Cezayir’de ‘Bazı hadisler aslına uygun değil’ diyen modernist ilahiyatçıya üç yıl mahpus cezası

celikci

Active member
Cezayir’de ‘Bazı hadisler aslına uygun değil’ diyen modernist ilahiyatçıya üç yıl mahpus cezası
Cezayir’de 10 yıldan uzun müddettir mevt tehditlerinin maksadı olan isimli ilahiyatçı Said Cabelhayr, İslam’ın kimi inançlarını sorguladığı Facebook paylaşımları niçiniyle ‘İslam’a küfür etmek’ cürmünden üç yıl mahpus cezasına çaptırıldı. Memleketler arası Af Örgütü, cezayı “ifade ve inanç özgürlüğü haklarının açık ihlali” olarak niteledi.

Cabelhayr, Ocak 2020 tarihindeki paylaşımlarında Kurban Bayramı ile Berberi Yeni Yılı kutlamaları içinde karşılaştırmalar yapmış, Kuran’daki birtakım kıssaların “mitolojik” olduğunu öne sürmüş ve birtakım hadislerin sahih olmadığını belirtmişti.

Sidi Muhamed Asliye Hukuk Mahkemesi ise Cabelhayr’ı, Cezayir Ceza Kanunu’nun 144’üncü hususu uyarınca “İslam Peygamberine kelamlı hücumda bulunmak ” ve “İslam akidesini yahut buyruklarını aşağılamaktan” hatalı buldu. Mahkeme Cabelhayr’ı üç yıl mahpus cezasına çarptırdı. Ünlü ilahiyatçı çabucak hemen cezaevine girmiş değil; avukatları da gözaltına alınmaması için karara itiraz edeceklerini deklare etti.

‘ORUÇ İSTEKLİ OLARAK TUTULURDU’

Cabelhayr ise suçlamaları reddederek, orucun Peygamber periyodunda istekli olarak tutulduğunu, kimsenin oruç tutmaya zorlanmadığını belirtiyor ve ekliyor: “O devirde oruç tutamayanlar belli bir fidye vererek oruç tutmakla tutmamak içinde hür bırakıldılar.”

Suçlamalar, Cabelhayr’ın Facebook gönderilerinin dini kuralları ihlal ettiğini düşünen Sidi Bel Abbas Üniversitesi’ndeki bir öğretim üyesinin, şikâyet ve kabahat duyurusunda bulunmasının akabinde gelmişti.

MAHKEME SÜRECİNDEN HABERİ OLMADI

Cabelhayr, Memleketler arası Af Örgütü’ne yaptığı açıklamada kovuşturma hakkında bilgilendirilmediğini ve bunu lakin arkadaşlarının kendisini Ocak 2020’de uyarmasıyla öğrendiğini söylemiş oldu. Akademisyen, Sidi Muhamed yargıcı tarafınca yürütülen soruşturma boyunca hiç bir vakit sorguya çağrılmadığını, duruşma tarihi hakkında da bilgilendirilmediğini, kendisinin yargılanması hakkında bütün ayrıntıları Facebook üzerinden öğrendiğini kaydetti. Akademisyen Cabselhayr’ın duruşması 1 Nisan’da Sidi Muhamed mahkemesinde gerçekleşmiş…

YILLARDIR TEHDİT ALIYOR

Cabelhayr, görüşlerini barışçıl bir biçimde söz ettiği için yıllardır gerek toplumsal medyada gerekse gerçek hayatta tehditlere maruz kaldı. Af Örgütü’ne, 2007’de toplumsal medya hesabı açtığından beri hayli sayıda mevt tehdidi aldığını söylemiş oldu.

‘İNANÇ VE SÖZ ÖZGÜRÜLÜĞÜNÜN AÇIK İHLALİ’

Memleketler arası Af Örgütü Orta Doğu ve Kuzey Afrika Yönetici Yardımcısı Amna Guellali de sonucu eleştirerek, ““Said Cabelhayr’ın yalnızca dini metinler hakkındaki görüşlerini lisana getirdiği için üç yıl mahpus cezasıyla karşı karşıya kalması hayli yakışıksız. Birini dini inançları tahlil ettiği için cezalandırmak, yorumlar diğerleri tarafınca saldırgan kabul edilse bile tabir özgürlüğü ve inanç özgürlüğü haklarının açık bir ihlalidir” dedi.

‘MAHKEMELER DİNİ GÖRÜŞLERİ YARGILAYAMAZ’

Guellali, “Cezayir mahkemelerinin insanların dini inanç ve görüşlerini yargılama yetkisi yoktur. Said Cabelhayr’ın mahkumiyeti derhal bozulmalıdır. Cezayir ceza kanunundaki tabir, fikir yahut inanç özgürlüğünü cürüm sayan tüm kararlar ivedilikle yürürlükten kaldırılmalıdır” diye konuştu.

Cezayir makamları muhalifleri bastırmak ve aktivistleri yargılamak için ceza kanununun 144’üncü unsurunu daha evvel tekraren kullanmıştı. Geçen yıl 8 Ekim’de Cezayir’in doğusundaki Hanşele’deki bir mahkeme, aktivist Yasin el Mübareki’yi “İslam Peygamberi’ne hakaret” ettiği için 10 yıl mahpus ve ağır para cezasına çarptırmıştı. Karar çabucak sonrasında temyizde bir yıl mahpus cezasına indirilmişti. 2016’da Setif’teki bir mahkeme, Hıristiyanlığa geçen Süleman Buhafs’ı, Facebook’ta dini fikirleri eleştiren paylaşımları niçiniyle tıpkı makale kapsamında üç yıl mahpus cezasına çarptırmıştı.

Cezayir’in taraf olduğu Memleketler arası Uygar ve Siyasi Haklar Mukavelesi’nin 19’uncu daddesi, söz ve niyet özgürlüğünü garanti ediyor. BM İnsan Hakları Komitesi de 2011’de, “bir dine yahut diğer bir inanç sistemine saygısızlık gösterilmesine dair yasakların, dine küfür maddeleri da dahil olmak üzere, Kontrat ile bağdaşmadığını” belirtmişti.

MUSTAFA ÖZTÜRK’Ü HATIRLATTI

Cabelhayr’ın durumu Türkiye’de Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Prof. Dr. Mustafa Öztürk ile pek benzerlikler arz ediyor. Öztürk de birtakım dini çevreler tarafınca amaç gösterilip vefatla tehdit edilmiş ve bu niçinle evvel Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ndeki öğretim nazaranvliliğinden istifa etmiş akabinde da ülkeyi terk etmişti. (Derleyen: İslam Özkan)

ALINTIDIR
 
Üst