Cezayir aslanı: Buyruk Abdulkâdir Fransızlara karşı örgütlediği direnişle tarihe geçti

ahmetbeyler

Active member
Cezayir aslanı: Buyruk Abdulkâdir Fransızlara karşı örgütlediği direnişle tarihe geçti
Soyu Hz. Peygamber’in torunu Hz. Hasan’a dayanan Buyruk Abdulkâdir, Kadirî tarikatına mensup bir babanın oğlu olarak, 6 Eylül 1808’de Cezayir’in Maskara bölgesinde dünyaya geldi. Çocukluk yıllarını babasının zaviyesinde geçiren Abdulkâdir, farklı âlimlerden temel İslâmî ilimleri tahsil etti. 14 yaşında hafızlığını tamamladıktan daha sonra Vahran (Oran) kentine gönderilen Buyruk, bilhassa İslâm hukuku alanında uzmanlaştı.

1825’te, çabucak hemen genç bir delikanlıyken hac görevini ifa etmesinin akabinde, Şam ve Bağdat’ı da ziyaret eden Abdulkâdir, dönüşte Mısır’a uğradı. Bilhassa Kahire ve İskenderiye’nin ihtişamından fazlaca etkilendi.

CİHAD YILLARI

Fransızların 1830’da Cezayir’i işgal etmeleriyle birlikte, Buyruk Abdulkâdir ve arkadaşları, sömürgecilere karşı kapsamlı bir direniş başlattı. Cezayir’in batı kesitindeki kabilelerin de dayanak vermesiyle, Buyruk, bütün halkın önderi haline geldi. Tam 15 yıl boyunca cihada devam eden Buyruk Abdulkâdir, o devirde dünyanın en gelişmiş ordularından biri olan Fransız ordusunu dize getirmeyi başardı. Halkın da ağır takviyesiyle, Buyruk ismini tarihe yazdırmıştı.

Cezayir’in merkezinde bulunan ve Cezayirlilerin Fransa’ya karşı yaptıkları Ulusal Kurtuluş Savaşı’nın kahramanı olarak anılan Buyruk Abdulkadir’in heykeli.


ESARET VE SÜRGÜN

seneler geçtikçe Fransızlar Cezayir’e olan askerî yığınağı artırıyor, buna karşılık Cezayir halkının elindeki imkânlar da tükenmeye başlıyordu. Uzun, güçlü ve ulu bir direnişin sonunda, 1847’de Fransızlar Emir’le bir avuç adamını kuşatarak teslim olmaya zorladılar. Buyruk Abdulkâdir, arkadaşlarıyla istişarelerden daha sonra teslimiyeti nihayet kabul etti, lakin Fransızlar kendisine verdikleri hiç bir kelamda durmadılar. Buyruk evvel Paris yakınlarındaki bir şatoda 5 yıl hapsedildi, daha sonrasında ise Suriye’ye sürgün edilerek Şam’da zarurî ikamete tabi tutuldu.

YENİDEN KAHRAMAN

1860’da Suriye bölgesinde yaşanan bir halk ayaklanması sırasında yaklaşık 10 bin kişinin hayatını kurtarması, Buyruk Abdulkâdir’in yıldızının bir daha parlamasına yol açtı. Osmanlı İmparatorluğu da bu sırada kendisiyle yakın temas halindeydi. Buyruk, son derece faal bir hayatın sonunda vefat ettiğinde, tarihler 26 Mayıs 1883’ü gösteriyordu. Abdulkâdir’in cenazesi Şam’da evvel Muhyiddin İbn Arabî’nin türbesine defnedildi, 1965’te ise anavatanına gdolayılerek bir kahramana yaraşır halde tekrar toprağa tevdi edildi.

Yolu Bursa’dan da geçti

Emir Abdulkâdir, Suriye sürgününe gitmek üzere Paris’ten yola çıkarıldığında, birinci olarak İstanbul’a uğradı. Devrin padişahı Sultan Abdülmecid’le şahsen görüştü, onun ihsanına mazhar oldu. çabucak sonrasında Bursa’ya geçerek bu hoş Osmanlı kentinde 2 yıl ikâmet eden Buyruk, “Burası, zeytin ağaçları ve yeşilliğiyle bana Cezayir’i hatırlatıyor” demişti. Abdulkâdir’in Bursa’da ikamet ettiği mesken, 1855 sarsıntısında yıkılmış, kütüphanesi de yanmıştır. Bursa’da bugün bir cadde Buyruk Abdulkâdir’in ismini taşımaktadır.
 
Üst