2022 Dünya Kupası’na mesken sahipliği yapacak Katar’daki 8 stada klima sistemini kuran Saud Abdul Aziz Abdu Ghani, 300’den çok sensörle iklimlendirme yaptıklarını belirterek, hem taraftarların konforunu hem futbolcuların performansını hayli daha yükseğe çekeceklerini söylemiş oldu.
Statlara kurduğu klima sistemiyle bütün dünyanın dikkatini çeken ve kendisine “Mr. Cool” lakabı takılan Katar Üniversitesi Mühendislik Kısmı Profesörü Ghani, projenin nasıl başladığını, Dünya Kupası sırasında taraftarları ve futbolcuları nelerin beklediğini, öbür ülkelerin projeye ilgisini Anadolu Ajansına anlattı.
2022 Dünya Kupası için teklif verirken hava sıcaklığının en büyük zorluklardan biri olacağını bildiklerini belirten Ghani, “Bu zorluğu bir fırsata dönüştürmek istedik. Roma İmparatorluğunun rastgele bir arenasına bakarsanız, bugünkü çağdaş statlarla birebir olduğunu nazaranceksiniz. Bu yüzden teklifimize alımlı bir şey koymak istedik. Bir alana soğuk hava pompalamayı değil, bunu sürdürülebilir, bilimsel bir biçimde yapmayı hedefledik.” diye konuştu.
Klima sistemine sahip Halife Stadı’nda 2019 Dünya Atletizm Şampiyonası’nın düzenlendiğini hatırlatan Ghani, katılan atletlerin termal faydalanmadan korkmadan yarıştığını, şampiyonada epeyce sayıda rekorun kırıldığını kaydetti.
“Sadece soğutmuyoruz, hava filtreleme de yapıyoruz”
Statlara kurdukları sistemle ilgili ayrıntılar veren Ghani, “Sadece soğutma yapmıyoruz, beraberinde hava filtreleme de yapıyoruz. bu biçimdece havayı polenlerden, tozdan, saç ve deri döküntüleri, kepek üzere insan kalıntılarından filtreliyoruz. Fazla nemi ve ortamdaki karbondioksiti denetim ederek, küçük difüzörler aracılığıyla pak havayı tribünlere geri veriyoruz.” dedi.
Ghani, oyun alanının iki metre üzerinde katman oluşturduklarını anlatarak, kelamlarını şu biçimde sürdürdü:
“FIFA sıhhat nazaranvlileri, maçın başlamasından 90 ve 60 dakika evvel oyun alanına gelirler ve havada ne kadar nem olduğunu ölçerler. Sportmenler hayli fazla fizikî aktivite yaparlar. bu biçimdece terlemeye başlarlar ve bu terin ciltlerinden buharlaşmasıyla kendilerini soğuturlar. Şayet ter buharlaşırsa bedendeki ısıyı emer ve bu biçimdece bedeni soğutur. Lakin havada nem yüksekse bu süreç sıkıntı olacaktır. Bu durumda da oyuncuların beden ısısı artacak ve termal faydalanmaya maruz kalacaklardır. FIFA ölçüm yaptıktan daha sonra, ‘Termal sakatlık olmaması için oyun durmalı’, ‘Su molası verilmeli’ ya da ‘Maçın oynanması epeyce tehlikeli’ üzere kararlar verebilir. Ancak Dünya Kupası statlarında dışarıdaki sıcaklık ya da stattaki sıcak rüzgar ne olursa olsun, oyuncular ve seyirciler her vakit inançta olacak.”
“Komşularımız projeyle fazlaca ilgilendi”
Ghani, projenin diğer ülkelerden ilgi görüp görmediğiyle ilgili soruya, “Çok fazla ilgi bekliyorum. En hayli ilgiyi bölgemizdeki ülkelerden görüyoruz. Komşularımız, bizim projemizle epeyce ilgilendiler. Büyük mühendislik takımlarıyla geldiler. Soğutmayı nasıl yaptığımızı ve her şeyi otomatik olarak nasıl çalıştırdığımızı incelediler.” cevabını verdi.
Projeyi mesken ortamında çalışan klimayla karşılaştırarak anlatan Ghani, “Evde sıcaklığın 25 derece olmasını istersiniz ancak nemi ve havanın hareketini denetim edemezsiniz. Şayet bir pencerenin yanında oturuyorsanız 25 derece sizin için kâfi olmayacaktır zira epeyce fazla güneş ışınımu alacaksınız ve cildinizi yakacaksınız. Bu yüzden statlarda biroldukca bölgemiz var. Stat 300’den çok farklı bölgeye ayrılıyor. Bu 300 farklı bölgede epeyce sayıda sensör var. Nem sensörü, yaş termometre sensörü, kuru sensörü, hava hareketi sensörü, ışınım sensörü var. daha sonra insanların sıcaklığı nasıl algıladıklarını denetim ediyoruz.” sözlerini kullandı.
Ghani, Katar’da uyguladıkları projenin 2026 Dünya Kupası’na konut sahipliği yapacak ABD ve Meksika’nın ortalama sıcaklığı yüksek kentlerinde de hayata geçirilebileceğini söylemiş oldu.
“Enerjiyi güneş tarlasından ana şebekeye yönlendiriyoruz”
FIFA’ya teklif vermeden çok evvel sürdürülebilirliğin Katar’ın ulusal kalkınma planının bir kesimi olduğunu lisana getiren Ghani, “Sürdürülebilirlik, Katar kalkınmasının ana sütunlarından biri. Enerjiyi dışarıdaki bir güneş gücü çiftliğinden alıyoruz. Her stadın yanına güneş panelleri koymadık.” dedi.
Statların birinci sınıf ve anıtsal yapılar olduğunu vurgulayan Ghani, “Biz de bu güneş tarlasını dışarıda kurduk ve muhtaçlık duyulan gücü ana şebekeye yönlendirip oradan çektik. Bedeninizden yaklaşık 120-130 Watt ısı yayılıyor, bu da yaklaşık olarak iki buçuk dizüstü bilgisayara denk geliyor. Örneğin Lusail Stadı’nda 80.000 kişi olduğunu düşünün ve metabolizma suratlarına ve giydikleri kıyafetlere bağlı olarak değişir lakin ortalama iki dizüstü bilgisayarın ısısı alana yayılır. Yani 160.000 dizüstü bilgisayarınız var ve birbirlerine yakın aralıklarda ısı yayıyorlar. Bu ısıyı dengelemezseniz, dört saatin sonunda beşerler kış ayı olsa da sıcaklığı epey fazla hissedeceklerdir. Bu yüzden insanların ısısını dengelemek zorundayız. İnsanlara pak hava vermeliyiz ve insanlardan gelen havayı filtrelemeliyiz. Zira dediğim üzere iklimlendirme yapıyoruz. İklimlendirme sıcaklığı düşürmekle değil, kaliteli bir hava vermekle olur.” halinde görüş belirtti.
Projeye ilgi duyan herkese kapılarının açık olduğunu söyleyen Ghani, “Amerikalılar, Kanadalılar, Meksikalılar gelip öğrenmek isterse güzel karşılarız. Bu, Katar’ın dünyaya bir armağanı. Katar yeni bir şey yaptı. Daha evvel kimse bu biçimde bir program yapmamıştı. bununla birlikte insanların öğrenmesini istiyoruz ve bu bilgiyi paylaşıyoruz.” diye konuştu.
“Galatasaray’ın büyük bir hayranıyım”
Katar ile Türkiye içindeki ilgilerin değerine değinen Ghani, “Türkiye’nin bu şampiyonaya katılamaması sahiden çok üzücü. Tahminen de epey yeterli olurdu. Ben Galatasaray’ın büyük bir hayranıyım.” açıklamasında bulundu.
Katar Üniversitesi, Katar Enstitüsü ve Türkiye’deki üniversiteler içinde özel bir program olduğunu belirten Ghani, “Örneğin tarımda teknoloji kullanması, uydularda teknoloji kullanması konusunda özel programlarımız var. TÜBİTAK ile fazlaca sayıda değişim programı ve araştırma var.” diye konuştu.
Ghani, Dünya Kupası’ndaki favorisinin kim olduğuyla ilgili soruya ise, “Çalıştığım ve sevdiğim ülke Katar. Genç bir takıma sahip, daha evvel Asya Şampiyonası’nı kazandılar. 2018’de beşerler Rusya’nın kuvvetli olmadığını ve tahminen de ikinci maçtan itibaren düşeceğini düşündüler fakat onlar devam etti. Ülkelerinde oynuyorlardı ve taraftar arkalarındaydı. Katar’ın da savaşmasını ve epeyce yeterli bir turnuva geçirmesini diliyorum.” karşılığını verdi.
Statlara kurduğu klima sistemiyle bütün dünyanın dikkatini çeken ve kendisine “Mr. Cool” lakabı takılan Katar Üniversitesi Mühendislik Kısmı Profesörü Ghani, projenin nasıl başladığını, Dünya Kupası sırasında taraftarları ve futbolcuları nelerin beklediğini, öbür ülkelerin projeye ilgisini Anadolu Ajansına anlattı.
2022 Dünya Kupası için teklif verirken hava sıcaklığının en büyük zorluklardan biri olacağını bildiklerini belirten Ghani, “Bu zorluğu bir fırsata dönüştürmek istedik. Roma İmparatorluğunun rastgele bir arenasına bakarsanız, bugünkü çağdaş statlarla birebir olduğunu nazaranceksiniz. Bu yüzden teklifimize alımlı bir şey koymak istedik. Bir alana soğuk hava pompalamayı değil, bunu sürdürülebilir, bilimsel bir biçimde yapmayı hedefledik.” diye konuştu.
Klima sistemine sahip Halife Stadı’nda 2019 Dünya Atletizm Şampiyonası’nın düzenlendiğini hatırlatan Ghani, katılan atletlerin termal faydalanmadan korkmadan yarıştığını, şampiyonada epeyce sayıda rekorun kırıldığını kaydetti.
“Sadece soğutmuyoruz, hava filtreleme de yapıyoruz”
Statlara kurdukları sistemle ilgili ayrıntılar veren Ghani, “Sadece soğutma yapmıyoruz, beraberinde hava filtreleme de yapıyoruz. bu biçimdece havayı polenlerden, tozdan, saç ve deri döküntüleri, kepek üzere insan kalıntılarından filtreliyoruz. Fazla nemi ve ortamdaki karbondioksiti denetim ederek, küçük difüzörler aracılığıyla pak havayı tribünlere geri veriyoruz.” dedi.
Ghani, oyun alanının iki metre üzerinde katman oluşturduklarını anlatarak, kelamlarını şu biçimde sürdürdü:
“FIFA sıhhat nazaranvlileri, maçın başlamasından 90 ve 60 dakika evvel oyun alanına gelirler ve havada ne kadar nem olduğunu ölçerler. Sportmenler hayli fazla fizikî aktivite yaparlar. bu biçimdece terlemeye başlarlar ve bu terin ciltlerinden buharlaşmasıyla kendilerini soğuturlar. Şayet ter buharlaşırsa bedendeki ısıyı emer ve bu biçimdece bedeni soğutur. Lakin havada nem yüksekse bu süreç sıkıntı olacaktır. Bu durumda da oyuncuların beden ısısı artacak ve termal faydalanmaya maruz kalacaklardır. FIFA ölçüm yaptıktan daha sonra, ‘Termal sakatlık olmaması için oyun durmalı’, ‘Su molası verilmeli’ ya da ‘Maçın oynanması epeyce tehlikeli’ üzere kararlar verebilir. Ancak Dünya Kupası statlarında dışarıdaki sıcaklık ya da stattaki sıcak rüzgar ne olursa olsun, oyuncular ve seyirciler her vakit inançta olacak.”
“Komşularımız projeyle fazlaca ilgilendi”
Ghani, projenin diğer ülkelerden ilgi görüp görmediğiyle ilgili soruya, “Çok fazla ilgi bekliyorum. En hayli ilgiyi bölgemizdeki ülkelerden görüyoruz. Komşularımız, bizim projemizle epeyce ilgilendiler. Büyük mühendislik takımlarıyla geldiler. Soğutmayı nasıl yaptığımızı ve her şeyi otomatik olarak nasıl çalıştırdığımızı incelediler.” cevabını verdi.
Projeyi mesken ortamında çalışan klimayla karşılaştırarak anlatan Ghani, “Evde sıcaklığın 25 derece olmasını istersiniz ancak nemi ve havanın hareketini denetim edemezsiniz. Şayet bir pencerenin yanında oturuyorsanız 25 derece sizin için kâfi olmayacaktır zira epeyce fazla güneş ışınımu alacaksınız ve cildinizi yakacaksınız. Bu yüzden statlarda biroldukca bölgemiz var. Stat 300’den çok farklı bölgeye ayrılıyor. Bu 300 farklı bölgede epeyce sayıda sensör var. Nem sensörü, yaş termometre sensörü, kuru sensörü, hava hareketi sensörü, ışınım sensörü var. daha sonra insanların sıcaklığı nasıl algıladıklarını denetim ediyoruz.” sözlerini kullandı.
Ghani, Katar’da uyguladıkları projenin 2026 Dünya Kupası’na konut sahipliği yapacak ABD ve Meksika’nın ortalama sıcaklığı yüksek kentlerinde de hayata geçirilebileceğini söylemiş oldu.
“Enerjiyi güneş tarlasından ana şebekeye yönlendiriyoruz”
FIFA’ya teklif vermeden çok evvel sürdürülebilirliğin Katar’ın ulusal kalkınma planının bir kesimi olduğunu lisana getiren Ghani, “Sürdürülebilirlik, Katar kalkınmasının ana sütunlarından biri. Enerjiyi dışarıdaki bir güneş gücü çiftliğinden alıyoruz. Her stadın yanına güneş panelleri koymadık.” dedi.
Statların birinci sınıf ve anıtsal yapılar olduğunu vurgulayan Ghani, “Biz de bu güneş tarlasını dışarıda kurduk ve muhtaçlık duyulan gücü ana şebekeye yönlendirip oradan çektik. Bedeninizden yaklaşık 120-130 Watt ısı yayılıyor, bu da yaklaşık olarak iki buçuk dizüstü bilgisayara denk geliyor. Örneğin Lusail Stadı’nda 80.000 kişi olduğunu düşünün ve metabolizma suratlarına ve giydikleri kıyafetlere bağlı olarak değişir lakin ortalama iki dizüstü bilgisayarın ısısı alana yayılır. Yani 160.000 dizüstü bilgisayarınız var ve birbirlerine yakın aralıklarda ısı yayıyorlar. Bu ısıyı dengelemezseniz, dört saatin sonunda beşerler kış ayı olsa da sıcaklığı epey fazla hissedeceklerdir. Bu yüzden insanların ısısını dengelemek zorundayız. İnsanlara pak hava vermeliyiz ve insanlardan gelen havayı filtrelemeliyiz. Zira dediğim üzere iklimlendirme yapıyoruz. İklimlendirme sıcaklığı düşürmekle değil, kaliteli bir hava vermekle olur.” halinde görüş belirtti.
Projeye ilgi duyan herkese kapılarının açık olduğunu söyleyen Ghani, “Amerikalılar, Kanadalılar, Meksikalılar gelip öğrenmek isterse güzel karşılarız. Bu, Katar’ın dünyaya bir armağanı. Katar yeni bir şey yaptı. Daha evvel kimse bu biçimde bir program yapmamıştı. bununla birlikte insanların öğrenmesini istiyoruz ve bu bilgiyi paylaşıyoruz.” diye konuştu.
“Galatasaray’ın büyük bir hayranıyım”
Katar ile Türkiye içindeki ilgilerin değerine değinen Ghani, “Türkiye’nin bu şampiyonaya katılamaması sahiden çok üzücü. Tahminen de epey yeterli olurdu. Ben Galatasaray’ın büyük bir hayranıyım.” açıklamasında bulundu.
Katar Üniversitesi, Katar Enstitüsü ve Türkiye’deki üniversiteler içinde özel bir program olduğunu belirten Ghani, “Örneğin tarımda teknoloji kullanması, uydularda teknoloji kullanması konusunda özel programlarımız var. TÜBİTAK ile fazlaca sayıda değişim programı ve araştırma var.” diye konuştu.
Ghani, Dünya Kupası’ndaki favorisinin kim olduğuyla ilgili soruya ise, “Çalıştığım ve sevdiğim ülke Katar. Genç bir takıma sahip, daha evvel Asya Şampiyonası’nı kazandılar. 2018’de beşerler Rusya’nın kuvvetli olmadığını ve tahminen de ikinci maçtan itibaren düşeceğini düşündüler fakat onlar devam etti. Ülkelerinde oynuyorlardı ve taraftar arkalarındaydı. Katar’ın da savaşmasını ve epeyce yeterli bir turnuva geçirmesini diliyorum.” karşılığını verdi.