GENÇLİĞİN SİYASAL ALTYAPISI
BUĞRA VEYSEL KOLCU
PENDİK ANADOLU LİSESİ
Öncelikle bu husus hakkında samimi bir lisan kullanacağım.
Gençliğin siyasal altyapısını ve problemlerini incelediğimizde en besbelli sonuç çoklukla nesil çatışması olarak gözlemleniyor. Bu jenerasyon çatışmasına sebep olan durumu göz önünde bulundurmak gerekirse birincil sebep olarak 12 Eylül 1980 darbesini lisana getirebilirim.
12 Eylül 1980 darbesinden daha sonra gençliğin etkin siyaset ortasındaki rolü zedelenmiş ve bu zedelenme günümüze kadar gelmiştir. bahsetmiş olduğum bu zedelenmenin en büyük göstergesi mevcut 16-25 yaş ortası gençliğin büyük bir kısmının etkin siyasetten uzak kalması ve kararsız oyu kullanımıdır.
KOPUKLUK DEĞİL BELİRSİZLİK
Bu büyük çoğunluğun akabinde bir küçük kesim daha var ki o da bu durumun bilakis, gelecek senelerda Türk siyasetinde uzman ve akademik eğitim açısında daha gelişmiş seviyede yer alacak. Bunun ana niçini ise mevcut Türk siyasetindeki akademik ve teorik eksiklikten kaynaklanmaktadır. Bu küçük kısmın bilhassa üniversal siyasal teoriler konusunda daha dinamik olarak ön plana çıkacağını öngörüyorum.
Ayrıyeten Türkiye’de gençliğin siyaset ile münasebeti muhakkak bir kopukluk değil bir belirsizlik içermektedir. Şu an gençlik siyasetten uzaklaşmamakta lakin aktüel hayatlarında siyasi mevzuların bir travma tesiri yaratmasından epey bir şeyleri inşa etmek için kullanılacak bir araç olarak görmektedirler.
Günümüzde gençlik haricinde bile siyasetin temel yeri toplumsal medyadır, meclisler değil. Meclislerde görüşülen hususlar, teklif edilen tasarılar yalnızca mevzuatın işlediği sıradan kamu kurumları haline gelmiştir. Tüm seçim kampanyaları, değiştirilen yasalar ve gerçekleşen olaylar toplumsal medya üzerinden yorumlanmaktadır. Siyasi partiler de artık kampanya temalarını toplumsal medyaya yönlendirmeye başlamışlardır. Toplumsal yansımaları ve reaksiyonları yönlendirmenin fark edilecek seviyede zorlaştığı bu vakitte siyaset, artık mevcut nizamın işlemesi ya da mevcut sistemin reforme edilmesinden çok, gelecek yıllar için fırsatlar sunan bir yaklaşım oluşturmalıdır. Ayrıyeten mevcut siyasi ortamın ve yerin nasıl bir gençlik yapısı aradığı da pek lisana getirilmese de bahsedilenler içindedır. kuvvetli bir dinamizm ile yeniliklere açık olan bir gençlik mi yoksa geçmişten kalan kalıntıları devam ettirecek bir topluluk mu?
Gençlik odaklı bir siyasetin amaçlanmasının kararı tüm siyasi tabuların yıkılması, stratejik hareketlerin ve siyasal çeşitliliğin baştan şekillenmesini birlikteinde getirecektir.
BELEDİYELER SINIFTA KALDI
Ülkemizde gençlerin faal siyasette yer alması için en kıymetli noktalardan birisi ise siyasal partilerin gençlik kollarıdır. Siyasal partilerin gençlik kollarında çeşitli fikirsel altyapıda tecrübe kazanan genç jenerasyon, ileriki süreçte Türk siyasetinde hükümeti ürkütecek bir altyapıya sahip olabilir zira eğitimsel ve entelektüel seviye olarak gelişmiş genç jenerasyon, bilindiği üzere kolay mobilize edilemez ve daha fazlaca sorgulayıcı ve buyurgan olacaktır. Belediyeler ve kamu kuruluşları gençleri siyasete dahil etme konusunda sınıfta kalmıştır. Bunun ana sebeplerinden birisi ise kamu dahilinde uygulanan siyasetlerin ideolojik temellere ve hedeflere sahip olmasından ötürüdır.
Bu duruma sunulabilecek tahliller sonludur lakin mahallî idarelere ve siyasal partilerin gençlik kollarına büyük bir sorumluluk düşmektedir. Gençlik kolları günümüz prestijiyle gençlerin faal siyaset içerisinde yer alması ve bulundukları partide gelişmiş bir biçimde yer almaları için fikirsel altyapıyı sağlamaktan mahrumdurlar. Yakın tarihten itibaren ise siyasal partilerin gençlik kolları, siyasal fikirlerin gelişeceği ve siyasal teorilerin tartışılacağı yerler değildir. Bilhassa iktidar partisinde gençlik kolları geleceği teminat altına almak isteyen gençler tarafınca kısa müddetli geçerli olan bir “İŞ-KUR” nazaranvi görmektedir.
KENDİNİZİ KÜÇÜMSEMEYİN
bununla birlikte gençler hakkında seçme ve seçilme hakkının düzenlenmesi öne sürülebilir. Mahallî idareler ise çeşitli atölyeler kurarak en azından gençlerin örgütlenmesini ve birlikte çalışmaları için uygun ortam oluşturmayı hedefleyebilir.
Ferdi olarak gençlerin yapabilecekleri şeyler, siyasi konferanslara katılmak, şu an uğraştığım üzere çeşitli bahisler üzerinde yazılar hazırlamak ve bu yazıları öğrendiğiniz ayrıntıları karşı tarafın en kolay algılayabileceği bir biçimde aktarmak, arkadaş etrafınızda sizlerle farklı ya da benzeri görüşte insanların olmasına dikkat göstermek, mümkün olduğunca akademik yazıları takip etmek ve etkin siyaseti takipten uzaklaşmamaktır.
Unutmadan: Radikal fikirlerin genç yaşlarda ne üzere yanlışlar yaptırabileceğinin farkında olun. Siyasetle uğraştığınız için kendinizi küçümsemeyin, insanlık var olduğundan beri gerek topluluklar halinde gerekse bireyler içinde kesinlikle “siyaset” yapıyordu, yıllar geçtikçe çağdaş vakte nazaran çeşitli fraksiyonlara ayrılan siyasi fikirler elbette ana maksat olarak insanlığın aşikâr kümelerine ya da tüm insanlığa fayda gütmeyi kimileri ise dolaylı olarak bunu hedefliyordu.
ATATÜRK
İBRAHİM SHIKHLI
(AZERBAYCAN, NAHÇIVAN)
KÜTAHYA DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ SİYASET BİLİMİ VE MİLLETLERARASI ALAKALAR
Oyandı bir daha Bozqurt nefesi,
Kürşatlar külünden doğuldu bir daha,
Ucaldı ellerde Atatürk sesi,
Destena dönerek düşdü lisanlara.
Kalem ve kılıncın alıp eline ,
Azatlık tohumun ekti bir daha,
Bir halkı ebedi var etmek için,
Geçti dövüşlerden, kanlı cebheden.
Yıldırım ordusunun kumandanı o,
İndi yıldırımtek göklerden yere,
Savaşıp vatanın her karışında,
Ulu tarih yazdı Çanakkale’de.
Karanlık yolların güneşi oldu,
Dikerek vatana zafer bayrağın,
Yorulmak bilmeden çalışarak o,
Başlattı tarihin reforumların.
Akılla irfanı miras bırakıb,
Etdi Cumhuriyyet emanet bize,
Işıklı gelecek ilmin yoludur,
söylemiş oldu Atatürk Türk milletine.
RIHTIMDA ALATURKA
EKİN KARAN
BİLKENT ÜNİVERSİTESİ İNGİLİZ LİSANI VE EDEBİYATI
Gri, kedi, çöp, izmaritler, adam, battaniyeli bir adam? Su birikintisi, ayakkabılar, şap şap, simit kırıntıları, sakız, Arnavut, kaldırım, Arnavut kaldırımı…
Başı yerde yürüyen biri için görmesi olağan şeyler ve duyması mümkün bir ses, e natürel adamı sizlere bırakıyorum, bilinen o ki kentimiz kediler kenti ancak adamlar kenti de olabilir mi? Bilemiyorum. Bence olmamalı ya da olsun ne olacak, aslında birtakım vakit içinder ben de yerde yatmak istiyorum, iki duble içtikten daha sonraki sabah midem ağzımda fıss fıss sallanan bir belediye otobüsünde giderken yahut üç kadeh şarap, bir bardak bira, birer viskili kokteyl içtikten daha sonraki sabah çöple sevimsiz sevişmelerimizden daha sonra yer bana yatağımdan daha sıcak geliyor, e ne de olsa toprağa yakın, değil mi canım? Topraktan geldik, toprağa gideceğiz. Ne olur ortada bir ona yakın hissetsek? Var olmamın kaçınılmaz sonunu sevmek diyelim biz ona.
ÂŞIK OLMAK NE DEMEK?
Aşk da o denli değil midir, var olmanın kaçınılmaz sonu. Aşkı sever miyiz bilmiyorum lakin âşık olmayı sevdiğimiz kesin, ucu aşka dokunuyor sonuçta; oradan türemiş, harekete geçme durumu. Âşık olmak demek nedir? Leyla ile Mecnun, Tahir ile Zühre, Cynara ile Dowson? Ben ile uzak aralıkta bulunan tüm bayanlar? Uzak ara demişken buradan konuta nasıl döneceğim, saat çabucak hemen akşam sekiz, biz en az üç saat daha buradayız, bilirsiniz vakit acımasızdır hoş anlarda, inadı inat, kanatlı at arabası üzere geçmesini epeyce düzgün bilir, sahi vakit ilahı kimdi ya? Casio, Seiko? Keşke biraz Yunanca bilseydim. Gerçi Yunanca isimler de genelde “a” ile bitiyorlar. Bunlar da daima “o” ile bitiyor, tam Rablik isimler aslında, uzaktan akrabaları olabilir mi, tahminen nymph ailesindendirler, amaaan kimse kimler, hayli kıymetli oldukları kesin. Üçkâğıtçılar, İlah da bu biçimde değil midir, üçkâğıtçı, sen koy bizi cihanın bilmem ne galaksisine; biz burada vakit diye bir kavram üretelim ya da onu da bir Tanrı’ya emanet edelim, o da bize istediği üzere eziyet etsin. Bizler ne yaptıysak kendimize, ben sizlere diyeyim… Bir kokoreç yapmışız o da kendimize örneğin, üfff bu koku ne ya, ne canım çekti, bir kokoreç bir bira bir iskele bir martılar bir deniz bir İstanbul. İstanbul kim pekala? Nasıl ses çıkarabiliyor bu kent de mısralarda kulaklarımıza hitap ediyor? Kulak için kafiye, Recaizade Mahmut Ekrem, Allah Allah! Bilmezdim İstanbul’un bir insan, Veli’nin de bu kadar Ekrem’ci olduğunu… Tövbe estağfurullah… Bir bayanın suya değse ayakları, ben şahsen dinlemezdim, görmeyi tercih ederdim; görmek, beşerler görmek büyük nimet, ben İstanbul’u görmeye gelirim, dinlemesi yorar adamı; ben ki Muallim Naci’nin dört nesil öte torunu bir gözüm var benden içeri, gelir İstanbul’a rıhtım karşısına, otururum bir İBB bankına, bir elinde kokoreç bir elinde bira umrumda mı dünya! Yahu ne de hoş konuşuyorum kimi zaman…
Ne kadar da tanıdık geliyor ağzımdan çıkan sesler, ağzımdan çıkanı kulağımın duymasına bayıldığımı da eklemek isterim. Hayattaki değerli gayelerimden biridir, ileride muhakkak bir unvanım olmayacağından işimi sorduklarında bu biçimde karşılık vermeyi planlıyorum. Ayrıyeten efendim artık filolog desem karşıdan gelecek sorular altında anca anca bir Pirus Zaferi kazanabilirim. Ona da zafer denilebilirse, zafermiş, pöh! Zafer dediğin Taksim’de bir parkta elde edilmiştir yahut Gülhane’de bir ağaçken biri, zaferi altın sözlerle işlemiştir sarı kâğıtlara. Görünmemiştir ne yazılan ne de yazanı. Ha efendim ne diyordum, ben bir ağzından çıkanı kulağı duyanım, yeterli de duyarım yani, ortalama diyelim. Absolut kulak değiliz alışılmış, doğrusunu söylemek gerekirse. Ama kulağımdan kimi ezgileri de çıkaramam inan olsun. “Alhambra hatıraları” örneğin daima kulağımda, of of, koskoca Endülüs Emeviler de yıkıldı, ben nasıl yıkılmayayım ki Tárrega? Bir parti kursam ismi “Ağzından Çıkanı Kulağı Duymayanlar Partisi” olsun istemezdim örneğin, yola o biçimde çıkılmaz bir sefer, yapılacak en büyük kusurlardan biri olur. Lakin tabela partisi olamayacağı kesin. Tabelaya sığmaz bir defa. AçKdP? Yok yok, en yeterlisi biz bu parlak ampulü çabucak hemen yanmadan patlatalım, daha sonra fatura epey gelir hem. Artırım, artırım, artırımlarda batasacılar… Artırımda meczup var, artırımda meczup var, bilmem bu elin bende nesi var? Ne mazot kaldı ne elektrik, aman eller duymasın. Ohh! Kokoreçimiz de bitti, artık bir elimiz de boşta kaldı, boşta kalmasın efendim, yokuş aşağı otomobil boşa alınır mı hiç? Sahi bu boş niçin var, hiç de kullanılmaz ki… Aha! Boş artırımlar için var. Vay, vay, vay… Ulan siz Almanlar, sizin ortanızdan bir Hitler çıkmadı mı? Sizin kanınıza işlemiş be! Gerçi Hitler de Avusturyalı, o kadar sanat ruhlu sokaklardan, birçok müzisyenleri, değerli şahısları yetiştirmişmiş bir ülkeden de hiç beklenmez halbukiki.
Benimki de iş ya hatası sokaklara atıyorum, sokaklar kâfi mi bir insanı insan yapmaya, sokakların havası her bir bireye tıpkı biçimde mi etki eder? bir daha de yazıklar olsun sizlere ve oh olsun bizlere! BURJUVAZİ BURJUVAZİ, HANGİ DAMDA BU MECNUN, BURJUVAZİ BURJUVAZİ, PROLETARYA AŞAĞIDADIR!!! İşte bu oyunu da ben çözdüm, büyük güçlerin oyunu, bizi kıskananların oyunu, viteste boş proletarya içindir. Ula burjuvazi sevdim seni canım. Nasıl da bizleri düşünürmüş, cancağızlarım. Aha ben de diyorum gözüme ilişen bu parlaklıklar ne? Bozukluklarmış ya. Paranın pahası düştü de bu kadar da düşmedi be, yazıklar olsun Kadıköy, yazıklar olsun, ben bilmez miyim artık o paraları toplayıp toplayıp bir paket cigara almayı. Bir paket dedik de bir paket olmuş yirmi beş, kâfi mi bu Kadıköylülerin gümüşleri? Canım Kadıköylülerim, nasıl da düşünürlermiş beni, tam da gözümün önüne bırakıp gitmişler, ula ben de Arnavut kaldırımda yerde battaniyeyle mi yatıyorum sanki? Evsiz miyim ben? her neyse ki kalpsiz değilim, bu -sizler epeyce tehlikeli, her yerdeler, bize takısızlar lazım, ayy! Sız mı dedim ben? bir daha tıpkı kapıya çıktık. Hanımlar beyefendiler, siz siz olun -sızlar ve -sizlerden uzak durun, gerçi parasız da var lakin biz ona fakir diyelim, fakir daha güzel kaçar; fakir yoksul, evet parasız olur muymuş canım? Peh! Parasızmış! Bu zamanda kim parasız canım? Soruyorum kendime, Parasızsan Kadıköy’e gel, KADIKÖY, RIHTIM, fakirlerin varlıklı olduğu iskele.
OSCAR WILDE’A SESLENİŞ
Yahu Oscar Wilde sana sesleniyorum, sen gel bir de estetiği burada yaşa dicem de adam gelse İrlanda’dan buraya kalkar kalkmaz -malumunuz yerden- zengin! Tam da vaktiymiş be aslında iki gözümün, 2022 İstanbul’da, Oscar Wilde… Of be! Wilde için istesem istesem bunu isterdim, ha, vakit dedim ya! Vakit, toprağın cananı; toprağın düşmanı. İki ucu boklu değnek anlayacağınız. Gerçi VAKTİMİZ bol… Ben iki saate değil Oscar Wilde’ı, tüm İrlandalı müellifleri buraya getiririm: JOYCE, BECKETT, SHAW, MOORE, YEATSS… Of Yeats buraya gelse de görse Byzantium kentini. Ama kendisinin de dediği üzere, “That is no country for old man”. Artık yaşlandınız Yeats yaşlandınız, vaktin ellerinde çürüdünüz vücudunuzla, etinizle, kemiğinizle, vakit ki ellerin en dikenlisi, birçok yürekleri söndürmüş, kaç ciğerleri doldurmuş ölümcül dumanıyla, vaktin elleri bir gün her insanın boynuna sarılacak ve başladığı işi eeenn küçük ünitesiyle, saliseler ortasında bitirecek… Ancak bir yere ulaşamaz elleri ne akrebin ne yelkovanın, o da sanattır dostlarım. Sanat ebedidir. Ebedi olmak da bir sanattır. Vücutlar ölürken, ruhlar yaşar ve vakti ele geçirirler, vaktin ruhu kavramı nereden gelir sanırsınız? Vücudu ele geçirilmiş bir Kronos’tan diğeri değildir, bilirim. Yeats de bilir bunu ve der ki “gather me into the artifice of eternity”. Yani alın beni bir ortaya getirin, sanatında ebediyetin. İstanbul’da, Kadıköy’de, yere bozukluklar bırakmış o hoş insanların, o kedilerin memleketinde, KEDİKÖY’de.
BUĞRA VEYSEL KOLCU
PENDİK ANADOLU LİSESİ
Öncelikle bu husus hakkında samimi bir lisan kullanacağım.
Gençliğin siyasal altyapısını ve problemlerini incelediğimizde en besbelli sonuç çoklukla nesil çatışması olarak gözlemleniyor. Bu jenerasyon çatışmasına sebep olan durumu göz önünde bulundurmak gerekirse birincil sebep olarak 12 Eylül 1980 darbesini lisana getirebilirim.
12 Eylül 1980 darbesinden daha sonra gençliğin etkin siyaset ortasındaki rolü zedelenmiş ve bu zedelenme günümüze kadar gelmiştir. bahsetmiş olduğum bu zedelenmenin en büyük göstergesi mevcut 16-25 yaş ortası gençliğin büyük bir kısmının etkin siyasetten uzak kalması ve kararsız oyu kullanımıdır.
KOPUKLUK DEĞİL BELİRSİZLİK
Bu büyük çoğunluğun akabinde bir küçük kesim daha var ki o da bu durumun bilakis, gelecek senelerda Türk siyasetinde uzman ve akademik eğitim açısında daha gelişmiş seviyede yer alacak. Bunun ana niçini ise mevcut Türk siyasetindeki akademik ve teorik eksiklikten kaynaklanmaktadır. Bu küçük kısmın bilhassa üniversal siyasal teoriler konusunda daha dinamik olarak ön plana çıkacağını öngörüyorum.
Ayrıyeten Türkiye’de gençliğin siyaset ile münasebeti muhakkak bir kopukluk değil bir belirsizlik içermektedir. Şu an gençlik siyasetten uzaklaşmamakta lakin aktüel hayatlarında siyasi mevzuların bir travma tesiri yaratmasından epey bir şeyleri inşa etmek için kullanılacak bir araç olarak görmektedirler.
Günümüzde gençlik haricinde bile siyasetin temel yeri toplumsal medyadır, meclisler değil. Meclislerde görüşülen hususlar, teklif edilen tasarılar yalnızca mevzuatın işlediği sıradan kamu kurumları haline gelmiştir. Tüm seçim kampanyaları, değiştirilen yasalar ve gerçekleşen olaylar toplumsal medya üzerinden yorumlanmaktadır. Siyasi partiler de artık kampanya temalarını toplumsal medyaya yönlendirmeye başlamışlardır. Toplumsal yansımaları ve reaksiyonları yönlendirmenin fark edilecek seviyede zorlaştığı bu vakitte siyaset, artık mevcut nizamın işlemesi ya da mevcut sistemin reforme edilmesinden çok, gelecek yıllar için fırsatlar sunan bir yaklaşım oluşturmalıdır. Ayrıyeten mevcut siyasi ortamın ve yerin nasıl bir gençlik yapısı aradığı da pek lisana getirilmese de bahsedilenler içindedır. kuvvetli bir dinamizm ile yeniliklere açık olan bir gençlik mi yoksa geçmişten kalan kalıntıları devam ettirecek bir topluluk mu?
Gençlik odaklı bir siyasetin amaçlanmasının kararı tüm siyasi tabuların yıkılması, stratejik hareketlerin ve siyasal çeşitliliğin baştan şekillenmesini birlikteinde getirecektir.
BELEDİYELER SINIFTA KALDI
Ülkemizde gençlerin faal siyasette yer alması için en kıymetli noktalardan birisi ise siyasal partilerin gençlik kollarıdır. Siyasal partilerin gençlik kollarında çeşitli fikirsel altyapıda tecrübe kazanan genç jenerasyon, ileriki süreçte Türk siyasetinde hükümeti ürkütecek bir altyapıya sahip olabilir zira eğitimsel ve entelektüel seviye olarak gelişmiş genç jenerasyon, bilindiği üzere kolay mobilize edilemez ve daha fazlaca sorgulayıcı ve buyurgan olacaktır. Belediyeler ve kamu kuruluşları gençleri siyasete dahil etme konusunda sınıfta kalmıştır. Bunun ana sebeplerinden birisi ise kamu dahilinde uygulanan siyasetlerin ideolojik temellere ve hedeflere sahip olmasından ötürüdır.
Bu duruma sunulabilecek tahliller sonludur lakin mahallî idarelere ve siyasal partilerin gençlik kollarına büyük bir sorumluluk düşmektedir. Gençlik kolları günümüz prestijiyle gençlerin faal siyaset içerisinde yer alması ve bulundukları partide gelişmiş bir biçimde yer almaları için fikirsel altyapıyı sağlamaktan mahrumdurlar. Yakın tarihten itibaren ise siyasal partilerin gençlik kolları, siyasal fikirlerin gelişeceği ve siyasal teorilerin tartışılacağı yerler değildir. Bilhassa iktidar partisinde gençlik kolları geleceği teminat altına almak isteyen gençler tarafınca kısa müddetli geçerli olan bir “İŞ-KUR” nazaranvi görmektedir.
KENDİNİZİ KÜÇÜMSEMEYİN
bununla birlikte gençler hakkında seçme ve seçilme hakkının düzenlenmesi öne sürülebilir. Mahallî idareler ise çeşitli atölyeler kurarak en azından gençlerin örgütlenmesini ve birlikte çalışmaları için uygun ortam oluşturmayı hedefleyebilir.
Ferdi olarak gençlerin yapabilecekleri şeyler, siyasi konferanslara katılmak, şu an uğraştığım üzere çeşitli bahisler üzerinde yazılar hazırlamak ve bu yazıları öğrendiğiniz ayrıntıları karşı tarafın en kolay algılayabileceği bir biçimde aktarmak, arkadaş etrafınızda sizlerle farklı ya da benzeri görüşte insanların olmasına dikkat göstermek, mümkün olduğunca akademik yazıları takip etmek ve etkin siyaseti takipten uzaklaşmamaktır.
Unutmadan: Radikal fikirlerin genç yaşlarda ne üzere yanlışlar yaptırabileceğinin farkında olun. Siyasetle uğraştığınız için kendinizi küçümsemeyin, insanlık var olduğundan beri gerek topluluklar halinde gerekse bireyler içinde kesinlikle “siyaset” yapıyordu, yıllar geçtikçe çağdaş vakte nazaran çeşitli fraksiyonlara ayrılan siyasi fikirler elbette ana maksat olarak insanlığın aşikâr kümelerine ya da tüm insanlığa fayda gütmeyi kimileri ise dolaylı olarak bunu hedefliyordu.
ATATÜRK
İBRAHİM SHIKHLI
(AZERBAYCAN, NAHÇIVAN)
KÜTAHYA DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ SİYASET BİLİMİ VE MİLLETLERARASI ALAKALAR
Oyandı bir daha Bozqurt nefesi,
Kürşatlar külünden doğuldu bir daha,
Ucaldı ellerde Atatürk sesi,
Destena dönerek düşdü lisanlara.
Kalem ve kılıncın alıp eline ,
Azatlık tohumun ekti bir daha,
Bir halkı ebedi var etmek için,
Geçti dövüşlerden, kanlı cebheden.
Yıldırım ordusunun kumandanı o,
İndi yıldırımtek göklerden yere,
Savaşıp vatanın her karışında,
Ulu tarih yazdı Çanakkale’de.
Karanlık yolların güneşi oldu,
Dikerek vatana zafer bayrağın,
Yorulmak bilmeden çalışarak o,
Başlattı tarihin reforumların.
Akılla irfanı miras bırakıb,
Etdi Cumhuriyyet emanet bize,
Işıklı gelecek ilmin yoludur,
söylemiş oldu Atatürk Türk milletine.
RIHTIMDA ALATURKA
EKİN KARAN
BİLKENT ÜNİVERSİTESİ İNGİLİZ LİSANI VE EDEBİYATI
Gri, kedi, çöp, izmaritler, adam, battaniyeli bir adam? Su birikintisi, ayakkabılar, şap şap, simit kırıntıları, sakız, Arnavut, kaldırım, Arnavut kaldırımı…
Başı yerde yürüyen biri için görmesi olağan şeyler ve duyması mümkün bir ses, e natürel adamı sizlere bırakıyorum, bilinen o ki kentimiz kediler kenti ancak adamlar kenti de olabilir mi? Bilemiyorum. Bence olmamalı ya da olsun ne olacak, aslında birtakım vakit içinder ben de yerde yatmak istiyorum, iki duble içtikten daha sonraki sabah midem ağzımda fıss fıss sallanan bir belediye otobüsünde giderken yahut üç kadeh şarap, bir bardak bira, birer viskili kokteyl içtikten daha sonraki sabah çöple sevimsiz sevişmelerimizden daha sonra yer bana yatağımdan daha sıcak geliyor, e ne de olsa toprağa yakın, değil mi canım? Topraktan geldik, toprağa gideceğiz. Ne olur ortada bir ona yakın hissetsek? Var olmamın kaçınılmaz sonunu sevmek diyelim biz ona.
ÂŞIK OLMAK NE DEMEK?
Aşk da o denli değil midir, var olmanın kaçınılmaz sonu. Aşkı sever miyiz bilmiyorum lakin âşık olmayı sevdiğimiz kesin, ucu aşka dokunuyor sonuçta; oradan türemiş, harekete geçme durumu. Âşık olmak demek nedir? Leyla ile Mecnun, Tahir ile Zühre, Cynara ile Dowson? Ben ile uzak aralıkta bulunan tüm bayanlar? Uzak ara demişken buradan konuta nasıl döneceğim, saat çabucak hemen akşam sekiz, biz en az üç saat daha buradayız, bilirsiniz vakit acımasızdır hoş anlarda, inadı inat, kanatlı at arabası üzere geçmesini epeyce düzgün bilir, sahi vakit ilahı kimdi ya? Casio, Seiko? Keşke biraz Yunanca bilseydim. Gerçi Yunanca isimler de genelde “a” ile bitiyorlar. Bunlar da daima “o” ile bitiyor, tam Rablik isimler aslında, uzaktan akrabaları olabilir mi, tahminen nymph ailesindendirler, amaaan kimse kimler, hayli kıymetli oldukları kesin. Üçkâğıtçılar, İlah da bu biçimde değil midir, üçkâğıtçı, sen koy bizi cihanın bilmem ne galaksisine; biz burada vakit diye bir kavram üretelim ya da onu da bir Tanrı’ya emanet edelim, o da bize istediği üzere eziyet etsin. Bizler ne yaptıysak kendimize, ben sizlere diyeyim… Bir kokoreç yapmışız o da kendimize örneğin, üfff bu koku ne ya, ne canım çekti, bir kokoreç bir bira bir iskele bir martılar bir deniz bir İstanbul. İstanbul kim pekala? Nasıl ses çıkarabiliyor bu kent de mısralarda kulaklarımıza hitap ediyor? Kulak için kafiye, Recaizade Mahmut Ekrem, Allah Allah! Bilmezdim İstanbul’un bir insan, Veli’nin de bu kadar Ekrem’ci olduğunu… Tövbe estağfurullah… Bir bayanın suya değse ayakları, ben şahsen dinlemezdim, görmeyi tercih ederdim; görmek, beşerler görmek büyük nimet, ben İstanbul’u görmeye gelirim, dinlemesi yorar adamı; ben ki Muallim Naci’nin dört nesil öte torunu bir gözüm var benden içeri, gelir İstanbul’a rıhtım karşısına, otururum bir İBB bankına, bir elinde kokoreç bir elinde bira umrumda mı dünya! Yahu ne de hoş konuşuyorum kimi zaman…
Ne kadar da tanıdık geliyor ağzımdan çıkan sesler, ağzımdan çıkanı kulağımın duymasına bayıldığımı da eklemek isterim. Hayattaki değerli gayelerimden biridir, ileride muhakkak bir unvanım olmayacağından işimi sorduklarında bu biçimde karşılık vermeyi planlıyorum. Ayrıyeten efendim artık filolog desem karşıdan gelecek sorular altında anca anca bir Pirus Zaferi kazanabilirim. Ona da zafer denilebilirse, zafermiş, pöh! Zafer dediğin Taksim’de bir parkta elde edilmiştir yahut Gülhane’de bir ağaçken biri, zaferi altın sözlerle işlemiştir sarı kâğıtlara. Görünmemiştir ne yazılan ne de yazanı. Ha efendim ne diyordum, ben bir ağzından çıkanı kulağı duyanım, yeterli de duyarım yani, ortalama diyelim. Absolut kulak değiliz alışılmış, doğrusunu söylemek gerekirse. Ama kulağımdan kimi ezgileri de çıkaramam inan olsun. “Alhambra hatıraları” örneğin daima kulağımda, of of, koskoca Endülüs Emeviler de yıkıldı, ben nasıl yıkılmayayım ki Tárrega? Bir parti kursam ismi “Ağzından Çıkanı Kulağı Duymayanlar Partisi” olsun istemezdim örneğin, yola o biçimde çıkılmaz bir sefer, yapılacak en büyük kusurlardan biri olur. Lakin tabela partisi olamayacağı kesin. Tabelaya sığmaz bir defa. AçKdP? Yok yok, en yeterlisi biz bu parlak ampulü çabucak hemen yanmadan patlatalım, daha sonra fatura epey gelir hem. Artırım, artırım, artırımlarda batasacılar… Artırımda meczup var, artırımda meczup var, bilmem bu elin bende nesi var? Ne mazot kaldı ne elektrik, aman eller duymasın. Ohh! Kokoreçimiz de bitti, artık bir elimiz de boşta kaldı, boşta kalmasın efendim, yokuş aşağı otomobil boşa alınır mı hiç? Sahi bu boş niçin var, hiç de kullanılmaz ki… Aha! Boş artırımlar için var. Vay, vay, vay… Ulan siz Almanlar, sizin ortanızdan bir Hitler çıkmadı mı? Sizin kanınıza işlemiş be! Gerçi Hitler de Avusturyalı, o kadar sanat ruhlu sokaklardan, birçok müzisyenleri, değerli şahısları yetiştirmişmiş bir ülkeden de hiç beklenmez halbukiki.
Benimki de iş ya hatası sokaklara atıyorum, sokaklar kâfi mi bir insanı insan yapmaya, sokakların havası her bir bireye tıpkı biçimde mi etki eder? bir daha de yazıklar olsun sizlere ve oh olsun bizlere! BURJUVAZİ BURJUVAZİ, HANGİ DAMDA BU MECNUN, BURJUVAZİ BURJUVAZİ, PROLETARYA AŞAĞIDADIR!!! İşte bu oyunu da ben çözdüm, büyük güçlerin oyunu, bizi kıskananların oyunu, viteste boş proletarya içindir. Ula burjuvazi sevdim seni canım. Nasıl da bizleri düşünürmüş, cancağızlarım. Aha ben de diyorum gözüme ilişen bu parlaklıklar ne? Bozukluklarmış ya. Paranın pahası düştü de bu kadar da düşmedi be, yazıklar olsun Kadıköy, yazıklar olsun, ben bilmez miyim artık o paraları toplayıp toplayıp bir paket cigara almayı. Bir paket dedik de bir paket olmuş yirmi beş, kâfi mi bu Kadıköylülerin gümüşleri? Canım Kadıköylülerim, nasıl da düşünürlermiş beni, tam da gözümün önüne bırakıp gitmişler, ula ben de Arnavut kaldırımda yerde battaniyeyle mi yatıyorum sanki? Evsiz miyim ben? her neyse ki kalpsiz değilim, bu -sizler epeyce tehlikeli, her yerdeler, bize takısızlar lazım, ayy! Sız mı dedim ben? bir daha tıpkı kapıya çıktık. Hanımlar beyefendiler, siz siz olun -sızlar ve -sizlerden uzak durun, gerçi parasız da var lakin biz ona fakir diyelim, fakir daha güzel kaçar; fakir yoksul, evet parasız olur muymuş canım? Peh! Parasızmış! Bu zamanda kim parasız canım? Soruyorum kendime, Parasızsan Kadıköy’e gel, KADIKÖY, RIHTIM, fakirlerin varlıklı olduğu iskele.
OSCAR WILDE’A SESLENİŞ
Yahu Oscar Wilde sana sesleniyorum, sen gel bir de estetiği burada yaşa dicem de adam gelse İrlanda’dan buraya kalkar kalkmaz -malumunuz yerden- zengin! Tam da vaktiymiş be aslında iki gözümün, 2022 İstanbul’da, Oscar Wilde… Of be! Wilde için istesem istesem bunu isterdim, ha, vakit dedim ya! Vakit, toprağın cananı; toprağın düşmanı. İki ucu boklu değnek anlayacağınız. Gerçi VAKTİMİZ bol… Ben iki saate değil Oscar Wilde’ı, tüm İrlandalı müellifleri buraya getiririm: JOYCE, BECKETT, SHAW, MOORE, YEATSS… Of Yeats buraya gelse de görse Byzantium kentini. Ama kendisinin de dediği üzere, “That is no country for old man”. Artık yaşlandınız Yeats yaşlandınız, vaktin ellerinde çürüdünüz vücudunuzla, etinizle, kemiğinizle, vakit ki ellerin en dikenlisi, birçok yürekleri söndürmüş, kaç ciğerleri doldurmuş ölümcül dumanıyla, vaktin elleri bir gün her insanın boynuna sarılacak ve başladığı işi eeenn küçük ünitesiyle, saliseler ortasında bitirecek… Ancak bir yere ulaşamaz elleri ne akrebin ne yelkovanın, o da sanattır dostlarım. Sanat ebedidir. Ebedi olmak da bir sanattır. Vücutlar ölürken, ruhlar yaşar ve vakti ele geçirirler, vaktin ruhu kavramı nereden gelir sanırsınız? Vücudu ele geçirilmiş bir Kronos’tan diğeri değildir, bilirim. Yeats de bilir bunu ve der ki “gather me into the artifice of eternity”. Yani alın beni bir ortaya getirin, sanatında ebediyetin. İstanbul’da, Kadıköy’de, yere bozukluklar bırakmış o hoş insanların, o kedilerin memleketinde, KEDİKÖY’de.