Ataol Behramoğlu: ‘Köy Enstitüleri ölmedi; öldürüldü!’

DrEMEL

Global Mod
Global Mod
Köy Enstitüleri’nin 82. kuruluş yıldönümü olan 16 ve 17 Nisan tarihlerinde Mehmet Başaran’ın anısına ‘Fikir ve Kültür Günleri’ kapsamında Vural Sineması Nejat Uygur Sahnesi’nde düzenlenen aktifliğin ikinci gününe şair Ataol Behramoğlu söyleşisi damga vurdu. Türkiye için en güzel eğitim sistemi olan Köy Enstitüleri’ni devrin büyük yıldızı olarak nitelendiren Behramoğlu, “Köy Enstitüleri ölmedi; öldürüldü!” dedi.

Söyleşisine Köy Enstitüleri’nden mezun olan muharrir, şair ve edebiyatçıları, onların yapıtlarını, bağlantılarını, dostluklarını anlatan Behramoğlu, Yoksul Baykurt’tan Talip Apaydın’a, Dursun Akçam’dan Mehmet Başaran’a kadar tüm muharrirlerin kıymetli yapıtlara imza attığını söylemiş oldu. Yoksul Baykurt’un Yılanların Öcü ve Anadolu Garajı kitaplarının kesinlikle okunması gerektiğini lisana getiren Behramoğlu, Mehmet Başaran’ın epeyce değerli bir şair olduğunu belirtti. Enstitü mezunu muharrirlerin genel olarak köy hikayeleri üzerine yazı ve şiirleri kaleme aldığını hatırlatan Ataol Behramoğlu, Mahmut Akal, Emin Özdemir, Adnan Binyazar ve Dursun Akçam üzere pahalı muharrirlerin kitaplarında kullanılan lisanın ve gramerin özgünlüğüne değindi.


Köy enstitülü olarak nitelendirdiği yazarlarla ilgili anılar geçidi yaptığını vurgulayan ünlü şair, “Köy enstitülü müelliflerin muvaffakiyet temelinde köy mevzuları, insan ve tabiat bağlantıları yatıyor. Hümanizm olgusu var. Ki, bu dünya edebiyatında hayli kıymetli bir olgudur, değerli bir yapı taşıdır. Genel olarak sorumluluk ve merhamet duygusu kıymetlidir hümanist edebiyat kolunda. Bunun sebebi de, eğitim aldıkları periyotta yüklü olarak klasik edebiyat yapıtları okudular. Periyodun ulusal eğitim bakanlığı, okullara bilhassa dünya edebiyatından klasikleri öneriyordu. Köy enstitülerinde de eğitim goren her çocuk dünya klasiklerini, hümanizmi okuyarak yetişti. ondan sonrasında yazın hayatına başlayan muharrirler bu hamur ile yazılarını kaleme aldılar. Başlarında Sebahattin Ali üzere öğretmenleri vardı” diye konuştu.


Behramoğlu, Köy Enstitüsü’nden mezun olan öğretmenlerin, muharrirlerin çocuklarının ve torunlarının da etkilendiğini, edebiyat ve yazın hayatını onlara da aşılamış olduklarını söylemiş oldu. Şair Ataol Behramoğlu, 1940 yılında eğitim hayatına başlayan ve epeyce partili periyoda geçildiğinde kapısına kilit vurulan köy enstitülerinin kapatılmasına kimsenin direnemediğini, yaşamasına ve yaşatılmasına periyodun siyasetçilerinin sahip çıkamadığını söylemiş oldu. Söyleşinin sonunda konukların sorularını yanıtlayan ünlü şair, akabinde basımı devam eden kitaplarından birkaç şiir okudu.

Ayvalık Belediye Lideri Mesut Ergin’in öncülüğünde, Ayvalıklılarla ikinci sefer buluşan Köy Enstitüleri Fikir ve Kültür Günleri Mazlum Çimen’in eşsiz konseri ile son buldu.
 
Üst