Afganistan Devlet Lideri Gani ülkeyi terk etti, Taliban Cumhurbaşkanlığı Sarayı’na girdi

celikci

Active member
Afganistan Devlet Lideri Gani ülkeyi terk etti, Taliban Cumhurbaşkanlığı Sarayı’na girdi
ABD’nin asker çekmeye başlamasının akabinde Afganistan hükümeti çökmenin eşiğinde. Taliban’ın bu sabah başşehir Kabil’i kuşatmasından saatler daha sonra, Devlet Lideri Eşref Gani’nin ülkeyi terk ettiği haberi geldi. Saatlerdir Kabil haricinde bekleyen Taliban güçlerinin ise ‘yağmayı engelleme’ nedeni öne sürülerek kente girmeye başladığı açıklandı.

‘EŞREF GANİ TACİKİSTAN’A GİTTİ’

Reuters’a açıklama yapan üst seviye bir Afganistan İçişleri Bakanlığı yetkilisi ‘Devlet Lideri Eşref Gani’nin Tacikistan’a gittiğini’ öne sürdü. Argüman kısa müddet daha sonra Afganistan Ulusal Uzlaşı Yüksek Kurulu Lideri Abdullah Abdullah tarafınca doğrulandı.

Abdullah, Gani’nin ülkeden gittiğini belirttiği Facebook paylaşımında halktan sakin olmalarını istedi; Taliban’a da Kabil’e girmedilk evvel görüşmeler için vakit tanıma davetinde bulundu. Abdullah’ın yayınladığı görüntüde ise Gani’yi ‘eski devlet başkanı’ olarak nitelemesi dikkat çekti. Abdullah, mevcut durumdan Gani’yi sorumlu tuttu.

‘YAĞMAYI ENGELLEME’ GEREKÇESİYLE KABİL’E GİRDİLER

Gani’nin ülkeyi terk ettiği haberinden kısa müddet daha sonra ise Taliban sözcüsü militanlara kente girme buyruğu verdiklerini deklare etti. Münasebet olarak da, epeyce sayıda polis ve güvenlik gücünün kaçması daha sonrasında yağma olaylarının engellenmesi gerekliliği gösterildi. Bu açıklamanın akabinde Kabil’in kimi noktalarından silah sesleri geldiği belirtilse de, geniş çaplı bir çatışma haber gelmiş değil.

‘İKTİDAR PAYLAŞIMI OLMAYACAK’

Kabil’e girme sonucunın akabinde, Reuters’a konuşan iki Taliban yetkilisi ‘bir geçiş hükümeti olmayacağını ve iktidarı paylaşmayacaklarını’ söylemiş oldu.

TEZ: TALİBAN BAŞKANLIK SARAYI’NI ELE GEÇİRDİ

İki Taliban kumandanı ise devlet başkanlığı sarayını ele geçirdiklerini deklare etti. Bu teze çabucak hemen Afganistan hükümetinden doğrulama gelmedi.

ABD’DEN HAVALİMANINDAKİ VATANDAŞLARINA İKAZ

ABD’nin Afganistan Büyükelçiliği ise tahliyelerin sürdüğü Kabil Milletlerarası Havalimanı’nındaki güvenlik durumuyla ilgili bir ikaz yayınladı. Elçiliğin internet sitesinden yapılan ihtarda, havalimanında ateş açıldığına dair haberler geldiği belirtilerek Amerikan vatandaşlarından inançlı yerlere gitmeleri istendi.

RUSYA: İŞBİRLİĞİNE HAZIRIZ FAKAT YASAL OTORİTE OLARAK TANIMIYORUZ

Öte yandan, Rusya’nın Kabil Büyükelçiliği’nden yapılan açıklamada, Moskova’nın Afganistan’daki geçiş hükümetiyle işbirliği yapmaya hazır olduğu açıklandı. birebir vakitte, Rus Dışişleri Taliban’ı Afganistan yeni yasal otoritesi olarak tanımadıklarını vurguladı. Bakanlık, Gani’nin Rusya’ya gitmesini muhtemel görmediklerini de belirtti.

Afganistan’ı terk ettiği doğrulanan devlet lideri Eşref Gani.

Taliban’ın başşehir Kabil’i kuşattığı bu sabahtan itibaren Afganistan’da yaşanan gelişmeler özetle şu biçimde:

İÇİŞLERİ BAKAN VEKİLİ: KABİL’E SALDIRILMAYACAK

Afganistan İçişleri Bakan Vekili Abdül Sattar Mirzakval, “İktidar, bir geçiş hükümetine barışçıl biçimde devredilecek. Kabil’in güvenliğini güvenlik güçleri garanti altına alacak” dedi. Tolo ajansına konuşan Mirzakval, “Kabil’e saldırılmayacak” diye konuştu. AP ajansına konuşan bir yetkili ise Taliban müzakerecilerinin başkanlık sarayına iktidar periyodu için gitmekte olduğunu öne sürdü.

TALİBAN: BARIŞÇIL GEÇİŞİ BEKLİYORUZ

Taliban sözcüsü Suheyl Şahin BBC’ye yaptığı açıklamada, “Barışçıl bir iktidar geçişini bekliyoruz” tabirlerini kullandı. “Birkaç gün ortasında barışçıl iktidar geçişi istiyoruz” diyen sözcü, “İkincisi, halktan olağan faaliyetlerine geri dönmelerini istiyoruz. Üçüncüsü, Kabil idaresi yahut yabancı güçlerle çalışanlardan intikam alınmayacak” dedi.

‘DİPLOMATLAR RİSK ALTINDA DEĞİL’

Taliban sözcüsü, “Bütün elçiliklerin çalışmalarını sürdürmesini istiyoruz. Diplomatlar için bir risk olmayacak. Hepsi, geçmişte yaptıkları işe devam etmeli” tabirlerini kullanırken, Devlet Lideri Eşref Gani ve başka başkanlara de kendileriyle çalışma daveti yaptı. Şahin, ‘tüm Afganların katılacağı, kapsayıcı bir Afgan hükümeti arayışında olduklarını’ savundu.

BAYAN HAKLARI AÇIKLAMASI

Taliban sözcüsü, “Kadın haklarına hürmet göstereceğiz” derken, “Politikamız, bütün bayanların eğitime ve işe erişimi olması, hicab takması yönünde” tabirlerini kullandı. Sözcü, ‘kadınların konuttan yalnız çıkmalarına müsaade verileceğini’ belirtti.

‘MEDYADA TENKİDE MÜSAADE VERİLECEK LAKİN KARAKTER SUİKASTI YAPILMAMALI’

Şahin, medyanın herkesi eleştirmesine müsaade verileceğini ancak ‘karakter suikastı yapılmaması gerektiğini’ söylemiş oldu.

Taliban sözcüsü, idam, recm yahut uzuv kesme üzere katı şeriat kurallarının uygulanmasının mahkemelere bırakılacağını belirtti.

‘ESKİ İÇİŞLERİ BAKANI GEÇİŞ HÜKÜMETİNE LİDERLİK EDECEK’

Reuters ajansına konuşan üç diplomatik kaynak ülkenin eski içişleri bakanlarından olan ve ABD’de yaşayan akademisyen Ali Ahmed Celali’nin, geçiş hükümetine başkanlık edeceğini söylemiş oldu.

Bu gelişmelerden hemilk evvel Afganistan Devlet Lideri Eşref Gani’nin, ABD’nin Afganistan Temsilcisi Zalmay Halilzad ve üst seviye NATO yetkilileriyle görüşme halinde olduğu belirtilmişti.

‘KABİL’İN DIŞINDA BEKLEMELERİ TALİMATI VERİLDİ’

Taliban, kuşatma haberinin birinci dakikalarında Kabil’e girmeyeceklerini duyurdu. Taliban Sözcüsü Zabihullah Mücahid, savaşçılara başşehrin haricinde kalma buyruğu verildiğini deklare etti. Twitter’dan yapılan açıklamada, “Geçiş sağlanana dek, Kabil’in güvenliğinden Afgan hükümeti sorumludur” denildi.

MOLLA BARADAR MI DÖNÜYOR?

Taliban önderi Molla Baradar’ın Afganistan’a dönmeye hazırlandığı sav edildi.

SİVİLLERE ‘ÜLKENİZDE KALIN’ DAVETİ

Reuters ajansına konuşan bir Taliban sözcüsü “Kimseden intikam almak istemiyoruz. Hükümette ve orduda çalışan herkes affedilecek” dedi. Sözcü, Afgan sivillere ülkelerinden kalma ve kaygı niçiniyle Afganistan’ı terk etmeme daveti yaptı. Sözcü, Afganistan hükümetiyle ‘Kabil’in barışçıl biçimde teslim olması’ için görüşmeler yaptıklarını da deklare etti.

Reuters’a ayrıyeten açıklama yapan bir Taliban yetkilisi “Kontrolü ele geçirirken tek bir saf Afgan sivilin faydalanmasını yahut öldürülmesini istemiyoruz lakin ateşkes ilan etmedik” tabirlerini kullandı. Yetkili, “Afgan güçleri şu an ateşi kesmeli ve tüm siviller ile yabancıların çıkmasına müsaade vermeli. Taliban savaşçılarından, Kabil’in giriş noktalarında durmaları istendi. Mücahitler Kabil’de kimseyi öldürmedi yahut yaralamadı” dedi.

‘KADINLARDAN İNANÇLI BÖLGEYE GİTMELERİ İSTENECEK’

Doha’daki müzakerelere katılan bir Taliban önderi, militanlara şiddetten kaçınma buyruğu verildiğini ve kentten çıkmak isteyen herkese inançlı geçiş müsaadesi verileceğini söylemiş oldu. Yetkili, bayanlardan da inançlı bölgelere gitmelerinin isteneceğini söylemiş oldu.


ABD ÇALIŞANI KABİL HAVALİMANI’NDAN ÇALIŞIYOR

Reuters’a konuşan bir ABD’li yetkili, ülkede kalan ‘çekirdek’ takımın şu an Kabil havalimanından çalıştığını söylemiş oldu. Bir NATO yetkilisi ise kimi AB çalışanının inançlı bir yere gdolayıldüğünü söylemiş oldu.

20 yıllık işgaline apar topar son vererek Taliban’ın ilerleyişinin önünü açan ABD, Afganistan’daki çalışanının tahliyesine bu sabah başladığını açıklamıştı. Amerikan basını, Kabil’in Vezir Akbar Han bölgesinde bulunan elçilikteki çalışanın helikopterler ile havalimanına taşındığını yazdı. CNN televizyonu, ABD’nin ülkedeki işçisinin tamamını 72 saat ortasında tahliye edeceğini duyurdu.

İngiliz basını İngiltere Büyükelçisinin de ülkeyi bu akşam (pazar) terk edeceğini yazarken, İranlı bir yetkili Kabil elçiliklerinin pazartesi tahliye edileceğini söylemiş oldu.

MEZAR-I ŞERİF VE CELALABAD 12 SAATTEN KISA MÜDDETTE TALİBAN DENETİMİNE GEÇTİ

Afganistan’daki ilerleyişini yaklaşık 10 gündür sistematik olarak sürdüren Taliban, bu sabah prestijiyle başşehir Kabil haricindeki bütün kilit kentleri ele geçirmişti. Kabil’in kuzeybatısındaki Mezar-ı Şerif’in dün gece Taliban denetimine geçmesinin akabinde, bu sabah erken saatlerde Celalabad da tek bir kurşun sıkılmadan ‘düştü’.

‘SİVİLLERİN GÜVENLİĞİNİ SAĞLAMAK İÇİN TESLİM OLDULAR’

Taliban güçlerinin Kabil’in doğusundaki Nangarhar vilayetinin başşehri olan Celalabad’a bu sabah girmesinin akabinde lokal güçlerin teslim olduğu açıklandı. Reuters’a konuşan lokal bir yetkili, “Celalabad’da şu an çatışma yok zira vali Taliban’a teslim oldu. Sivillerin ömrünü kurtarmanın tek yolu Taliban’a müsaade vermekti” dedi. Afgan milletvekili Abas Ebrahimzada ise AP ajansına açıklamasında, evvel ordunun teslim olduğunu, bu durumun da hükümet yanlısı milislere teslim olmaktan diğer bir baht bırakmadığını söylemiş oldu. Taliban’ın bu mutabakatla, hükümet yetkililerine ve güvenlik güçlerine Celalabad’dan inançlı çıkış garantisi verdiği de gelen haberler içinde.

CELALABAD VALİSİ İDARESİ TESLİM EDERKEN GÖRÜNTÜLENDİ

Gazeteci Tarık Gaznival ise vilayet valisinin denetimi Taliban’a teslim ederken çekilmiş fotoğraflarını paylaştı.


MERKEZİ HÜKÜMETİN SIKIŞTIĞI KABİL’DE YÜZ BİNLERCE SİVİL VAR

Celalabad’ın ‘düşmesi’, Kabil’in doğuyla kontağının kesilmesi ve Taliban’ın Afganistan’ı Pakistan’a bağlayan yolları ele geçirmiş olması manasına geliyor.

TALİBAN’DAN YABANCILARA GÜVENLİK TAAHHÜDÜ

Taliban ise dün gece geç saatlerde yaptığı açıklamada, süratli ilerlemelerinin ‘Afgan halkı tarafınca kabul edildiklerini gösterdiğini’ savundu; hem Afganlara tıpkı vakitte yabancılara ‘güvende oldukları’ iletisini verdi. Açıklamada, diplomat ve yardım vazifelilerinin hiç bir sorun yaşamayacağı savunuldu.

KATAR’DAN BARIŞÇIL GEÇİŞ DAVETİ

Afganistan’da hükümet güçleri ile Taliban içinde arabuluculuk yapan Katar’dan iktidarın barışçıl biçimde devredilmesi daveti geldi. Açıklamada, güvenlik ve istikrarı sağlayacak biçimde kapsayıcı bir siyasi tahlil daveti yapıldı.

KABİL’DEN TİCARİ UÇUŞLAR DURDURULDU

Reuters ajansına konuşan bir NATO yetkilisi, Kabil Havalimanı’dan tüm ticari uçuşların askıya alındığını söylemiş oldu. Buna göre, havalimanında bekleyen bireyler askeri uçaklarla tahliye edilecek. Birleşik Arap Emirlikleri ise Fransa, İngiltere, AB, Kanada, Avustralya, ABD, Almanya ve Mısır’ın diplomatik tahliyesi için havalimanlarını açtığını duyurdu.

‘TALİBAN, AFGANİSTAN İSLAMİ EMİRLİĞİ’Nİ İLAN ETMEYE HAZIRLANIYOR’

Bir Taliban yetkilisi, Afganistan’da ‘İslami Emirlik’ ilan etmeye hazırlandıklarını söylemiş oldu. Yetkili, açıklamanın kısa mühlet ortasında Kabil’deki başkanlık sarayından yapılacağını öne sürdü.

GANİ: ÜLKEYİ KAN DÖKÜLMESİNİ ÖNLEMEK İÇİN TERK ETTİM

Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani, Taliban’ın Kabil’e girmesiyle ülkeyi terk ettiğini doğruladı ve kan dökülmesini önlemek istediğini savundu.

Gani, Facebook üzerinden yayımladığı iletide şunları söylemiş oldu:

”Bugün sıkıntı bir seçimle karşılaştım. Ya saraya girmek isteyen silahlı Taliban ile yüzleşmeliyim ya da son 20 yıldır hayatımı onu müdafaaya ve beslemeye adadığım ülkeyi terk etmeliyim. Denetim edilmezse sayısız vatansever şehit olacak, Kabil kenti harap olacak ve altı milyonluk kentte büyük bir insani felâket meydana gelecek. Taliban, beni devirmek için tüm Kabil’e ve Kabil Şerif halkına kanlı bir akın düzenlemeye hazır olduklarını açıkça belirtmişti. Kan dökülmesini önlemek için ayrılmaya karar verdim.”

Eşref Gani ülkeyi terk ederken, yardımcısı Emrullah Salih toplumsal medyadan yaptığı açıklamada, hiç bir şartta Taliban’a boyun eğmeyeceğini duyurdu.

Salih iletisinde, ”Taliban teröristlerine asla ve asla boyun eğmeyeceğim. Kahramanım kumandan, efsane ve rehber Ahmed Şah Mesud’un ruhuna ve mirasına asla ihanet etmeyeceğim. Dinleyen milyonları hayal kırıklığına uğratmayacağım. Asla Taliban’la tıpkı tavanın altında olmayacağım. ASLA” sözlerini kullandı.

TALİBAN CUMHURBAŞKANLIĞI SARAYINA GİRDİ

Taliban, Afganistan’ın başşehri Kabil’de Cumhurbaşkanlığı Sarayı’na girdi. Al Jazeera’nın özel haberinde, Kabil’de Cumhurbaşkanlığı Sarayı’na giren bir küme silahlı Taliban’ın manzaralarına yer verildi.

Bir Taliban sözcüsü kanala yaptığı açıklamada, Afganistan’da Eşref Gani hükümeti ve ordu ile çalışanlar için af ilan edeceklerini belirtti.

BM ACİL TOPLANACAK

Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu (BMGK), Taliban’ın Afganistan’da idaresi ele geçirmesinin akabinde yarın acil toplanacak. Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, Norveç ve Estonya’nın acil toplantı talebi üzerine BM Güvenlik Kurulu, bir ortaya gelecek.

Kurul, Taliban’ın idaresi ele geçirmesi ve Afgan hükümetinin düşmesi üzerine yarın mahallî saat ile 10.00’da toplanacak.

ALMANYA TAHLİYE İÇİN ASKERİ UÇAK GÖNDERİYOR

Taliban’ın Kabil’e girmesinin akabinde Almanları ve Afgan takviye çalışanını tahliye etmek için Alman askeri uçakları Afganistan’ın başşehrine gidecek.

Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, gazetecilere yaptığı kısa bir açıklamada, uçakların Kabil’deki tahliye gayretlerine yardımcı olacağını, tahliye edilenlerin ”komşu bir ülkeye” getirileceklerini ve akabinde onları Almanya’ya geri götürmek için sivil, yolcu uçaklarını kullanacaklarını söylemiş oldu. (DIŞ HABERLER)

ALINTIDIR
 
Üst