Arabesk müziğin usta ismi Müslüm Gürses, 9 sene evvel ortamızdan ayrıldı

Ideast

New member
Gerçek ismi Müslüm Akbaş olan sanatçı, 7 Mayıs 1953’te Şanlıurfa’nın Halfeti ilçesinin Fıstıközü köyünde, tarım emekçileri Mehmet ve Emine Akbaş çiftinin birinci çocuğu olarak dünyaya geldi.

Zeyno ve Ahmet isminde iki kardeşi olan Gürses’in ailesi, ekonomik kahırlar niçiniyle Gürses çabucak hemen 3 yaşındayken Adana’ya göç etti.

Müslüm Gürses, ilkokuldan daha sonra eğitime devam edemeyerek, bir süre ayakkabı tamircisi ve terzi olarak çalıştı.

SES MÜSABAKASINDA BİRİNCİ OLDU

Babasının engellemesine karşın, annesinin dayanağıyla 1967’de çabucak hemen 14 yaşındayken Adana’da bir çay bahçesinde düzenlenen ses yarışına katılan sanatçı, birinci olarak dikkati çekti. Sanatçı, yarıştan daha sonra “Gürses” soyadını kullanırken, bir yandan da halk eğitim merkezinde müzik dersleri almaya başladı.

“DAMDA UZUN HAVA OKUDUM”

Kendisine yapılan teklifle kısa bir süre çay bahçesinde türkü söyleyen sanatçı, işlerin düzgün gitmemesi sebebiyle terziliğe geri döndü. Gürses, müziğe başladığı birinci senelerla ilgili yaptığı bir açıklamada, “İlkokulu bitirdim. Gerisi yok. Adana’da damda yatarken uzun hava okudum. Arkadaşım Halkevine gidiyordu. Ben de gittim. Derken Çukurova Radyosu’nda sanatçı oldum” sözlerini kullanmıştı.


BİRİNCİ PLAK: EMMİOĞLU – OVADA TAŞ BASMA

Adana’da bir gazinoda assolist olarak sahne alan Sadık Altınmeşe rahatsızlanınca onun yerine sahneye çıkan sanatçı, büyük ilgi gördü ve mikrofonu tekrar elinden bırakmadı.

Gürses, bir yandan Adana’da çeşitli yerlerde konserler verirken, 1967’den itibaren her cumartesi TRT Çukurova Radyosunda, canlı yayında türküler söylemiş oldu.

“Emmioğlu/Ovada Taşa Basma” isimli birinci 45’lik plağını 1968’de çıkaran sanatçı, meslek basamaklarında süratle yükselmeye başladı.

Ünlü sanatçı, annesinin öldürülmesinin akabinde geldiği İstanbul’da, “Giyin Kuşan Selvi Boylum/yaşamımı Sen Mahvettin” ve “Gitme Gel Gel/Haram Aşk” isimli iki 45’lik plak doldurdu. “Sevda Yüklü Kervanlar” isimli müziğiyle geniş kitlelere ulaşmayı başaran Gürses’in bu plağı 300 bin basılarak devrin rekorunu kırdı.

Askerliğini Mamak’ta yapan sanatçı, vatani nazaranvini tamamladıktan daha sonra Burhan Bayar’ın bestelerine yer verdiği epey sayıda plağı hayranlarıyla buluşturdu.


HAYATININ DÖNÜM NOKTASI: TRAFİK KAZASI

Müslüm Gürses, 1978’de çıktığı Anadolu turnesinde, Tarsus’tan Adana’ya dönerken trafik kazası geçirdi. Şoförün ömrünü kaybettiği kazada, öldü sanılarak morga kaldırılan Gürses’in yaşadığı son anda fark edildi ve ameliyata alındı. Kazada, alnı önemli biçimde zedelenen sanatkarın başına, beynini koruyacak plaka takıldı.

İKİNCİ BÜYÜK ÇIKIŞ

Gürses, kazadan dolayı koku alma duyusunu yitirdi. İşitme duyusu da önemli halde ziyan nazarann sanatçı, yavaş konuşmaya başladı. Usta sanatçı, 1990’lı yılların başında “Özür Diliyorum Senden”, “İsyankar” ve “Ben İnsan Değil miyim?” isimli albümleriyle müzik dünyasında ikinci büyük çıkışını yakaladı.

Yaşadığı acılarla sanatını yoğuran Gürses, müziklerinde, kendisini umutsuz, çaresiz hissedenlerin hislerine tercüman olmaya çalıştı.


ORHAN GENCEBAY ÖVGÜSÜ

Bir röportajında Orhan Gencebay ile içindeki farkı, “Orhan ağabey bizim pirimizdir. Orhan Gencebay, ‘bu biçimde gelmiş, bu biçimde gitmez’ diyor. Bizse ‘bu biçimde gelmiş, bu biçimde gider’ diyoruz.” kelamlarıyla söz etmişti. Müslüm Gürses, 2006’da “Gönül Teknem” albümünün yanı sıra şair, müellif Murathan Mungan’la ortak projesi “Aşk Tesadüfleri Sever” albümünü müzikseverlerin beğenisine sundu.

SEZEN AKSU İLE DÜET

David Bowie, Bjork, Bob Dylan ve Leonard Cohen’in de ortalarında olduğu birfazlaca yabancı müzisyenin bestelerine Mungan’ın yazdığı kelamları yorumlayan sanatçı, albümde Haris Alexiou müziğini Sezen Aksu ile bir arada seslendirdi.

Unutulmaz isim, ömrünün son senelerında kimi pop ve rock biçimindeki müzikleri da repertuvarına katarak, Bülent Ortaçgil’in “Sensiz Olmaz”, Nilüfer’in “Olmadı Yar”, Teoman’ın “Paramparça”, Tarkan’ın “İkimizin Yerine”, Şebnem Ferah’ın “Sigara” ve Kenan Doğulu’nun “Tutamıyorum Zamanı” isimli çalışmalarını da yorumlayarak, 2009’da “Sandık”, 2010’da ise “Yalan Dünya” albümlerine imza attı.


38 SİNEMADA ROL ALDI

Müslüm Gürses, arabesk furyasının yükseldiği devir Yeşilçam’a da adım attı. Birden fazla müzikli, türkülü olmak üzere 38 sinemada rol alan Gürses, birinci defa 1979’da çekilen “İsyankar” sinemasıyla kamera karşısına geçti.

Çoklukla suça sürüklenen, alkolizmin batağına saplanmış gençlerin, acı dolu hayat kıssalarının işlendiği sinemalarda rol alan sanatçı, mesleğinin son devrinde de güldürü sinemalarında yardımcı oyuncu olarak göründü.

SAYGIDEĞER PARILTI İLE OLAN AŞKI

Sinema oyuncusu Sayın Işık ile 1982’de Malatya turnesinde birinci defa karşılaşan ve “Sahneye birinci kim çıkacak” arbedesi eden sanatçı, bu olaydan daha sonra Ziya’dan ayrılmadı.

Çocukluğunda hiç bir sinemasını kaçırmadığı ve büyük bir hayranlık duyduğu Sayın Işık ile 1986’da hayatını birleştiren Gürses’in, “Esrarlı gözler” isimli müziğini Sayın Parıltı için bestelediği söylendi


“HER BEŞERE BEL BAĞLAMAM”

O periyot Türk sinemasında pek tanınan olan Parıltı, eşinin isteğiyle sanat hayatını sonlandırırken, Gürses’in hayatındaki en büyük destekçisi oldu. Müslüm Gürses, eşiyle ilgili yaptığı bir açıklamada, “Her beşere bel bağlamam lakin Saygıdeğer Hanım, bu dünyanın insanı değil. Ben bugün bir yerlere gelmişsem bunda yüzde 90 Saygıdeğer Hanım’ın hissesi vardır.” sözlerini kullanmıştı.

“ONDAN EVVEL YAŞAMIYORDUM”

Sayın Parıltı ise “Ondan evvel hayatıyordum. Memnun olmayı, huzuru anladım. Şayet bir gün gözlerim görmez, ayaklarım tutmaz, kollarım da üste kalkıp ona yardım etmezse, bu biçimde Müslüm’ü yalnız bırakırım” açıklamasında bulunmuştu.


78 ALBÜME İMZA ATTI

Yaklaşık 44 yıllık mesleğinin büyük kısmında, çabucak her yıl birkaç albüme imza atan ve toplam 78 albüm çıkaran Gürses, hayatı boyunca kenar mahalle ya da varoş müziği yaptığı istikametinde tenkitlere maruz kalsa da her çeşitten müzisyenin ve müzikseverin hürmetini kazanmayı başardı.


“KENDİNE HAS BİRİYDİ”

Sanatçı Orhan Gencebay, Gürses ile ilgili verdiği bir röportajda, “Müslüm Baba kendine has bir tanesiydi. Bu çalışmaya arabesk dediler. Aslında arabesk bilimsel olarak bir kategori değerlendirmesi değildir. Lakin her şeye karşın bir tariftir. Müslüm Baba, arabesk diye isimlendirilen bütünlüğün içerisinde, kendine has icrasıyla harika sevildi. Ben de kendisinin bu icrasını severdim” sözlerini kullanmıştı.

MÜSLÜM GÜRSES ÖLDÜ

Müslüm Gürses, 15 Kasım 2012’de geçirdiği ameliyattan daha sonra akciğer ve kalp yetmezliği niçiniyle ağır bakıma kaldırıldı. Dört ay ağır bakımda kalan sanatkara teneffüs aygıtı bağlandı. Usta sanatçı, 3 Mart 2013’te, tedavi gördüğü İstanbul Memorial Hastanesinde ömrünü kaybederek Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.
 
Üst