Ortaokulda başladığı bale tahsilini, Ankara Devlet Konservatuvarında sürdürdü. Mezuniyetinin akabinde usta sanatçı, Devlet Opera ve Balesi’nde başdansçı, koreograf ve genel müdür olarak hizmet etti. Sümen bale mesleğinde başdansçı olarak Kuğu Gölü, Giselle, Fındıkkıran, Uyuyan Hoş, Romeo ve Juliet, Şımarık Kız, Kamelyalı Bayan üzere biroldukça yapıtta dans etti.
Pyotr İlyiç Çaykovski’nin Kuğu Gölü yapıtını 40’dan fazla ülkede oynayan ve Rusya’nın tarihi sahnesi Bolşoy’da farklı senelerda fazlaca kere Giselle yapıtıyla sahneye çıkan usta sanatçı, Bolşoy balesi tarihinde başrol üstüne alan birinci yabancı prima balerin oldu.
15 yıl evvel emekli bulunmasına karşın genç dansçılara eğitim vermeye ve yol göstermeye devam eden 78 yaşındaki Sümen, Türkiye’nin Çınarları Fotoğraf Projesi” kapsamında senelerca sahneye çıktığı Ankara Devlet Opera ve Balesi dans stüdyolarında, Anadolu Ajansı (AA) sorularını yanıtladı.
Türk balesine 60 yıldan fazla emek verdiniz? Türk balesinin yeni filizlendiği devirde mesleğe nasıl başladınız, sizi kim yönlendirdi?
“Yerimde duramayan bir kız çocuğu olduğumu annem daima söylerdi. Ankara Saray İlkokulu’nda okurken ulusal dans derslerimiz vardı, o derslere koşa koşa giderdim. Hocam da beni öne çıkarır, ‘Meriç’e dikkatle bakın, hareketleri dosdoğru yapıyor.’ kederi. Alışılmış anladım bende birtakım yetenekler olduğunu. Hocam babamla konuşmuş. ‘Meriç fazlaca epey yetenekli, konservatuvarda bale kısmı açıldı, ne olur oraya verin.’ demiş. Babamın da tayini çıkacağı için asker olduğundan, beni bırakamamış burada. Ben de ağladım ‘Babacığım ben balerin olmak istiyorum.’ dedim. Babacım da merhum, ben okulu yatılı kazanınca askerlikten ayrıldı. Bırakamadılar beni, 8 yaşındayım doğal. Allah razı olsun onlardan. Burada kaldılar ve ben de konservatuvarı bitirdim. Babam Genelkurmay’da çalışırken çok üzgün olduğu bir gün, Kenan Cihan Paşa sormuş, ‘Senin hızın niye asık?’ Babam da, ‘Benim kızım bale kısmını kazandı ancak onu burada yalnız bırakamam.’ demiş. Cihan Paşa da ‘Herkes her şeyi oluyor lakin sanatçı yeteneği var ise, bırak olsun.’ demiş. yıllar daha sonra Kenan Cihan’ın elinden devlet sanatkarı unvanını aldım.”
320 sefer Kuğu Gölü’nü oynadı
Mezuniyet daha sonrasında 1961’de Opera ve Bale Genel Müdürlüğünde çalışma hayatınız başlıyor. bu biçimde balenin durumu nasıldı, nasıl bir ortamda çalıştınız?
“Ankara Devlet Konservatuvarında 9 sene okudum. 1961 yılında mezun olunca Opera ve Bale Genel Müdürlüğüne girdim. Şimdiki üzere takım sorunu yoktu. Küçük bir imtihana alışılmış tuttular. Burası profesyonel olarak baleyi Othello balesi ile açmıştır. Ben mezun değildim, son sınıfta okuyordum. Ortalarına katıldım öteki arkadaşlarımla ve daha da büyüdük. Hoş yapıtların sahnelenmesi için Türk balesini ve okulumuzu kuran hocamız Madam Ninette de Valois mezun olanları bekledi. Bu binanın ortasında epeyce ufacık bir bale salonumuz vardı. Camları olmayan bir yerdi, nefes alamıyorduk. Fakat bunun yanında devlet büyüklerimiz, hükümetimiz harikulâde yardımcı olurlardı ve hiç bir isteğimizi geri çevirmezlerdi. Tütü dikilecekse kumaş yurt haricinden getirildi, ne aklınıza geliyorsa. bu biçimdelarda zorlukları yenerek birtakım yapıtları oynadık. Kuğu Gölü’nü yurt dışı da dahil 320 sefer oynamışım. O kadar fazlaca oynadım ve değişik hocalarla çalıştım ki, hayli şey öğrendim.”
Hala Kuğu Gölü olarak anılıyor olmak sizi keyifli ediyor mu?
“Kuğu Gölü oynarken rolümü paylaştığım arkadaşlarımı rahmetle anıyorum. Onlar benim bir tanemdi. Biz operada fazlaca aç kaldık, buranın birinci vakit içinderında, paramız yetmiyordu. Kaloriferler yanmazdı, epey soğuktu Ankara. Çok cefalar çektik. Hiç yılmadık. O yüzden bir tane Meriç Sümen yok, 1000 tane Meriç Sümen var bu balede.”
Pyotr İlyiç Çaykovski’nin Kuğu Gölü yapıtını 40’dan fazla ülkede oynayan ve Rusya’nın tarihi sahnesi Bolşoy’da farklı senelerda fazlaca kere Giselle yapıtıyla sahneye çıkan usta sanatçı, Bolşoy balesi tarihinde başrol üstüne alan birinci yabancı prima balerin oldu.
15 yıl evvel emekli bulunmasına karşın genç dansçılara eğitim vermeye ve yol göstermeye devam eden 78 yaşındaki Sümen, Türkiye’nin Çınarları Fotoğraf Projesi” kapsamında senelerca sahneye çıktığı Ankara Devlet Opera ve Balesi dans stüdyolarında, Anadolu Ajansı (AA) sorularını yanıtladı.
Türk balesine 60 yıldan fazla emek verdiniz? Türk balesinin yeni filizlendiği devirde mesleğe nasıl başladınız, sizi kim yönlendirdi?
“Yerimde duramayan bir kız çocuğu olduğumu annem daima söylerdi. Ankara Saray İlkokulu’nda okurken ulusal dans derslerimiz vardı, o derslere koşa koşa giderdim. Hocam da beni öne çıkarır, ‘Meriç’e dikkatle bakın, hareketleri dosdoğru yapıyor.’ kederi. Alışılmış anladım bende birtakım yetenekler olduğunu. Hocam babamla konuşmuş. ‘Meriç fazlaca epey yetenekli, konservatuvarda bale kısmı açıldı, ne olur oraya verin.’ demiş. Babamın da tayini çıkacağı için asker olduğundan, beni bırakamamış burada. Ben de ağladım ‘Babacığım ben balerin olmak istiyorum.’ dedim. Babacım da merhum, ben okulu yatılı kazanınca askerlikten ayrıldı. Bırakamadılar beni, 8 yaşındayım doğal. Allah razı olsun onlardan. Burada kaldılar ve ben de konservatuvarı bitirdim. Babam Genelkurmay’da çalışırken çok üzgün olduğu bir gün, Kenan Cihan Paşa sormuş, ‘Senin hızın niye asık?’ Babam da, ‘Benim kızım bale kısmını kazandı ancak onu burada yalnız bırakamam.’ demiş. Cihan Paşa da ‘Herkes her şeyi oluyor lakin sanatçı yeteneği var ise, bırak olsun.’ demiş. yıllar daha sonra Kenan Cihan’ın elinden devlet sanatkarı unvanını aldım.”
320 sefer Kuğu Gölü’nü oynadı
Mezuniyet daha sonrasında 1961’de Opera ve Bale Genel Müdürlüğünde çalışma hayatınız başlıyor. bu biçimde balenin durumu nasıldı, nasıl bir ortamda çalıştınız?
“Ankara Devlet Konservatuvarında 9 sene okudum. 1961 yılında mezun olunca Opera ve Bale Genel Müdürlüğüne girdim. Şimdiki üzere takım sorunu yoktu. Küçük bir imtihana alışılmış tuttular. Burası profesyonel olarak baleyi Othello balesi ile açmıştır. Ben mezun değildim, son sınıfta okuyordum. Ortalarına katıldım öteki arkadaşlarımla ve daha da büyüdük. Hoş yapıtların sahnelenmesi için Türk balesini ve okulumuzu kuran hocamız Madam Ninette de Valois mezun olanları bekledi. Bu binanın ortasında epeyce ufacık bir bale salonumuz vardı. Camları olmayan bir yerdi, nefes alamıyorduk. Fakat bunun yanında devlet büyüklerimiz, hükümetimiz harikulâde yardımcı olurlardı ve hiç bir isteğimizi geri çevirmezlerdi. Tütü dikilecekse kumaş yurt haricinden getirildi, ne aklınıza geliyorsa. bu biçimdelarda zorlukları yenerek birtakım yapıtları oynadık. Kuğu Gölü’nü yurt dışı da dahil 320 sefer oynamışım. O kadar fazlaca oynadım ve değişik hocalarla çalıştım ki, hayli şey öğrendim.”
Hala Kuğu Gölü olarak anılıyor olmak sizi keyifli ediyor mu?
“Kuğu Gölü oynarken rolümü paylaştığım arkadaşlarımı rahmetle anıyorum. Onlar benim bir tanemdi. Biz operada fazlaca aç kaldık, buranın birinci vakit içinderında, paramız yetmiyordu. Kaloriferler yanmazdı, epey soğuktu Ankara. Çok cefalar çektik. Hiç yılmadık. O yüzden bir tane Meriç Sümen yok, 1000 tane Meriç Sümen var bu balede.”