeyselliği ortasında bakmadığından topluma eğitimin, eğitimli birey olmanın değerini de anlatmayı tercih etti.
“AKP İLE BİRLİKTE, EĞİTİMLİ OLMANIN PRESTİJİ ERİTİLDİ”
Özetle Cumhuriyet; eğitimli olmanın prestijini daima yüksek tuttu ve tam da bu niçinle hiç bir zaman “cüreti artırılmış cehalet” bugünkü kadar yaygın olmadı. AKP iktidarları ile birlikte, evvel eğitimli olmanın prestiji eritildi daha sonra da nitelikli olmanın getirdiği refah ortadan kalktı. Hem kentlerde tüketimin artması tıpkı vakitte kendilerine yakın (sıklıkla da dinci) ancak liyakate uzak takımları akademisyen yapabilmek için her kente üniversite açtılar. Planlamadan mahrum, popülist ve gerçeklikten kopuk bu durum gereksinim fazlası mezunları piyasanın işleyişine bıraktı.
Sonuç olarak, maalesef gereksinim fazlası ve bir o kadar da kıymetsiz nitelikli fakirler oluştu. Gelin birkaç nitelikli meslek kümesi üzerinden bu durumun boyutunu birlikte inceleyelim.
5 MESLEK KÜMESİ ELE ALINDI
Dünyanın her yerinde olduğu üzere Anadolu toplumunun da gözünde daha prestijli meslekler var. Bu mesleklerin neler olduğuna dair ülkemizde yapılan çalışmalardan biri de, 2014 yılında Sn. Lütfi Sunar’ın yürütücülüğünde bir küme araştırmacı tarafınca yapılmış “Türkiye Mesleksel Prestij Araştırması”dır. kuvvetli bir bilimsel temele dayalı bu çalışmanın neticelerinda yer alan bilgilerden yola çıkarak ülkede toplum gözündeki en prestijli mesleklerin mensuplarının durumunu inceleyelim.
İtibarı en yüksek 20 meslek kümesinden mimar, psikolog, makine mühendisi, avukat ve inşaat mühendislerinin ortasında bulunduğu yoksulluk haline bakalım.
Türk-İş’in, geçtiğimiz ay yayınlanan ‘Yoksulluk ve Açlık Hududu Araştırması’na bakılırsa açlık hududu 4 bin 928 TL ve yoksulluk sonu da 16 bin 52 TL olarak hesaplandı. Bu nitelikli meslek mensuplarının konut geçindirmek zorunda kalması durumunda ne derece zorlanacaklarına, hanelerin nasıl bir yoksulluk durumunda olacağına ortalama fiyatlar üzerinden bakalım.
Yaygın bir insan kaynakları platformu olan Meslek.net’in “Pozisyon Rehberi” ismi altında her insanın erişimine açık bir data havuzu var. Buradan rastgele bir mesleksel durumu seçip o alanda çalışan binlerce kişinin gerçek maaşları üzerinden en düşük, ortalama ve en yüksek maaşlarını bakılırsabiliyorsunuz. Daha açıklayıcı olacağı için ortalama maaşlar üzerinden gitmeyi tercih ettik. Yoksulluk sonunun (şimdilik) 16 bin 52 TL olduğunu hatırlatarak tek tek meslekleri ele alalım.
Mimarlar: 2 bin 47 mimarın maaşlarının ortalaması alındığında Türkiye’de mimarlar 7 bin 490 TL’ye çalışmaktadır. Yani fakir olmaması için gereken maaşın sadece yüzde 46,7’sini alabiliyor.
Psikologlar: 541 psikoloğun maaşlarının ortalaması alındığında Türkiye’de psikologlar 5 bin 680 TL’ye çalışmaktadır. Yani fakir olmaması için gereken maaşın sadece yüzde 35,4’ünü alabiliyor.
Makine Mühendisleri: 2 bin 702 makine mühendisinin maaşlarının ortalaması alındığında Türkiye’de makine mühendisleri 7 bin 140 TL’ye çalışmaktadır. Yani fakir olmaması için gereken maaşın sadece yüzde 44,5’ini alabiliyor.
Avukatlar: Bin 947 avukatın maaşlarının ortalaması alındığında Türkiye’de avukatlar 7 bin 820 TL’ye çalışmaktadır. Yani fakir olmaması için gereken maaşın sadece yüzde 48,7’sini alabiliyor.
İnşaat Mühendisleri: 2 bin 15 inşaat mühendisinin maaşlarının ortalaması alındığında Türkiye’de inşaat mühendisleri 7 bin 530 TL’ye çalışmaktadır. Yani fakir olmaması için gereken maaşın sırf yüzde 46,9’unu alabiliyor.
“GENÇLERE ÖZÜR BORCUMUZ VAR”
Tabloya bakınca ülkenin gençlerinin niye TikTok görüntüsü çekerek ünlülük üzerinden zenginleşmeye yahut yurtdışına “kapağı atmaya” öncelik verdiği daha anlaşılır hale geliyor. Bu tercihleri için bırakın ülkenin gençlerini yargılamayı onlara büyük bir özür borcumuz var.
İlk seçimden daha sonra iktidarın değişeceğine ve toplumsal demokrasinin iktidara geleceğine inancım tam. Bu iktidar değişikliğinde enflasyonu düşürme, hayat pahalılığını ortadan kaldırma üzere güç sıkıntıları beklenenden daha süratli aşacağız.
Fakat asıl imtihanı, eğitimli olmanın prestij ve refah getirdiği bir toplumu inşaa etme alanında vereceğiz. Bu imtihanda rehberimiz, klasik sağın yaptığı üzere altyapı projeleri üzerinden değil insanı merkeze alan bir kalkınma programının olması gerekiyor.
Ertan Aksoy
[email protected]