Tarihi kültürel zenginlikleriyle Kapadokya’ya açılan kapı olan ve Orta Anadolu ve Kapadokya’nın birinci yerleşim yeri olarak bilinen Aksaray’da yaşanan dünya birincileri herkesi şaşırtıyor.
Birinciler içinde yer alan ve 10 bin 500 yıl evvel gerçekleştirilen dünyanın birinci beyin ameliyatı da Aksaray’da gerçekleştirildi.
Her yıl ziyaretçi sayısı süratle artan Aşıkla Höyük’te bulunan 11 iskelet içinde bulunan bir tanesi de birinci beyin ameliyatının yapıldığı kafatası.
BİRİNCİ HAFRİYAT 1989 YILINDA BAŞLADI
Milattan evvel 8400 yılı ile 7300 yılları içinde birinci yerleşik topluma geçenler Aşıklı Höyük’te Orta Anadolu’da birinci hayvan evcilleştirilmesinin görüldüğüne dikkat çeken Aksaray Müze Müdürü Yusuf Altın, “Aşıklı Höyük’teki hafriyat çalışmaları fiilen 1989 yılında merhum Ufuk Esin hanımefendi tarafınca müze kurtarma hafriyatları ve ondan sonrasında Cumhurbaşkanlığı hafriyatı halinde başladı. Daha evvel de 1950’li senelerda yabancı bilim adamları tarafınca tespit edilmiş ve birinci kazılarımız 1989 yılında başlamıştı. Birinci senelerda hafriyatta 11 tane iskelet bulundu. 11 iskelette yapılan çalışmalarda bir kafatası bilhassa dikkat çekiyor.
BİRİNCİ HAYVAN EVCİLLEŞTİRMSİ ORTA ANADOLU’DA
Aşıklı Höyük deyince ‘aşık’ sözü kemik demek. Bunlar, göçer toplumdan toplayıcı toplumdan milattan evvel 8400 yılı ile 7300 yılları içinde birinci yerleşik topluma geçen Anadolu’da yaklaşık bin yıllık bir serüven ortasında Aşıklı Höyük’te ikamet etmişler. Megaron yuvarlık tip dediğimiz mesken tipinden ondan sonrasında dikdörtgen dar geçitli tek oda, 2 oda ve daha sonra 3 oda formundaki yerleşim planlarıyla konut mimari çalışmalarına başlamış ve bu Aşıklı Höyük’te Orta Anadolu’da birinci hayvan evcilleştirilmesini görüyoruz.
BEL HASTALIKLARI VE DEMİR EKSİKLİLERİNDEN ÖLDÜKLERİ BELİRLENDİ
birebir vakitte avcı bir toplumdaki obsidyen materyaller var. sonrasındasında bu hayvan kemiklerini kullanarak kullanım aletlerine bızlar yapıyorlar. O periyottaki yaş sınırlamalarına ve bu 11 iskeletleri bizim karbon 14 metotlarımızla yaptığımız çalışmalarda genel yaş ortalamalarında 20-30 içinde, kimileri 50 yaş aralığında ve bunların kimilerinin bel hastalıkları ve demir eksikliklerinden öldükleri bilimsel olarak ispatlandı” diye konuştu.
BEL HASTALIĞININ SEBEBİ O DÖNEMKİ ÇALIŞMA HAYATININ YOĞUNLUĞU
Hafriyatlarda ele geçirilen iskeletlerden birinin hayli farklı olduğunu anlatan Müze Müdürü Altın, “İçlerinden birisi farklı. Trapanasyon dediğimiz bu iskelette 2 tane kafatası üzerinde delik görüyoruz. Bu iskeletin o günün koşullarında 20-25 yaşlarında vefat ettiği, bu hastanın kemikleri üzerinde de belinde yavaşça bir rahatsızlık olduğu görülmüştür. O günkü toplum büsbütün çalışma, avcılık, toplayıcılık ve ağır bir tarım ömrüne başlangıç olması sebebiyle o insanların bel hastalıkları olması da olağan.
BEYİN 2 TARAFINDAN DELİK
Beynin 2 tarafınca yaklaşık 11.2 milimetre genişliğinde bir delgi ile delinmiş, delikten daha sonra tekrar 2 milim daha deliğin kapandığı görünmektedir. Yapılan bilimsel çalışmalarda hasta bu ameliyattan daha sonra yaklaşık 10 gün daha hayatış.
“BEYİN AMELİYATI DÜNYADAKİ İLKLERİMİZDEN BİRİDİR”
Delme sürecinden daha sonra hayatış, zira beden kendini onarmış. Orta Anadolu’da bir bayanın, hastalığı neydi bilinmiyor lakin o günün koşullarında yaklaşık bundan 10 bin 500 yıl evvel Aksaray’ın Gülağaç İlçesi Kızılkaya Köyü sonlarında bir beyin ameliyatı olması dünyadaki ilklerimizden birisidir” dedi.
Birinciler içinde yer alan ve 10 bin 500 yıl evvel gerçekleştirilen dünyanın birinci beyin ameliyatı da Aksaray’da gerçekleştirildi.
Her yıl ziyaretçi sayısı süratle artan Aşıkla Höyük’te bulunan 11 iskelet içinde bulunan bir tanesi de birinci beyin ameliyatının yapıldığı kafatası.
BİRİNCİ HAFRİYAT 1989 YILINDA BAŞLADI
Milattan evvel 8400 yılı ile 7300 yılları içinde birinci yerleşik topluma geçenler Aşıklı Höyük’te Orta Anadolu’da birinci hayvan evcilleştirilmesinin görüldüğüne dikkat çeken Aksaray Müze Müdürü Yusuf Altın, “Aşıklı Höyük’teki hafriyat çalışmaları fiilen 1989 yılında merhum Ufuk Esin hanımefendi tarafınca müze kurtarma hafriyatları ve ondan sonrasında Cumhurbaşkanlığı hafriyatı halinde başladı. Daha evvel de 1950’li senelerda yabancı bilim adamları tarafınca tespit edilmiş ve birinci kazılarımız 1989 yılında başlamıştı. Birinci senelerda hafriyatta 11 tane iskelet bulundu. 11 iskelette yapılan çalışmalarda bir kafatası bilhassa dikkat çekiyor.
BİRİNCİ HAYVAN EVCİLLEŞTİRMSİ ORTA ANADOLU’DA
Aşıklı Höyük deyince ‘aşık’ sözü kemik demek. Bunlar, göçer toplumdan toplayıcı toplumdan milattan evvel 8400 yılı ile 7300 yılları içinde birinci yerleşik topluma geçen Anadolu’da yaklaşık bin yıllık bir serüven ortasında Aşıklı Höyük’te ikamet etmişler. Megaron yuvarlık tip dediğimiz mesken tipinden ondan sonrasında dikdörtgen dar geçitli tek oda, 2 oda ve daha sonra 3 oda formundaki yerleşim planlarıyla konut mimari çalışmalarına başlamış ve bu Aşıklı Höyük’te Orta Anadolu’da birinci hayvan evcilleştirilmesini görüyoruz.
BEL HASTALIKLARI VE DEMİR EKSİKLİLERİNDEN ÖLDÜKLERİ BELİRLENDİ
birebir vakitte avcı bir toplumdaki obsidyen materyaller var. sonrasındasında bu hayvan kemiklerini kullanarak kullanım aletlerine bızlar yapıyorlar. O periyottaki yaş sınırlamalarına ve bu 11 iskeletleri bizim karbon 14 metotlarımızla yaptığımız çalışmalarda genel yaş ortalamalarında 20-30 içinde, kimileri 50 yaş aralığında ve bunların kimilerinin bel hastalıkları ve demir eksikliklerinden öldükleri bilimsel olarak ispatlandı” diye konuştu.
BEL HASTALIĞININ SEBEBİ O DÖNEMKİ ÇALIŞMA HAYATININ YOĞUNLUĞU
Hafriyatlarda ele geçirilen iskeletlerden birinin hayli farklı olduğunu anlatan Müze Müdürü Altın, “İçlerinden birisi farklı. Trapanasyon dediğimiz bu iskelette 2 tane kafatası üzerinde delik görüyoruz. Bu iskeletin o günün koşullarında 20-25 yaşlarında vefat ettiği, bu hastanın kemikleri üzerinde de belinde yavaşça bir rahatsızlık olduğu görülmüştür. O günkü toplum büsbütün çalışma, avcılık, toplayıcılık ve ağır bir tarım ömrüne başlangıç olması sebebiyle o insanların bel hastalıkları olması da olağan.
BEYİN 2 TARAFINDAN DELİK
Beynin 2 tarafınca yaklaşık 11.2 milimetre genişliğinde bir delgi ile delinmiş, delikten daha sonra tekrar 2 milim daha deliğin kapandığı görünmektedir. Yapılan bilimsel çalışmalarda hasta bu ameliyattan daha sonra yaklaşık 10 gün daha hayatış.
“BEYİN AMELİYATI DÜNYADAKİ İLKLERİMİZDEN BİRİDİR”
Delme sürecinden daha sonra hayatış, zira beden kendini onarmış. Orta Anadolu’da bir bayanın, hastalığı neydi bilinmiyor lakin o günün koşullarında yaklaşık bundan 10 bin 500 yıl evvel Aksaray’ın Gülağaç İlçesi Kızılkaya Köyü sonlarında bir beyin ameliyatı olması dünyadaki ilklerimizden birisidir” dedi.